Strzępiak bury

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strzępiak bury
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak bury

Nazwa systematyczna
Inocybe assimilata Britzelm.
Ber. naturhist. Augsburg 26: 137 (1881)

Strzępiak bury (Inocybe assimilata Britzelm.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Astrosporina umbrina (Bres.) Rea 1927
  • Inocybe umbrina Bres. 1884

Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1990 r. dla synonimu Inocybe umbrina Bres.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

Średnica do 4 cm, początkowo półkulisty, potem wypukło rozpostarty, na koniec dyskowaty, ze słabo wyróżniającym się garbkiem. Brzeg początkowo podgięty ze słabo widocznymi resztkami zasnówki, potem odchylający się i na niewielkiej długości popękany. Powierzchnia włóknista, tylko na szczycie delikatnie wełnisto filcowata, barwy od brązowokasztanowej do orzechowej, tylko na szczycie ciemnobrązowa[4].

Blaszki

Gęste, przyrośnięte, z międzyblaszkami, początkowo kremowe, potem ochrowe, w końcu jasnobrązowe z oliwkowym odcieniem. Ostrza nieco białawo orzęsione[4].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość 0,3–0,4 cm, walcowaty, o podstawie zgrubiałej w niewielką, kulistą bulwkę. Barwa podobna jak kapelusza, lub nieco ciemniejsza, tylko bulwka biaława. Powierzchnia włóknista[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy, w trzonie o barwie jasnego drewna. Czasami w miąższu występuje szklista (hialinowa) warstewka. Zapach ziemisty, nieco rzodkiewkowaty[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o nieregularnym kształcie ze słabo wyróżniającymi się guzkami, 7–9(–10) × 5–6(–7) µm. Podstawki 26–32 × 7,5–10 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy cienkościenne, z główką lub bez główki kryształko, o wymiarach 45–70 × 12–18(–20) µm. Kaulocystyd brak[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Strzępiak bury znany jest w Europie i Ameryce Północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano wiele stanowisk[3]. Nowe, bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do grupy grzybów chronionych i zagrożonych[6].

Grzyb mikoryzowy. Występuje w lasach liściastych, czasami w parkach, zwłaszcza pod bukami, świerkami i jodłami. Preferuje kwaśne, czasami piaszczyste gleby. Owocniki zazwyczaj od czerwca do grudnia[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-12-06] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-12-06].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. DiscoverLife [online] [dostęp 2019-12-06].
  6. Nowe stanowiska ''Inocybe assimilata'' w Polsce [online] [dostęp 2019-12-06].