50°19′47″N 24°32′25″E/50,329722 24,540278Suszno (Ukraina)
| ||
 Cerkiew Szymona Słupnika | ||
| Państwo |  Ukraina
| |
| Obwód |  lwowski
| |
| Rejon |  radziechowski
| |
| Powierzchnia | 1,986 km² | |
| Populacja (2001) • liczba ludności |
508 | |
| Nr kierunkowy | +380 03255 | |
| Kod pocztowy | 80214 | |
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | ||
Położenie na mapie Ukrainy  | ||
| 50°19′47″N 24°32′25″E/50,329722 24,540278
| ||
Portal  Ukraina
| ||
Suszno (ukr. Сушно; pol. hist. 1946–1989 Suszne, ukr. Сушне) – wieś na Ukrainie położona na północny zachód od Radziechowa. Należy do rejonu radziechowskiego w obwodzie lwowskim. Miejscowość liczy 508 mieszkańców (2001). W pobliżu wsi Suszno płynie rzeka Białystok.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś była własnością polskiej szlachty. Od XVI wieku była w posiadaniu rodu Komorowskich. Tutaj urodziła się Gertruda Komorowska[1]
Na przełomie XVIII i XIX wieku Suszno przeszło w ręce Łączyńskich, później należało kolejno do Cetnerów, Baworowskich i Kraińskich a od 1911r. do II wojny światowej należało do Rostworowskich.
W okresie II Rzeczypospolitej do 1934 wieś stanowiła samodzielną gminę jednostkową w powiecie radziechowskim w woj. tarnopolskim. W związku z reformą scaleniową została 1 sierpnia 1934 włączona do nowo utworzonej wiejskiej gminy zbiorowej Witków Nowy w tymże powiecie i województwie[2]. Po wojnie wieś weszła w struktury administracyjne Związku Radzieckiego.
Przed 1939 rokiem wieś liczyła 1800 mieszkańców, wśród nich ok. 400 Polaków i 120 Niemców. Ci ostatni w 1940 r. wyjechali do Niemiec na podstawie umowy pomiędzy III Rzeszą i ZSRR. W styczniu 1944 r. bojówki OUN-UPA napadły na polskie zagrody, mordując 55 osób[3].
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- dwór – we wsi znajdował się dwór Komorowskich, wzniesiony na miejscu dworu obronnego z XVI wieku, posiadającego pierwotnie fosę, wały i narożne baszty. W obiekcie mieszkał Jakub Komorowski[4], starosta nowosielski, kasztelan sanocki z żoną Antoniną Pawłowską[5]. Ich córka Gertruda Komorowska[6] wyszła za mąż za Stanisława Szczęsnego Potockiego[5]. Dwór na przełomie XVIII i XIX wieku wszedł w posiadanie Łączyńskich, zmieniając wielokrotnie właścicieli. W tym okresie został również powiększony. W 1905 r. został przebudowany przez Kraińskich, a po I wojnie światowej przez Rostworowskich. Ostatnim właścicielem w 1939 był Jan Rostworowski. Zrujnowany przez II wojnę światową dwór został po wojnie rozebrany na cegłę. Wycięto także otaczający go park. W jego miejscu powstał wiejski dom kultury. Po założeniu została dawna baszta przebudowana w XIX w. na spichlerz oraz figura Matki Boskiej, przeniesiona na miejscowy cmentarz[7]. Obecnie jest to dwukondygnacyjny budynek na planie prostokąta o elewacjach ozdobionych lizenami.
- ruiny neogotyckiej kaplicy fundacji Władysława Baworowskiego[5],
- drewniana cerkiew Szymona Słupnika z ceglaną dzwonnicą z 1700 roku,
- żeliwny krzyż-kapliczka przy drodze[7],
- ruiny kaplicy katolickiej z 1906 roku wraz z krzyżem usytuowanym przed kaplicą na którym znajduje się napis "Jeżeli ktoś zniszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg. Świątynia Boga jest świętą, a wy nią jesteście" (1 Kor 3:16).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Edward Rabowicz: Potocka z Komorowskich Gertruda (ok. 1754–1771). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXVII/4, zeszyt 115. Wrocław — Warszawa — Kraków — Gdańsk — Łódź, 1983, s. 738.
- ↑ Dz.U. z 1934 r. nr 64, poz. 569
- ↑ "Ziemia Lwowska" Przewodnik po Ukrainie Zachodniej cz. III, Grzegorz Rąkowski, Oficyna Wydawnicza "Rewasz" Pruszków 2007, s. 218
- ↑ Jakub Komorowski. www.genealogia.grocholski.pl. [dostęp 11.1.2014].
- ↑ a b c Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XI. Warszawa: 1880-1902, s. 607.
- ↑ Gertruda Komorowska. www.genealogia.grocholski.pl. [dostęp 11.1.2014].
- ↑ a b Jarosław Komorowski. Tragedia Gertrudy Komorowskiej. „Spotkania z Zabytkami”. Nr 12/2007 (grudzień 2007). s. 16-18.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Suszno, wś, pow. kamioniecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 607.