Swarmandal

Jasraj grający na instrumencie

Gra na instrumencie ze śpiewem

Swarmandal (hindi स्वरमण्डल, także harfa indyjska; potocznie surmandal) – indyjska odmiana cytry, służąca głównie do akompaniamentu w wokalnej muzyce hindustańskiej. Składa się zazwyczaj z około 30 strun i drewnianego pudła. Mimo iż należy do najstarszych instrumentów Indii, jest powszechnie uważana za instrument mniej ważny od innych i drugorzędny. Nazwa cytry pochodzi od słów „nuty” i „grupa” (swara i mandal), co związane jest z charakterystyczną techniką wykonawczą, polegającą na graniu dużej ilości nut w odstępach. Istnieje elektroniczna wersja instrumentu („digital Swarmandal”)

Budowa i strój

Harfa indyjska posiada od 21 do 36 strun; są one rozciągnięte od prawej do lewej strony drewnianego pudełka o wymiarach 24-30 na 12-15 na kilku prostokątnych stroikach. Nie istnieje stały i ustalony strój instrumentu - muzyk dostosowuje go, a także inne parametry w zależności od swoich potrzeb, a przy wybraniu nowej ragi instrument trzeba stroić od nowa.

Technika gry

Na harfie indyjskiej gra się jak na zwykłej cytrze, przy pomocy młoteczków, lub jak na harfie, pociągając struny przy ich końcach bądź przesuwając po nich palcem.

Śpiewając i grając jednocześnie, umieszcza się instrument w jednej z dwóch pozycji:

• Przed sobą, siedząc (Chowkari)
• Przytrzymany do klatki piersiowej (Bade Ghulamali).

Wykorzystanie

Harfy indyjskiej używa się do akompaniamentu w wokalnej muzyce hindustańskiej, często kobiecego śpiewu, przy pomocy burdonu; zwykle gra na niej pierwszy śpiewak. Instrument docenił też zespół The Beatles: użyto go m.in. w piosenkach „Strawberry Fields Forever”, „Within You Without You” oraz „Lucy in the Sky with Diamonds”.