Stefan Wojtas

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stefan Wojtas
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

5 października 1943
Zakopane

Zawód, zajęcie

pianista,
pedagog

Doktor nauk
sztuk muzycznych
Specjalność: pianistyka
Alma Mater

Akademia Muzyczna w Bydgoszczy

Profesor nadzwyczajny
uczelnia

Akademia Muzyczna w Krakowie

Wydział Instrumentalny

Katedra Fortepianu

Odznaczenia
Medal Komisji Edukacji Narodowej Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Złoty Krzyż Zasługi Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Stefan Wojtas (ur. 5 października 1943 w Zakopanem) – polski pianista i pedagog, doktor sztuk muzycznych, profesor nadzwyczajny Akademii Muzycznej w Krakowie, a następnie starszy wykładowca Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz dyrektor Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Działalność pianistyczna[edytuj | edytuj kod]

Pochodzi z Podhala, gdzie się urodził w 1943 w Zakopanem[2]. W młodości kształcił się w klasie fortepianu, w Państwowej Szkole Muzycznej II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie, która wówczas mieściła się przy ul. Warszawskiej[2]. W roku 1958 zamieszkał w domu przy ulicy Garncarskiej 3[3] u wybitnego pedagoga Ludwika Stefańskiego, męża wybitnej pianistki Haliny Czerny-Stefańskiej, gdzie do 1968 miał własny pokój z fortepianem i pobierał u niego wielogodzinne lekcje gry na tym instrumencie[2]. Po ukończeniu średniej szkoły muzycznej rozpoczął studia na Akademii Muzycznej w Krakowie, w klasie prof. Ludwika Stefańskiego, którą ukończył w 1968 z wyróżnieniem[4]. W czasie studiów w 1966 brał udział w III Międzynarodowym Konkursie Muzycznym im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie. Następnie w 1969, uczestniczył w III Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Leeds, gdzie otrzymał nagrodę[5], a w 1970 w VIII Konkursie Chopinowskim w Warszawie[2]. Już podczas studiów rozpoczął działalność koncertową[4]. Występował w Polsce, Stanach Zjednoczonych, Szwecji, Wielkiej Brytanii czy Związku Radzieckim[4]. Dwukrotnie został laureatem Ogólnopolskiego Konkursu Pianistycznego na stypendium im. Fryderyka Chopina. Dokonał nagrań archiwalnych dla Polskiego Radia i Telewizji Polskiej utworów takich kompozytorów jak: Józef Elsner, Ludwig van Beethoven, Fryderyk Chopin, Franz Liszt, Ignacy Jan Paderewski czy Karol Szymanowski[4]. Pianista miał spore kłopoty z przezwyciężeniem stresu podczas gry, który był przyczyną problemów nerwicowych[2].

Działalność pedagogiczna[edytuj | edytuj kod]

Równolegle z działalnością koncertową podjął w 1968 działalność pedagogiczną w Państwowej Szkole Muzycznej II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie, zostając w 1991 jej dyrektorem[6][4]. W okresie (1983–2014) prowadził również klasę fortepianu w Akademii Muzycznej w Krakowie[7], zostając profesorem nadzwyczajnym[8]. W 2014 mając propozycję pracy od rektora prof. Jerzego Kaszuby i szefowej Katedry Fortepianu prof. Katarzyny Popowej-Zydroń na Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy podjął zajęcia na tej uczelni[2].

Wielu jego wychowanków zostało laureatami krajowych i międzynarodowych konkursów pianistycznych, m.in. Piotr Machnik, Piotr Kosiński, Marcin Koziak, Krzysztof Książek, Szymon Nehring, Marek Szlezer, Ireneusz Boczek, Anna Boczar, Aleksandra Łaptaś, Dobrochna Krówka, Joanna Pociej czy Paweł Filek[6][4]. Jeden z jego wychowanków Marek Szlezer stwierdził m.in[2]:

Bardziej niż na elementach technicznych skupia się na wykształceniu u ucznia prawidłowej estetyki i jej formowaniu. Uczy szacunku do tekstu i dokładnego rozumienia detali. W tym prawdopodobnie tkwi klucz do jego sukcesu.

Prowadzi lekcje z pianistami na zasadzie spotkań i dyskusji o muzyce[2]. Swoją rolę w życiu młodego pianisty tak określił[9]:

Rolą pedagoga jest nauczenie młodego człowieka, jak obserwować siebie i jak pracować, żeby móc się rozwijać artystycznie przez całe życie.

Był jurorem wielu ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów pianistycznych. Założył też w 2009 Fundację Pro Musica Bona, która pomaga utalentowanym młodym muzykom z Małopolski[10][5]. Wraz ze swoją córką, skrzypaczką i pedagogiem Joanną Wojtas[11] jest w radzie fundatorów tej fundacji[10]. W okresie (2011–2014) był członkiem Rady ds. Szkolnictwa Artystycznego VI kadencji, organu opiniodawczego i wnioskodawczego w sprawach dotyczących kształcenia artystycznego, powołanej przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Bogdana Zdrojewskiego[12].

