Chlorek rtęci(II)
| |||||||||||||||||||||||||||||||
.JPG)
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
HgCl | ||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
271,50 g/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd |
biały lub prawie biały, krystaliczny proszek, albo bezbarwne, białe lub prawie białe kryształy, albo ciężka krystaliczna masa[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | |||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | |||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne aniony | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Inne kationy |
chlorek cynku, chlorek kadmu, chlorek rtęci(I) (kalomel) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||||||||||
| ATC | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
chloride.png){kind=small}
Chlorek rtęci(II), pot. sublimat, HgCl
2 – nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu solnego i rtęci na II stopniu utlenienia. Dobrze rozpuszczalny w wodzie, silnie trujący. Związek ten stosowany jest jako katalizator w syntezie organicznej, a także jako środek dezynfekujący w stężeniu 0,1%[5]. Jest także stosowany w recepturze aptecznej, m.in. do sporządzania białej maści rtęciowej.
Objawy zatrucia[edytuj | edytuj kod]
Objawy zatrucia drogą wziewną i po spożyciu są bardzo podobne i należą do nich:
- ślinotok
- ból gardła i przełyku
- ból brzucha
- krwawa biegunka
- przyśpieszona akcja serca
- przyśpieszone tętno
- bladość powiek
- zapaść, a w najcięższych przypadkach śmierć
W przypadku przeżycia występują objawy uszkodzenia układu nerwowego.
Otrzymywanie[edytuj | edytuj kod]
Chlorek rtęci(II) można otrzymać kilkoma sposobami – na przykład działając kwasem solnym na tlenek rtęci(II) lub w reakcji siarczanu rtęci(II) z mieszaniną chlorku sodu i kwasu solnego[6]:
- HgO + 2 HCl → HgCl
2 + H
2O - HgSO
4 + 2 NaCl → HgCl
2 + Na
2SO
4
W pierwszej metodzie tlenek rtęci ogrzewa się z kwasem solnym do rozpuszczenia, po czym sączy się i schładza do krystalizacji. Wydzielone kryształy odsącza się i przemywa niewielką ilością zimnej wody. Z połączonych przesączów po zagęszczeniu można uzyskać kolejną porcję produktu.
Można go także otrzymać przez bezpośrednie działanie chloru na rtęć[7] lub dodając kwasu solnego do gorącego, stężonego roztworu azotanu rtęci(I):
- Hg
2(NO
3)
2 + 4HCl → 2HgCl
2 + 2H
2O + 2NO
2
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
- ↑ a b c d e f g h CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-73, 6-92, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
- ↑ a b Chlorek rtęci(II), karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, Merck, 11 września 2021, numer katalogowy: 449202 [dostęp 2022-04-11]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Mercury dichloride, [w:] Classification and Labelling Inventory, Europejska Agencja Chemikaliów [dostęp 2022-04-11] (ang.).
- ↑ Farmakopea Polska IV, Ministerstwo Zdrowia, t. 1, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393, OCLC 603050816.
- ↑ Janusz Supniewski, Preparatyka nieorganiczna, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 288–290.
- ↑ Julian Gałecki, Preparatyka nieorganiczna, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1964, s. 640.
