Pierścieniak kruchaweczkowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Stropharia inuncta)
Pierścieniak kruchaweczkowaty
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pierścieniakowate

Rodzaj

pierścieniak

Gatunek

pierścieniak kruchaweczkowaty

Nazwa systematyczna
Stropharia inuncta (Fr.) Quél.
Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 110 (1872)

Pierścieniak kruchaweczkowaty, łysiczka kruchaweczkowata (Stropharia inuncta (Fr.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Stropharia, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungii[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1828 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus inunctus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1872 r. Lucien Quélet[1].

Ma 12 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Psilocybe inuncta (Fr.) Kühner 1980
  • Stropharia inuncta var. lundensis (Fr.) Rea 1922
  • Stropharia inuncta var. pallida Rea 1922
  • Stropharia inuncta var. upsaliensis (Fr.) Rea 1922

Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował dla gatunku Psilocybe inuncta polską nazwą łysiczka kruchaweczkowata[3]. Jest ona niespójna z uznaną przez Index Fungorum nazwą naukową Stropharia albonitens. Spójną z tą nazwą naukową nazwę pierścieniak kruchaweczkowaty podaje internetowy atlas grzybów[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica 3–6 cm, początkowo dzwonkowaty, potem wypukły na koniec rozpostarty. Brzeg ostry, równy. Powierzchnia śliska, początkowo szarofioletowa ze śluzowatym brzegiem, potem brązowawa z brzegiem lekko podwiniętym[5].

Blaszki

Rzadkie, zbiegające po trzonie, z licznymi blaszeczkami o różnej długości, szarofioletowe lub czekoladowobrązowe. Ostrza białe[5].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, walcowaty z zanikającym pierścieniem. Powierzchnia gładka, biaława[5].

Miąższ

Biały, bez wyraźnego zapachu i smaku[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki elipsoidalne, 7–8,5 × 4,5–6 µm[5].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie pierścieniaka kruchaweczkowatego w Europie i na jednym stanowisku w Ameryce Północnej[6]. W zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 10 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[4]. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrozonych i wartych objęcia ochroną[4].

Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach i na ich obrzeżach, na polanach, przy drogach, w ogrodach botanicznych. Rośnie na ziemi wśród traw i mchów[3]. Owocniki tworzy zazwyczaj od sierpnia do listopada[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-08-25].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-08-25].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c Aktualne stanowiska pierścieniaka kruchaweczkowatego w Polsce [online] [dostęp 2021-08-25].
  5. a b c d e f Stropharia inuncta [online] [dostęp 2021-08-25].
  6. Discover Life [online] [dostęp 2021-08-25].