Surinam (rzeka)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Surinam
Ilustracja
Rzeka Surinam
Kontynent

Ameryka Południowa

Państwo

 Surinam

Rzeka
Długość ok. 480 km
Powierzchnia zlewni

16500 km²

Średni przepływ

440 m³/s (u ujścia)

Źródło
Miejsce Wyżyna Gujańska, Surinam
Ujście
Recypient Ocean Atlantycki
Miejsce

nieopodal miast Nieuw Amsterdam i Paramaribo w Surinamie

Współrzędne

5°55′30″N 55°10′16″W/5,925000 -55,171111

Położenie na mapie Surinamu
Mapa konturowa Surinamu, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”

Surinam[1] w górnym biegu zwana Gran Rio[2] (niderl. Suriname Rivier[1]) – rzeka w Surinamie o długości ok. 480 km.

Opis[edytuj | edytuj kod]

Rzeka przepływająca przez środkowy i wschodni Surinam, której źródła znajdują się na styku pasm Gór Wilhelminy i Eilerts de Haan na Wyżynie Gujańskiej[2][a]. Surinam ma długość ok. 480 km[b] i uchodzi do Oceanu Atlantyckiego na północ od Paramaribo[2]. Jej głównym dopływem jest Commewijne[2]. Powierzchnia jej zlewni wynosi około 16500 km²[3]. Przy ujściu średni przepływ wynosi 440 m³/s, a na jej 273 kilometrze – 224 m³/s[3].

W górnym biegu (nazywanym Gran Rio) występują liczne bystrza, wodospady i spiętrzenia[2]. W środkowym biegu, na wysokości Afobaki, wybudowano sztuczny zbiornik Brokopondo[2]. Posiada on powierzchnię 1600 km²[3] i jest największym zbiornikiem wodnym w kraju[5]. Poniżej Afobaki rzeka Surinam płynie przez gęsto zaludnione obszary z aluwialnymi terenami zalewowymi, gdzie prowadzone są uprawy[2]. Największe miejscowości położone nad rzeką to: Brokopondo, Nieuw Amsterdam i Paramaribo[2].

Surinam to jedyna rzeka w państwie, która jest uregulowana[2]. Do miasta Paramaribo zdatna do żeglugi dla statków morskich[4]. Brzegi rzeki w Paramaribo łączy wybudowany w 2000 roku most im. Jules’a Wijdenboscha (1504 m)[6].

Wody rzeki zamieszkują m.in. przedstawiciele płaszczek słodkowodnych, ukośnikowatych, Chilodontidae, pstrążeniowatych, piraniowatych, smukleniowatych, Aspredinidae, kiryskowatych, Loricariinae, Hypostominae czy Pseudopimelodidae[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Amatali podaje, że źródła znajdują się w Eilerts de Haan[3].
  2. Encyklopedia PWN podaje 644 km[4], a Amatali – około 500 km[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 639. ISBN 978-83-254-1988-2. (pol.).
  2. a b c d e f g h i Suriname River, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-07-28] (ang.).
  3. a b c d e Moekiran A. Amatali: Climate and surface water hydrology. W: P.E. Ouboter: The Freshwater Ecosystems of Suriname. Springer Science & Business Media, 2012, s. 41–42. ISBN 978-94-011-2070-8. [dostęp 2019-07-28]. (ang.).
  4. a b Surinam, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-07-28].
  5. Thomas Streissguth: Suriname in Pictures. Twenty-First Century Books, 2009, s. 12, seria: Visual geography series. ISBN 978-1-57505-964-8. [dostęp 2019-07-28]. (ang.).
  6. Jules Wijdenbosch Bridge. [w:] structurae.net [on-line]. [dostęp 2019-07-28]. (ang.).
  7. Jan H.A. Mol: The Freshwater Fishes of Suriname. BRILL, 2012, s. 20–33. ISBN 978-90-04-20765-3. [dostęp 2019-07-28]. (ang.).