Stefan Suszyński
|
||
![]() |
||
Data i miejsce urodzenia | 8 stycznia 1872 Bahrynów (pow. orszański) |
|
Data i miejsce śmierci | 23 grudnia 1941 gułag Dolinka (k. Karagandy) |
|
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1894–1927 | |
Siły zbrojne | ![]() ![]() |
|
Jednostki | I Korpus Polski w Rosji | |
Stanowiska | dowódca • 2 Pułku Ułanów • 1 Pułku Ułanów • V Brygady Jazdy • VII Brygady Jazdy • VIII Brygady Jazdy, komendant miasta stołecznego Warszawy |
|
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka |
|
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Stefan Suszyński (ur. 8 stycznia 1872 w majątku Bahrynów w powiecie orszańskim, zm. 23 grudnia 1941 w obozie pracy Dolinka k. Karagandy, w Kazachstanie) – pułkownik kawalerii Armii Imperium Rosyjskiego oraz generał dywizji Wojska Polskiego. Odznaczony Orderem Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Od 1894 w służbie wojskowej. Ukończył Oficerską Szkołę Kawalerii w Twerze i w 1905 Szkołę Wojskową w Petersburgu. Przeszedł kolejne szczeble dowódcze w jednostkach. Podczas I wojny światowej, w stopniu rotmistrza, dowodził szwadronem, pułkiem i brygadą kawalerii na froncie niemieckim. Pułkownik z 1916. Odznaczył się w walkach, za co był wyróżniany orderami.
W grudniu 1917 jako dowódca przystąpił do organizacji 2 pułku ułanów w I Korpusie Polskim w Rosji. W kwietniu 1918 objął dowództwo 1 pułku ułanów i sprawował je do lipca.
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim, początkowo jako szef Sekcji Remontów Departamentu Organizacyjno Mobilizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. 15 czerwca 1919 objął dowództwo V Brygady Jazdy. W kwietniu 1920 otrzymał nominację na stanowisko dowódcy VII Brygady Jazdy, na którym 1 maja 1920 został zatwierdzony w stopniu generała podporucznika z dn. 1 kwietnia 1920 roku. Od sierpnia do grudnia 1920 dowodził VIII Brygadą Jazdy. W styczniu 1921 został wyznaczony na stanowisko komendanta miasta stołecznego Warszawy (jego zastępcą był płk Stanisław Piotr Nowakowski)[1][2]. Równocześnie pełnił funkcję przewodniczącego komisji weryfikacyjnej dla oficerów korpusów wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Był także członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[3]. 1 grudnia 1924 awansował na stopień generała dywizji ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 12. lokatą w korpusie generałów[4]. Podczas przewrotu majowego opowiedział się po stronie rządu i organizował w Warszawie opór przeciwko piłsudczykom. Fakt ten zadecydował o jego późniejszej, przedwczesnej dymisji. Z dniem 30 kwietnia 1927 został przeniesiony w stan spoczynku. Osiadł w Warszawie[5].
Po agresji Niemiec na Polskę we wrześniu 1939 wyruszył na wschód. 7 listopada 1939 w Wilnie został aresztowany przez NKWD. Był więziony w Białymstoku, Mińsku, Orszy i Witebsku, a następnie został przewieziony do łagru Dolinka, wchodzącego w skład Karłagu. W obozie pracował w cegielni. W sierpniu 1941 przebywał w szpitalu obozowym. 9 grudnia 1941 odwiedził go tam ppłk Henryk Jacyna z dowództwa PSZ w ZSRR. Dwa tygodnie później zmarł w szpitalu. Został pochowany na cmentarzu położonym kilometr od Dolinki.
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (1922)[6]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[7]
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie (po raz drugi 1921)[8]
- Złoty Krzyż Zasługi
- Oficer Legii Honorowej – III Republika Francuska
- Krzyż Wielki Orderu Korony Rumunii I klasy – Rumunia
- Krzyż Wielki Orderu Orła Białego III klasy – Jugosławia
- Komandor Orderu Korony Włoch III klasy – Włochy (zgoda Naczelnika Państwa w 1922)[9]
- Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” – międzynarodowy
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 1457.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 1325.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 120.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924, s. 117.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 878.
- ↑ Wiadomości bieżące. Z miasta. Nowi kawalerowie Virtuti militari. „Kurjer Warszawski”, s. 5, Nr 147 z 31 maja 1922.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 21.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1983 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 38, poz. 1812)
- ↑ Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 6, s. 237
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928.
- Zdzisław Nicman, Gen. dyw. Stefan Suszyński (1872-1941), „Polska Zbrojna”
- T. Kryska-Karski, S. Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991
- H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 2, Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, Pruszków 2001
- Jarosław Szlaszyński, 1 Pułk Ułanów Krechowieckich im. płk. Bolesława Mościckiego, Augustów-Suwałki 2015, ISBN 978-83-61494-92-8
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Członkowie Oficerskiego Trybunału Orzekającego
- Generałowie dywizji II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Ofiary radzieckich łagrów
- Oficerowie kawalerii II Rzeczypospolitej
- Oficerowie I Korpusu Polskiego w Rosji
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie radzieckich łagrów 1939–1941
- Polacy – Oficerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Rumunii
- Polacy odznaczeni Orderem Korony Włoch
- Polacy odznaczeni Orderem Orła Białego (Serbia)
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy w I wojnie światowej
- Polscy zesłańcy do Kazachstanu
- Polskie ofiary represji stalinowskich
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej
- Urodzeni w 1872
- Zmarli w 1940