Strażnica WOP Ustronie Morskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strażnica WOP Ustronie Morskie
Strażnica WOP Gąski
Strażnica SG w Ustroniu Morskim
Ilustracja
Budynek dawnej strażnicy w Ustroniu Morskim (wrzesień 2017)
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945[a]

Organizacja
Dyslokacja

Gąski[1]
78-111 Ustronie Morskie
Rolna 2

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza
Straż Graniczna

Podległość

17 komenda odcinka
15 Brygada WOP
Bałtycka Brygada WOP
Bałtycki Oddział SG

Strażnica WOP Ustronie Morskie
Załoga strażnicy (1972)
Załoga strażnicy (1972)
Żołnierze przy samochodzie terenowym GAZ-69 (1972)
Załoga strażnicy (1972)

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Gąski/Ustronie Morskie – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy morskiej.

Strażnica Straży Granicznej w Ustroniu Morskim – nieistniejąca obecnie graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 17 komendy odcinka Koszalin jako 82 strażnica WOP[2] (Gąski[3]) (Funkenhan/Gąski) o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[4]. Sformowane strażnice morskiego oddziału OP nie przystąpiły bezpośrednio do objęcia ochrony granicy morskiej. Odcinek dawnej granicy polsko-niemieckiej sprzed 1939 od Piaśnicy, aż do lewego styku z 4 Oddziałem OP ochraniany był przez radziecką straż graniczną wydzieloną ze składu wojsk marszałka Rokossowskiego. Pozostały odcinek granicy od rzeki Piaśnica, aż po granicę z ZSRR zabezpieczała Morska Milicja Obywatelska[5].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[b]. Strażnica Ustronie Morskie II kategorii otrzymała numer 79[7][8].

W 1955 dowódca WOP rozkazał przejść 15 Brygadzie WOP na etat ćwiczebny. Rozwiązane zostały dowództwa i sztaby batalionów.

Z dniem 15 listopada 1955 kierowanie strażnicą WOP Ustronie Morskie przejął sztab brygady[9].

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica Ustronie Morskie II kategorii była 6. w 15 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza[10].

W 1958 odtworzono dowództwo 152 batalionu WOP i podporządkowano mu między innymi strażnicę WOP Ustronie Morskie[11].

W 1964 strażnica WOP nr 11 Ustronie uzyskała status strażnicy nadmorskiej i zaliczona została do II kategorii[12].

Wiosną 1968 zreorganizowano strażnicę WOP Ustronie[c].

Straż Graniczna:
16 maja 1991 , po rozwiązaniu w Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica weszła w podporządkowanie Bałtyckiego Oddziału Straży Granicznej[13] i przyjęła nazwę Strażnica Straży Granicznej w Ustroniu Morskim.

Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]

Dopiero w kwietniu 1946 strażnica zaczęła przyjmować pod ochronę wybrzeże morskie. W czerwcu 1946 , wobec sprzeciwu dowódców radzieckich, nie została jeszcze wpuszczona na swój odcinek[14].

Strażnice sąsiednie:

81 strażnica WOP Kołobrzeg83 strażnica WOP Mielno − 1946.

Dowódcy/komendanci strażnicy[edytuj | edytuj kod]

  • ppor. Józef Huber (był 10.1946)[d]
  • st. sierż. Piotr Grabowski (był w 1953)
  • chor. Bogdan Wącior (1953–?)
  • kpt. Wirgiliusz Paraska (był w 1972)
  • Kamiński
  • kpt. Sławomir Ulatowski
  • por. Cezary Szostek (1984–1991)

Komendanci strażnicy SG:

  • por. SG Zbigniew Nogaj (1991–?)[16].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Od 1991 strażnica Straży Granicznej
  2. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[6].
  3. Zarządzenie Szefa WOP nr 05 z 8.02.1968 w sprawie zmian etatowych.
  4. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 061 z 20.10.1946[15]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Julian Rymaszewski. Wpływ zmieniających się celów i metod szkolenia na ewolucję struktur organizacyjnych. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/02, 2002. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
  • Andrzej Skorek. Zabezpieczenie wybrzeża środkowego po II wojnie światowej. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/97, 1997. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 
  • Archiwum Straży Granicznej, sygn. 217/143 k.120 -121. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
  • ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961.
  • ASGr., Historia Kaszubskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Gdańsk 1965.
  • Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.