Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2014/04

Aktualnie na stronie głównej

Bataański marsz śmierci – przymusowa ewakuacja około 76–78 tys. jeńców wojennych przeprowadzona przez Cesarską Armię Japońską w kwietniu 1942 roku, w czasie wojny na Pacyfiku, po kapitulacji amerykańsko-filipińskiego garnizonu na półwyspie Bataan. Generał Masaharu Homma, dowódca japońskiego 14. Obszaru Armijnego, zamierzał jak najszybciej zdobyć ostatni amerykański bastion na Filipinach, którym była wyspa Corregidor. Dlatego rozkazał, aby z Bataanu, będącego podstawą wyjściową do kolejnej operacji, jak najszybciej usunąć wszystkich jeńców wojennych. Od 76 tys. do 78 tys. Amerykanów oraz Filipińczyków – wyczerpanych kilkumiesięcznymi walkami, niedożywionych, często rannych lub chorych – popędzono pieszo do odległego o ponad 100 kilometrów San Fernando, skąd zostali przetransportowani koleją do Capas, a następnie doprowadzeni do obozu jenieckiego O'Donnell. Maszerującym w tropikalnym upale jeńcom wydawano minimalne ilości wody i pożywienia, a rannym oraz chorym w większości wypadków nie udzielono pomocy medycznej. Jeńcy byli także nieustannie maltretowani przez japońskich żołnierzy. Tych, którzy nie byli w stanie iść dalej, rozstrzeliwano lub zakłuwano bagnetami. W trakcie „marszu śmierci” zginęło około 500–1000 Amerykanów i nawet do 10 tys. Filipińczyków. Tysiące innych zmarło wkrótce po dotarciu do O'Donnell. Czytaj więcej…

Inne Dobre Artykuły • Jak pisać w stylu encyklopedycznym?

Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

1 kwietnia[edytuj kod]

Helena Pilejczyk – polska łyżwiarka szybka, olimpijka, wielokrotna mistrzyni Polski, zdobywczyni brązowego medalu na igrzyskach w Squaw Valley 1960 i zdobywczyni tzw. małego wicemistrzostwa świata z Östersund 1960. Początkowo uprawiała grę w siatkówkę i lekkoatletykę, wkrótce jednak zmieniła dyscyplinę na łyżwiarstwo szybkie. Opiekował się nią trener Stali Elbląg Kazimierz Kalbarczyk. W 1952 roku zdobyła swój pierwszy tytuł mistrzyni Polski. W lutym 1960 roku Pilejczyk pojechała na zimowe igrzyska do Squaw Valley i zdobyła brązowy medal na dystansie 1500 m. W 1972 roku wycofała się z czynnego życia sportowego. Uprawiała łyżwiarstwo szybkie do 75. roku życia, zdobywając wielokrotnie tytuły mistrzyni świata weteranów. Pilejczyk została odznaczona m.in. Srebrnym i Brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz Krzyżem Kawalerskim OOP. Od 2002 roku jest Honorową Obywatelką Elbląga.

2 kwietnia[edytuj kod]

Jaguar – gatunek ssaka z rodziny kotowatych, zaliczanego do wielkich kotów – trzeci co do wielkości przedstawiciel swej rodziny po tygrysie i lwie, największy zaś na półkuli zachodnieji. Jedyny przedstawiciel rodzaju Panthera spotykany w Amerykach. Jego zasięg występowania rozciąga się od południowego zachodu USA i Meksyku przez Amerykę Środkową na południe do Paragwaju i północnej Argentyny. Ten cętkowany kot fizycznie najbardziej przypomina lamparta, choć zazwyczaj jest większy i ma mocniejszą budowę, natomiast jego behawior i siedlisko upodabniają go bardziej do tygrysa. Preferuje gęste lasy deszczowe, zajmuje jednak różnorodne siedliska, otwarte, jak i porosłe drzewami. Jest silnie związany z obecnością wody i, podobnie jak tygrys, uwielbia pływać. W znacznym stopniu wiedzie żywot samotnika, oportunistycznego drapieżcy tropiącego swe ofiary i urządzającego na nie zasadzki, zajmującego miejsce na szczycie łańcucha pokarmowego. Jest też gatunkiem zwornikowym, odgrywając istotną rolę w stabilizacji ekosystemu i regulacji populacji zwierząt, na które poluje. Cechuje się wyjątkowo silnym ugryzieniem, nawet w porównaniu z innymi wielkimi kotami.

3 kwietnia[edytuj kod]

Gmina Kolbudy – gmina wiejska położona w północno-zachodniej części powiatu gdańskiego, w województwie pomorskim. Gmina w całości znajduje się w aglomeracji gdańskiej. Gmina Kolbudy z racji podmiejskiego położenia odnotowała w ostatnich latach wzrost ludności. Gmina charakteryzuje się społeczeństwem stosunkowo młodym z dużym udziałem osób w wieku 25-35 lat oraz 0-4. Występuje wysoki przyrost naturalny (w 2009 roku wskaźnik był sześć razy większy niż w Polsce). Saldo migracji jest również dodatnie. Do gminy przeprowadzają się głównie ludzie młodzi mieszkający wcześniej na terenie miasta. Na terenie gminy dominują utwory czwartorzędowe, głównie piaski i gliny. W dolinach rzecznych utworzyły się torfy. Przeważającą formą terenu jest wysoczyzna morenowa, moreny dennej falistej. Powierzchnia wysoczyzny jest poprzecinana dolinami rzecznymi. Najwyżej położona jest część południowa, natomiast najniżej północno-wschodnia.

