Stenotrophomonas maltophilia
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
S. maltophilia |
| Nazwa systematyczna | |
| Stenotrophomonas maltophilia Palleroni & Bradbury 1993 | |
Stenotrophomonas maltophilia – gram ujemna, nieprzetrwalnikująca bakteria o niskiej zjadliwości, będąca przyczyną zakażeń oportunistycznych. Zaliczana jest do zwyczajowej grupy pałeczek niefermentujących. Wykazuje wysoką oporność na wiele antybiotyków.
Morfologia i fizjologia[edytuj | edytuj kod]
Jest to bakteria o kształcie prostej pałeczki, w barwieniu metodą Grama barwi się na różowo (gramujemnie). Jest urzęsiona. Prowadzi ściśle tlenowy metabolizm (tlen jest ostatecznym akceptorem elektronów) oraz ma niskie wymagania pokarmowe. Kolonie mają z reguły kolor żółtawy. Na podłożu agarowym z dodatkiem krwi rosną dając lawendowe kolonie, które z czasem zmieniają barwę na żółtozieloną. Hodowla na tym podłożu ma charakterystyczny, intensywny zapach amoniaku. Optymalna temperatura do wzrostu S. maltophilia to 35 °C. Najważniejsze cechy odróżniające je od pozostałych pałeczek niefermentujących to brak oksydazy cytochromowej oraz zdolność do dekarboksylacji lizyny[1].
Epidemiologia[edytuj | edytuj kod]
Bakteria występuje powszechnie w środowisku wilgotnym (gleba, rośliny, owoce, ścieki, woda). Jest izolowana także ze sprzętów szpitalnych, takich jak nawilżacze, respiratory, odsysacze lub środki dezynfekcyjne. Uważa się, że w przypadku skolonizowania szpitala, bakterii nie da się już z niego wyeliminować.
Chorobotwórczość[edytuj | edytuj kod]
Bakteria jest w stanie wywołać chorobę tylko u pacjentów z osłabioną odpornością (AIDS, ciężka choroba podstawowa, stan po przeszczepie). U takich osób śmiertelność przekracza 40%[1]. Czynnikiem predysponującym jest dłuższa hospitalizacja, zastosowane rurki intubacyjne, cewniki (ze względu na tworzenie biofilmu), czy oddychanie za pomocą respiratora. Główne przypadki z których izolowano tą bakterię to: bakteriemia, zakażenie ran, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, infekcje dróg moczowych, zapalenie płuc[1]. Stenotrophomonas maltophilia znajduje się w pierwszej dziesiątce patogenów powodujących zakażenia wewnątrzszpitalne.
Czynniki zjadliwości[edytuj | edytuj kod]
- proteazy, m.in.: elastaza
- hialuronidazy
- lecytynaza
- deoksyrybonukleaza
- lipazy (niszczenie miąższu płucnego)
- LPS
- fimbrie – powodują one tworzenie biofilmu, który znacznie utrudnia fagocytozę bakterii
- dwie silne beta-laktamazy, rozkładające antybiotyki
Leczenie[edytuj | edytuj kod]
Antybiotykami zachowującymi aktywność jest kotrimoksazol, timentin oraz nowsze fluorochinolony. Karbapenemy pomimo swojej aktywności in vitro, nie działają in vivo i nie mogą być stosowane. Dzięki swojej oporności na wiele antybiotyków i zdolności do ich unieszkodliwiania i rozkładu, zakażenie Stenotrophomonas maltophilia sprzyja zakażeniu bardziej zjadliwymi drobnoustrojami.
Synonimy[edytuj | edytuj kod]
- Pseudomonas maltophilia (ex Hugh and Ryschenkow 1961) Hugh 1981
- Xanthomonas maltophilia (Hugh 1981) Swings et al. 1983
- Pseudomonas hibiscicola Moniz 1963
- Pseudomonas beteli corrig. (Ragunathan 1928) Savulescu 1947
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Antybiotykoterapia praktyczna. Danuta Dzierżanowska. ISBN 978-83-7522-013-1. Wydanie IV. Strony 349-352
