Synagoga w Goraju

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Synagoga w Goraju
Państwo

 Polska

Miejscowość

Goraj

Budulec

murowana

Data budowy

XVII w.

Data zburzenia

II wojna światowa

brak współrzędnych

Synagoga w Goraju – zbudowana z kamienia i cegły prawdopodobnie w drugiej połowie XVII w. w stylu renesansowym, jako jeden z dwóch murowanych budynków po kościele parafialnym w Goraju. W XVIII w. synagogę remontowano i jednocześnie rozbudowano w kierunku zachodnim. W dobudowanej części znalazła się sień, a nad nią na piętrze babiniec. Budynek tworzył zwartą, wzdłużną bryłę o grubych murach wspartych w zachodnich narożnikach przyporami. Ściany synagogi z zewnątrz gładkie, wg. profesora A. Szyszko-Bohusza pomalowane były w kapitele, pilastry i portale. Na osi ściany zachodniej znajdował się otwór drzwiowy obramiony dwoma półkolumnami zwieńczonymi gzymsem z półkolistym tympanonem. Całość przekryta była wysokim, dwukondygnacyjnym dachem czterospadowym krytym gontem[1][2].

Sala modlitw na planie prostokąta zbliżonego do kwadratu przekryta była sklepieniem kolebkowym z lunetami. Sklepienie i ściany były pokryte bogatą dekoracją wyrobioną w tynku w formie profilowanych listew. W ścianach bocznych znajdowała się para wysokich przesklepionych półkoliście okien. Okna w ścianie zachodniej po rozbudowie zostały prawdopodobnie zamurowane i zastąpione szeregiem otworów łączących babiniec z salą główną. W sali znajdowała się ośmioboczna bima z ozdobną żeliwną balustradą późniejszego pochodzenia niż budynek. Forma aron ha-kodesz nie jest znana[1][2].

Podczas II wojny światowej, hitlerowcy zniszczyli synagogę. Po wojnie synagogi nie odbudowano. Znana jest z krótkiej informacji i kilku fotografii wykonanych przez profesora A. Szyszko-Bohusza w 1926[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Maria Piechotka i Kazimierz Piechotka: Bramy Nieba Bóżnice murowane na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Polski Instytut Studiów nad Sztuką Świata i Muzeum Historii Żydów Polskich POLINWarszawa, 2017, s. 512-513, język polski, ISBN 978-83-942344-2-3
  2. a b Synagoga w Goraju.. sztetl.org.pl. [dostęp 2022-11-21].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]