Switzerland (1854)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Switzerland
Ilustracja
Historia
Stocznia

w Cincinnati

Wodowanie

1854

 US Navy
Wejście do służby

1862 (jako okręt)

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

415 t[1] (lub 519 t[2])

Długość

54,2 m (178 stóp)[2]

Napęd
maszyny parowe napędzające boczne koła łopatkowe
Prędkość

ok. 12 w (?)[3]

Uzbrojenie
?, taran

Switzerland – amerykański okręt rzeczny, taranowiec z okresu wojny secesyjnej, przebudowany ze statku cywilnego, używany przez wojska Unii podczas kampanii na Missisipi.

Budowa[edytuj | edytuj kod]

Statek „Switzerland” był zbudowany w 1854 w Cincinnati w stanie Ohio[4]. Był bocznokołowym drewnianym pchaczem rzecznym o napędzie parowym[4], konstrukcji typowej dla amerykańskich statków rzecznych połowy XIX wieku. Służył początkowo jako statek cywilny na Missisipi i jej dopływach.

Po wybuchu wojny domowej w USA, został zakupiony przez Departament Wojny USA (Unii) i w marcu-maju 1862 przebudowany na taranowiec według projektu pułkownika Charlesa Elleta, pomysłodawcy i pierwszego dowódcy flotylli taranowców[4]. Przebudowa polegała początkowo przede wszystkim na wzmocnieniu za pomocą grubych drewnianych belek i konstrukcji kadłuba, szczególnie dziobu, pełniącego teraz rolę taranu. Kotły parowe i maszyny parowe zostały osłonięte grubą warstwą drewna (60 cm – 2 stopy) w celu ochrony przed ostrzałem, a także wzmocniono ich mocowania dla ochrony przed wstrząsami przy taranowaniu. Koniecznej adaptacji uległy też nadbudówki, osłonięte z zewnątrz deskami dla pewnego zabezpieczenia przed pociskami broni strzeleckiej, tworząc lekko chronioną kazamatę o pionowych ścianach. Na dachu nadbudówki znajdowała się również lekko chroniona sterówka[1]. Osłona później była wzmacniana i ulepszana.

Początkowo „Switzerland” jako taranowiec nie przenosił stałego uzbrojenia. Pod koniec 1862 został przerobiony na kanonierkę, brak jest informacji o jego uzbrojeniu, lecz szkice z epoki sugerują, że posiadał ok. 8 dział, zapewne dział haubicznych 12-funtowych i gwintowanych 24-funtowych[3].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Podobnie jak inne taranowce flotylli Elleta, „Switzerland” formalnie nie wchodził w skład Marynarki Wojennej USA, lecz Zachodniej Flotylli Kanonierek (Western Gunboat Flotilla) należącej do Armii USA. Okręt brał udział w kampanii na Missisipi. Mimo przejścia Zachodniej Flotylli Kanonierek pod kontrolę Marynarki Wojennej w październiku 1862, flotylla taranowców w dalszym ciągu pozostawała pod administracją Armii[3].

Pierwszą akcją taranowców Unii była bitwa na Missisipi pod Memphis 6 czerwca 1862, „Switzerland” jednak nie odegrał w starciu większej roli[4]. Razem z innymi okrętami posuwał się następnie Missisipi na południe, w głąb konfederackiego terytorium, pod Vicksburg i patrolował tam oraz na rzece Yazoo.

O świcie 25 marca 1863 razem z taranowcem „Lancaster” został wysłany na dolny odcinek Missisipi, w celu zwalczania żeglugi konfederackiej między Vicksburgiem a Red River. Dowódcą okrętu był pułkownik Charles Rivers Ellet (syn twórcy flotylli taranowców)[4]. Podczas próby przedarcia się koło Vicksburga, „Lancaster” został zatopiony przez ostrzał, a „Switzerland” odniósł uszkodzenia, mimo to, przedarł się później 31 marca koło umocnień Grand Gulf[4]. W maju i czerwcu 1863 działał na rzekach Red River i Atchafalaya. Pod koniec wojny wchodził w skład Brygady Marines Missisipi[4].

Został sprzedany w październiku 1865, po czym służył jako cywilny statek "Switzerland" do około 1870[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Donald L. Canney: "The Old Steam Navy. Volume two. The ironclads 1842–1885", Annapolis 1993, ISBN 0-87021-586-8, s.37-38
  2. a b A. Konstam, Mississippi..., s.36-37
  3. a b c A. Konstam, Mississippi..., s.8-9
  4. a b c d e f g h U.S. Ram Switzerland (1862-1865)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]