Suzu gangesowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Suzu gangesowy
Platanista gangetica[1]
(Roxburgh, 1801)
Ilustracja
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada ssaki
Rząd Cetartiodactyla
Podrząd Whippomorpha
Infrarząd walenie
Parvordo zębowce
Nadrodzina Platanistoidea
Rodzina suzowate
Rodzaj Platanista
Wagler, 1830
Gatunek suzu gangesowy
Synonimy
  • Delphinus gangetica Roxburgh, 1801
Podgatunki[2]
  • P. g. gangetica (Roxburgh, 1801)
  • P. g. minor Owen, 1853
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 EN pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Suzu gangesowy[3], suzu[4], delfin gangesowy[4], delfin indyjski[5], susuka[4] (Platanista gangetica) – gatunek ssaka z rodziny suzowatych (Platanistidae) żyjący w wodach Gangesu i Indusu[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Takson po raz pierwszy opisany przez Roxburgha w 1801 roku pod nazwą Delphinus gangetica[7]. Jako miejsce typowe autor wskazał Bengal Zachodni w Indiach[7]. Jedyny przedstawiciel rodzaju suzu[3] (Platanista), utworzonego przez Waglera w 1830 roku[8].

Suzu, ilustracja z 1894 roku

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnia się dwa podgatunki[3]:

  • P. gangetica gangetica – suzu gangesowy – żyjący w Gangesie i Brahmaputrze, kategoria zagrożenia IUCN: EN[9]
  • P. gangetica minor – suzu indusowy – delfin indusowy żyjący w Indusie, kategoria zagrożenia IUCN: EN[10]

Według Wilsona i Reedera uznawane za odrębne gatunki[11].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Szkielet tego delfina (Museo di storia naturale e del territorio dell'Università di Pisa)

Pysk wyciągnięty na kształt chirurgicznej pincety; w szczęce górnej 26-39, w żuchwie 26-35 par zakrzywionych do tyłu zębów. Zęby przednie są dłuższe niż tylne i wystają z zamkniętego dzioba, który może być bardzo długi (nawet 20% długości ciała) i jest większy u samic niż u samców. Małe oczy, wydatny melon i duża warstwa tkanki tłuszczowej, a wreszcie garb w tylnej części grzbietu sprawiają, że zwierzę ma dość masywny wygląd. Czaszka jest asymetryczna, głowa z grzebieniem w miejscu melona. Płetwa grzbietowa to mały trójkąt z szeroką podstawą[12]. Delfin suzu ma giętki kark. Do polowania używa echolokacji (jest niemal całkowicie ślepy, a jego oczy mają mały rozmiar[12]). Żyje i poluje w małych stadach.

Suzu wystawiający głowę z wody

Średnia długość[edytuj | edytuj kod]

2,7 m (samice), 2,12 m (samce)[13]. Samice są dłuższe niż samce[14].

Masa ciała[edytuj | edytuj kod]

Średnio do 85 kg (samce i samice). Niektóre źródła podają, że masa tego delfina to 150-170 kg[13].

Ubarwienie[edytuj | edytuj kod]

Ubarwienie jest jasnoszare, szare, ciemnoszare lub brązowe; na brzuchu różowawe.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Suzu je ryby, skorupiaki, mięczaki przydenne, krewetki, rózne gatunki karpii (m.in. gobio), jak i słodkowodne rekiny[12].

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Ciąża trwa około 8-9 miesięcy, noworodek ma od 65 do 90 cm długości. Suzu gangesowy rozmnaża się przez cały rok, nie ma żadnego specyficznego czasu reprodukcji[12]. Samice rodzą raz na 2-3 lata[12][14], zazwyczaj jedynie jedno młode[14].

Wielkość grupy[edytuj | edytuj kod]

Zwykle tworzą małe grupy (do 10 osobników); spotykano też pojedyncze osobniki, pary i grupy liczące ponad 30 delfinów[12].

Zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Suzu jest spokojny i raczej nieśmiały. Echolokację używa częściej do znajdowania pożywienia niż do komunikacji[12].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Wolne wody płynące Gangesu, Bramaputry i Indusu, niektóre szybsze fragmenty tych rzek.

Status[edytuj | edytuj kod]

Zagrożony (EN). Liczebność podgatunku Platanista gangetica gangetica to 1200-1800 osobników[14][13]. Ilość osobników tego gatunku delfina zmniejsza się przez ostatnie stulecie głównie przez:
  • celowe zabijanie delfinów[13]
  • fragmentację siedlisk przez tamy[12][13]. Zmniejszają one różnorodność genetyczną, oddzielając różne populacje, i, co za tym idzie, redukując ilość dojrzałych delfinów zdolnych do rozrodu
  • przypadkowy połów[13][12]. Suzu czasami zaplątują się w sieci, które są stworzone do łapania ryb
  • zanieczyszczenie[12]. Skażenie Gangesu jest spowodowane chemikaliami, śmieciami oraz ściekami przemysłowymi[12].

Działania mające na celu konserwację gatunku[edytuj | edytuj kod]

Hinduski oddział WWF prowadzi działania chroniące tego delfina[13]. Edukuje i prowadzi w tym celu kampanie społeczne.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Platanista gangetica, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b G.T. Braulik, B.D. Smith, Platanista gangetica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-09-20] (ang.).
  3. ↑ a b c Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 190. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. ↑ a b c K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 341-342, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  5. ↑ Polskie i łacińskie nazwy waleni. Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. [dostęp 2020-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-23)].
  6. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Platanista gangetica. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2010-01-10]
  7. ↑ a b W. Roxburgh. An Account of a new Species Delphinus, an Inhabitant of the Ganges. „Asiatic Researches”. Calcutta Edition. 7, s. 170, 1803 (ang.). 
  8. ↑ J. G. Wagler: Natürliches System der Amphibien. Monachium: J.G. Cotta'scchen Buchhandlung, 1830, s. 35. (niem.)
  9. ↑ B.D. Smith, G.T. Braulik, R. Sinha, Platanista gangetica ssp. gangetica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-09-20] (ang.).
  10. ↑ G.T. Braulik, B.D. Smith, S. Chaudhry, Platanista gangetica ssp. minor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-09-20] (ang.).
  11. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Platanista. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 27 listopada 2007]
  12. ↑ a b c d e f g h i j k Dolphins-World, Ganges River Dolphin (Platanista gangetica gangetica) - Dolphin Facts and Information [dostęp 2021-03-29] (ang.).
  13. ↑ a b c d e f g {{{tytuł}}}, www.wwfindia.org [dostęp 2021-03-29].tytuł
  14. ↑ a b c d Ganges River Dolphin | Freshwater Dolphin | Species | WWF, World Wildlife Fund [dostęp 2021-03-29] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Peter Gill, Linda Gibson: Wieloryby, delfiny i morświny. Warszawa: "Cibet" PNT, 1998, seria: Poznawaj z Nami. ISBN 83-85749-15-2.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Suzu_gangesowy&oldid=63215415”