Stożkówka wąskorozwierkowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stożkówka wąskorozwierkowa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gnojankowate

Rodzaj

stożkówka

Gatunek

stożkówka wąskorozwierkowa

Nazwa systematyczna
Conocybe arrhenii (Fr.) Kits van Wav.
Persoonia 6(1): 147 (1970)

Stożkówka wąskorozwierkowa (Conocybe arrhenii (Fr.) Kits van Wav.) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1838 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus arrhenii. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Kits van Waveren w 1970 r[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus arrhenii Fr. 1838
  • Agaricus mesodactylius L. 1753
  • Conocybe arrhenii (Fr.) Kits van Wav. 1970 var. arrhenii
  • Conocybe arrhenii var. squamosipes A. Ortega & Esteve-Rav. 1998
  • Pholiota arrhenii (Fr.) S. Imai, 1938
  • Pholiotina arrhenii (Fr.) Singer 1973
  • Pholiotina arrhenii (Fr.) Singer 1973 ar. arrhenii
  • Pholiotina arrhenii var. filarioides Hauskn. & Krisai 2010

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica do 3 cm. Kształt początkowo dzwonkowaty, potem wypukły, w końcu płaski. Jest higrofaniczny; podczas suchej pogody jest bladopomarańczowy, podczas wilgotnej ciemnobrązowy do czerwonobrązowego. Brzeg jaśniejszy i karbowany z prześwitującymi blaszkami[4].

Blaszki

Wolne, niezbyt gęste, początkowo jasnobrązowe (ochrowe), potem rdzawe. Nie osiągają takiej żywości barw, jak inne gatunki stożkówek[5].

Trzon

Wysokość 1,5–7 cm, grubość do 3 mm, cylindryczny, przy podstawie nieco bulwiasty. Pierścień błoniasty, białawy, prążkowany[4]. Powierzchnia tej samej barwy co kapelusz, ale gęsto pokryta białymi kosmkami[5].

Miąższ

O barwie podobnej do kapelusza, praktycznie bez zapachu i bez smaku[5].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników żółty lub ochrowy., Zarodniki o rozmiarach 7–8(–9) × 4–4,5 μm, z porą rostkową o średnicy do 1 μm[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Stożkówka wąskorozwierkowa występuje w niektórych krajach Europy. Poza Europą podano jej stanowiska w prowincji Québec w Kanadzie i w Japonii[6]. W Polsce rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].

Saprotrof. Rośnie w lasach, wśród mchów i traw, czasami także na spróchniałych pniakach. W Polsce pojawia się głównie od maja do lipca[3]. Występuje w małych grupkach, jest światłolubna[5].

Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]

Odróżnienie tego gatunku od kilku podobnych stożkówek jest niemożliwe bez mikroskopu. Bardzo podobne morfologicznie są m.in.:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2017-11-16]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
  5. a b c d e Fungipedia. Conocybe arrhenii. [dostęp 2017-12-15].
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-15].
  7. Aktualne stanowiska stożkówki wąskorozwierkowej w Polsce. [dostęp 2017-12-15].