Strojnogłowik wyżynny
| Arremon atricapillus[1] | |||
| (Lawrence, 1874) | |||
.jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
strojnogłowik wyżynny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Strojnogłowik wyżynny[3], zaroślak kapturowy[4] (Arremon atricapillus) – gatunek małego ptaka z rodziny pasówek (Passerellidae). Opisany po raz pierwszy w 1874. Występuje endemicznie na ograniczonych obszarach Panamy i Kolumbii. Jest gatunkiem najmniejszej troski.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał George Newbold Lawrence, nadając mu nazwę Buarremon atricapillus. Opis ukazał się w 1874 roku w „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”; jako miejsce typowe autor wskazał Bogotę w Kolumbii[5][6][7]. Początkowo strojnogłowik wyżynny zaliczany był do rodzaju Buarremon lub Atlapetes. Obecnie zaliczany jest do rodzaju Arremon[3][8][9]. Wyróżnia się dwa podgatunki[6][8][9][10]:
- A. a. atricapillus (Lawrence, 1874)
- A. a. tacarcunae (Chapman, 1923)
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Arremon: gr. αρρημων arrhēmōn, αρρημονος arrhēmonos „cichy, bez mowy”, od negatywnego przedrostka α- a-; ῥημων rhēmōn, ῥημονος rhēmonos „mówca”, od ερω erō „będę mówić”, od λεγω legō „mówić”[11].
- atricapillus: łac. atricapillus – czarnowłosy, łac. ater „czarny” i łac. capillus „włosy na głowie”[12]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Nieduży ptak ze średniej wielkości, dosyć długim i grubym dziobem w kolorze czarnym. Tęczówki ciemne, kasztanowobrązowe. Nogi czarniawe. Brak dymorfizmu płciowego. Góra głowy i twarz czarne. Gardło, podgardle i podbródek białe, mocno kontrastują z głową. Górna część ciała, skrzydła i ogon oliwkowozielone. Białawe lub jasnoszare upierzenie brzucha przechodzi w szaro-oliwkowe na bokach. Młode osobniki są bardziej matowe od dorosłych, dolne części ciała płowe, a skrzydła i ogon matowobrązowe. Podgatunek A. a. tacarcunae ma szarawy, mało wyraźny pasek na szczycie głowy oraz paski brwiowe. Długość ciała z ogonem: 19 cm, masa ciała średnio 49,5 g[6][9].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Podgatunki strojnogłowika wyżynnego występują w[6][9]:
- A. a. atricapillus – północnej Kolumbii na stokach Andów,
- A. a. tacarcunae – wschodniej Panamie na wschód od prowincji Panama.
Jest gatunkiem osiadłym. Jego zasięg występowania według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje 305 tys. km²[13].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Głównym habitatem strojnogłowika wyżynnego jest runo leśne i podszyt wilgotnego lasu górskiego, zwłaszcza w pobliżu jego obrzeży; występuje na wysokościach od 500 do 1500 m n.p.m.[9], inne źródła podają górną granicę występowania jako 3300 m n.p.m.[13]. Informacje o diecie tego gatunku są bardzo skąpe. Żeruje na ziemi, przeszukując dziobem ściółkę. Zjada owady (w tym mrówki i chrząszcze) oraz nasiona. Występuje zazwyczaj pojedynczo lub w parach[9]. Długość pokolenia jest określana na 3,8 lat[13].
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Niewiele wiadomo o rozmnażaniu tego gatunku. Sezon lęgowy trwa od końca kwietnia do czerwca[9].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN strojnogłowik wyżynny jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale jej trend jest uznawany za spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk. Gatunek określany jest jako niepospolity[9][13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Arremon atricapillus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Arremon atricapillus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Passerellidae Cabanis & Heine, 1850-51 – pasówki – New World Sparrows and allies (Wersja: 2022-05-16), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2022-10-02].
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 378, 1999.
- ↑ George N. Lawrence, Descriptions of Six supposed New Species of American Birds, „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”, Nowy Jork: Naturalist's Agency, 1874, s. 395–399 (ang.).
- ↑ a b c d Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & David Christie (red.). T. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 578. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
- ↑ Denis Lepage: Black-headed Brush-Finch Arremon atricapillus (Lawrence, GN 1874. Avibase. [dostęp 2022-10-01]. (ang.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-10-02]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h A. Jaramillo: Black-headed Brushfinch (Arremon atricapillus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2022-10-02]. (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6 [online], grudzień 2021 [dostęp 2022-10-02].
- ↑ Arremon, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-10-02] (ang.).
- ↑ atricapillus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-10-02] (ang.).
- ↑ a b c d Black-headed Brush-finch Arremon atricapillus, Data table and detailed info. BirdLife International, 2022. [dostęp 2022-10-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania głosów. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].