Przejdź do zawartości

Synagoga w Będzinie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Synagoga w Będzinie
Ilustracja
widok na zamek i synagogę
Państwo

 Polska

Budulec

murowana

Data budowy

1881

Data zburzenia

8 na 9 września 1939

Tradycja

ortodoksyjna

Położenie na mapie Będzina
Mapa konturowa Będzina, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Będzinie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Będzinie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Będzinie”
Położenie na mapie powiatu będzińskiego
Mapa konturowa powiatu będzińskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Będzinie”
Ziemia50°19′37″N 19°07′44″E/50,327000 19,129000

Synagoga w Będzinie – zniszczona w 1939 r. synagoga znajdująca się w Będzinie przy dawnej ulicy Bożniczej.

Synagoga została zbudowana w 1881 roku na miejscu starej drewnianej synagogi. Podczas II wojny światowej, w nocy z 8 na 9 września 1939 roku niemieckie wojsko spaliło synagogę, wraz z modlącymi się w niej Żydami. Pożar trwał 20 godzin, a żołnierze Wehrmachtu i SS uniemożliwili jego gaszenie. Po zakończeniu wojny budynku synagogi nie odbudowano.

Jedną z najcenniejszych ocalonych pamiątek po synagodze jest XIX-wieczny, wykonany z jagnięcej skóry zwój Tory. Najprawdopodobniej został on wyniesiony bezpośrednio z płonącej synagogi lub z jej zgliszcz o czym świadczą jego nadpalenia.

Tora przez wiele lat spoczywała z innymi kosztownościami w skrytce w jednej z kamienic. Osoba, która ją odnalazła, sprzedała ją za niewielkie pieniądze, nie zdając sobie sprawy z wartości zwoju. Tora została podarowana Adamowi Szydłowskiemu i przeniesiona do synagogi Mizrachi.

W kwietniu 2007 roku zwoje zostaną wypożyczone na pół roku na wystawę "Holocaust Memorial at Miami Beach 1933-1945". W międzyczasie zostanie ona poddana konserwacji i dokładnie zbadana przez naukowców z Muzeum Holocaustu w Miami Beach. Dzięki temu będzie się ją dało rozwinąć.

1 września 1993 roku na miejscu gdzie stała synagoga postawiono granitowy obelisk z napisami w języku polskim i hebrajskim, upamiętniający będzińskich Żydów oraz synagogę. Treść na obelisku brzmi:

"Pamięci Żydów obywateli Miasta Będzina i okolicy zamordowanych przez hitlerowców w okresie II wojny światowej Towarzystwo Przyjaciół Będzina pomnik ten ufundował na miejscu synagogi spalonej przez okupantów z nocy 8 na 9 września 1939 r.

Niech będzie on symbolem o tych tragicznych latach bezprawia, okrucieństwa i przemocy niech stanie się też symbolem odrodzenia i pojednania narodów wolnych żyjących w pokoju i braterstwie"

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]