Strzałokrzyżowcy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Flaga strzałokrzyżowców
Strzałokrzyżowcy na ulicach Budapesztu w październiku 1944

Strzałokrzyżowcy, nilaszowcy[1], nyilasowcy[2] (węg. nyilaskeresztesek) – faszystowskie[3][4][5][6][7][8][9], narodowosocjalistyczne[10], skrajnie prawicowe[3][10][11][12][13], antykomunistyczne i antysemickie ugrupowanie założone w 1935 roku na Węgrzech przez Ferenca Szálasiego, w czasie II wojny światowej kolaborujące z III Rzeszą.

Nazwa pochodzi od używanego przez organizację emblematu: strzał ułożonych w formie krzyża. Krzyż ma być symbolem wierności ideałom, strzały symbolizują nienawiść do przeciwników i gotowość do wojny, a skierowanie grotów w cztery strony świata oznacza daleki zasięg i nieograniczone ambicje organizacji, by rozszerzać swe wpływy. Flagę strzałokrzyżowców wzorowano na fladze NSDAP.

Strzałokrzyżowcy odpowiedzialni są za politykę ludobójstwa (szczególnie w stosunku do ludności żydowskiej) po przejęciu, za zezwoleniem władz niemieckich, władzy na Węgrzech w październiku 1944 roku[14]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Andrzej Grajewski: Wielka Synagoga w Budapeszcie przetrwała czas zagłady i funkcjonuje do dzisiaj. gosc.pl, 2014-08-31. [dostęp 2018-03-27].
  2. Józef Budziak: Dzieje Leska 1918–1939. Lesko: Wydawnictwo BoSz, 2001, s. 144. ISBN 83-87730-31-9.
  3. a b E. Lederhendler, Becoming Post-Communist. Jews and the New Political Cultures of Russia and Eastern Europe, 2023, s. 45
  4. R. Griffin, ‎ M. Feldman, Fascism: The nature of fascism, 2004, s. 266
  5. D. Berg-Schlosser, J. Mitchell, Authoritarianism and Democracy in Europe, 1919-39. Comparative Analyses, 2002, s. 110
  6. Amerykańska myśl polityczna, ekonomiczna i prawna – zagadnienia wybrane (tom II), red. Ł. D. Bartosik, D. Szlingiert, A. Demenko, J. P. Higgins, 2021, s. 167
  7. J. T. Gross, Fear: Anti-Semitism in Poland After Auschwitz, 2007, s. 224
  8. M. Kitchen, Historia Europy 1919-1939, przekł. T. Rybkowski, H. Szłapka, Wrocław 2009, s. 134
  9. R. Szuchta, P. Trojański, Zrozumieć Holokaust, 2012, s. 146-147
  10. a b M. Sebők, Z. Boda, Policy Agendas in Autocracy, and Hybrid Regimes. The Case of Hungary, 2021, s. 282
  11. R. Gough, A Good Comrade: Janos Kádár, Communism and Hungary, 2006, s. 24
  12. G. Miron, The Waning of Emancipation Jewish. History, Memory, and the Rise of Fascism in Germany, France, and Hungary, 2011, s. 158
  13. M. Balogh, Victim of History: Cardinal Mindszenty, a Biography, 2022, s. 122
  14. P. Heberer, Children during the Holocaust, 2011, s. 452