Publikacje (albumy)[edytuj | edytuj kod]

Dla firmy fonograficznej Dux utrwalił na trzech płytach CD utwory Domenica Scarlattiego, Josepha Haydna, Fryderyka Chopina, Roberta Schumanna, Aleksandra Skriabina czy Isaaca Albéniza[13].

Albumy
Rok Tytuł Wydawca
1999 Piano. Scarlatti, Haydn, Schumann, Skriabin Dux
2005 Chopin. Sonatas, mazurkas
2009 Izaak Albéniz: Iberia & Navarra

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Za swą działalność pedagogiczną i organizacyjną odznaczony został wieloma medalami i nagrodami (m.in. dwukrotnie nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego[7], Medalem Komisji Edukacji Narodowej[7], Złotym i Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[14] czy Złotym Krzyżem Zasługi[15])

Odznaczenia
Rok Odznaczenie / Nagroda
2001 Medal Komisji Edukacji Narodowej[7][5]
2005 Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w dziedzinie muzyki[14]
Złoty Krzyż Zasługi[15]
2006 Nagroda I stopnia Centrum Edukacji Artystycznej[5]
2009 Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego I stopnia[16]
2010 Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” w dziedzinie szkolnictwa artystycznego[14]
2011 Nagroda EXCELLENCE IN TEACHING[17]
2015 Medal Filharmonii im. Karola Szymanowskiego w Krakowie za wychowanie wybitnych pianistów Szymona Nehringa i Krzysztofa Książka[18]
2016 Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie edukacji artystycznej[5]
2018 Nagroda Województwa Małopolskiego Ars Quaerendi w kategorii „mistrz”[5]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Stefan Wojtas. Ludzie Nauki ↓.
  2. a b c d e f g h Mateusz Borkowski, Stefan Wojtas. Profesor od Chopina, [w:] Dziennik Polski [online], dziennikpolski24.pl, 23 października 2015 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].
  3. Mateusz Borkowski, Dom pełen fortepianów. Tu swoje kariery rozpoczynali wielcy muzycy, [w:] Dziennik Polski [online], dziennikpolski24.pl, 6 maja 2016 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].
  4. a b c d e f Stefan Wojtas [online], kulturalna.warszawa.pl [dostęp 2019-05-19].
  5. a b c d e f Laureaci Nagrody Województwa Małopolskiego Ars Quaerendi (prof. Stefan Wojtas - mistrz). (PDF) [online], malopolska.pl [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].
  6. a b Stefan Wojtas, [w:] Państwowa Szkoła Muzyczna II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie [online], zelenski.krakow.pl [zarchiwizowane z adresu 2019-05-25].
  7. a b c d Osoby związane z Chopinem. Stefan Wojtas, [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-09-29].
  8. Stefan Wojtas. Ludzie nauki ↓.
  9. Majka Lisińska-Kozioł, Andrzej Arczewski, Zawzięty na granie [online], tygodnikprzeglad.pl, 4 stycznia 2004 [zarchiwizowane z adresu 2022-01-28].
  10. a b Rada fundatorów. Stefan Wojtas i Joanna Wojtas, [w:] Fundacja ProMusicaBona [online], fundacjapromusicabona.pl, 11 kwietnia 2010 [zarchiwizowane z adresu 2022-09-24].
  11. Joanna Wojtas, [w:] Państwowa Szkoła Muzyczna II st. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie [online], zelenski.krakow.pl [zarchiwizowane z adresu 2019-05-25].
  12. Nowa Rada ds. Szkolnictwa Artystycznego, [w:] Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [online], mkidn.gov.pl, 20 stycznia 2011 [dostęp 2019-05-01] [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].
  13. Fortepian – wykonawcy: Wojtas Stefan [online], dux.pl [zarchiwizowane z adresu 2017-09-26].
  14. a b c Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis (Wojtas Stefan), [w:] Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [online], mkidn.gov.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-08-12].
  15. a b POSTANOWIENIE PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 23 września 2005 r. o nadaniu odznaczeń [online], prawo.pl, 23 września 2005 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].
  16. Nagrody dla nauczycieli ze szkół artystycznych, [w:] Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [online], mkidn.gov.pl, 21 października 2009 [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].
  17. EXCELLENCE IN TEACHING, [w:] Akademia Muzyczna w Krakowie [online], amuz.krakow.pl [zarchiwizowane z adresu 2022-09-29].
  18. Medal Filharmonii dla prof. Stefana Wojtasa, [w:] Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie [online], filharmonia.krakow.pl [zarchiwizowane z adresu 2023-03-22].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]