4 kwietnia[edytuj kod]

Aeroskop – pierwsza na świecie ręczna kamera filmowa o napędzie automatycznym skonstruowana w 1908 roku przez polskiego wynalazcę i konstruktora, Kazimierza Prószyńskiego. Już pierwsza konstrukcja aeroskopu wyposażona była w żyroskop, który zapewniał stabilność obrazu, niwelując wahania wywołane przemieszczaniem się w terenie, czy drżeniem rąk operatora. Aby zminimalizować wszelkie hałasy oraz wibracje, jakie mogłaby powodować kamera w czasie pracy, konstruktor zamocował dodatkowo wszystkie ruchome części urządzenia na łożyskach kulkowych. Ze względu na swoje zalety jak prostota obsługi, mobilność oraz niezależny system zaopatrzenia w energię, kamera ta przyczyniła się bezpośrednio do rozwoju wczesnych filmów dokumentalnych, przyrodniczych oraz reportaży. Konstruktor nakręcił nią m.in. w 1911 roku w Londynie koronację króla Jerzego V zapoczątkowując tym samym polski film dokumentalny oraz reportaż filmowy.

5 kwietnia[edytuj kod]

USS Tautog (SS-199) – amerykański okręt podwodny typu Tambor z czasów drugiej wojny światowej, będący najskuteczniejszym okrętem wojny podwodnej na Pacyfiku. Został zwodowany 27 stycznia 1940 roku, a wszedł do służby 3 lipca 1940 roku pod dowództwem Lt. Josepha H. Willinghama. W grudniu 1941 roku był jednym z kilku okrętów podwodnych, które w Pearl Harbor przetrwały japońskie uderzenie na Hawaje. Broniąc portu, zestrzelił japoński pokładowy samolot bombowy, dzięki czemu stał się pierwszą jednostką amerykańskiej floty podwodnej, która zadała straty Cesarstwu Japońskiemu. Przez następne 3 lata Tautog odbył 13 patroli bojowych, biorąc udział w wojnie podwodnej na Pacyfiku. Uczestniczył m.in. w kierowanym przez Hypo nieudanym polowaniu floty podwodnej na uszkodzony podczas bitwy na Morzu Koralowym japoński lotniskowiec Shōkaku. Za nadzwyczajne rezultaty patrolów bojowych, okręt został wyróżniony Navy Unit Commendation oraz czternastoma Battle Star.

6 kwietnia[edytuj kod]

Half-Life 2: Episode One – gra komputerowa z gatunku first-person shooter autorstwa Valve Corporation. Jest to pierwsza część z trylogii, znana wcześniej jako Half-Life 2: Aftermath. Fabuła jest bezpośrednią kontynuacją wydarzeń z gry Half-Life 2. W rozgrywce dużą rolę odgrywa Alyx Vance, towarzysząc Gordonowi Freemanowi przez prawie całą grę. Pojawiają się też na krótko inne postaci znane z poprzedniej gry. Do tworzenia Episode One użyto wielu nowych technologii wprowadzonych do silnika Source, takich jak HDR, ulepszony system animacji twarzy oraz oświetlenia Phonga. Gra zdobyła uznanie recenzentów osiągając średnią ocen 87% w serwisie Metacritic. Chwalono wciągającą i dynamiczną akcję, natomiast krytykowano długość rozgrywki. Premierę Episode One początkowo planowano na listopad 2005 roku, była ona jednak przesuwana i ostatecznie miała miejsce w czerwcu 2006 roku. Historia z gry jest kontynuowana w grze Half-Life 2: Episode Two, która ukazała się w październiku 2007 roku.

7 kwietnia[edytuj kod]

Andrzej z Brzeźnicy – biskup płocki w latach 1239 lub 1240–1244. Pochodził z rodu Gryfitów i był bratem kasztelana krakowskiego Klemensa z Brzeźnicy, kasztelana cieszyńskiego Jana, Wierzbięty i Świętosława oraz synem kasztelana płockiego Klemensa. Karierę duchowną być może rozpoczął już na początku lat 20. XIII wieku. Prawdopodobnie to właśnie przyszły biskup płocki pełnił w 1224 roku funkcję scholastyka sandomierskiego, i to on w latach 1225–1231 był kanonikiem krakowskim, a następnie w latach 1227–1229 występował w dokumentach jako proboszcz kościoła św. Michała w Krakowie. Andrzeja uznaje się za pewnego lub jedynie prawdopodobnego jednego z towarzyszy biskupa Iwona Odrowąża w podróży włoskiej w 1229 roku. Według Jana Długosza, wykorzystawszy śmierć biskupa, postarał się o prowizję apostolską na biskupstwo krakowskie, ewentualnie po prostu był on kandydatem części kapituły krakowskiej na urząd biskupa w 1229. Wybrany biskupem w 1239 przy akceptacji Bolesława I mazowieckiego otrzymał na biskupstwo płockie prowizję papieską.

8 kwietnia[edytuj kod]

Czworolist pospolity – gatunek rośliny zaliczany w różnych systemach klasyfikacyjnych do rodziny trójlistowatych lub liliowatych, ostatnio włączany do rodziny melantkowatych (system APG III z 2009 roku). Jest to bylina z całorocznym kłączem podziemnym, żyjącym nawet ponad 200 lat. Cechuje się znaczną zmiennością fenotypową, jednak niegdyś wyróżniane formy współcześnie nie mają znaczenia taksonomicznego. Występuje w żyznych i wilgotnych lasach na terenie niemal całej Europy oraz w syberyjskiej części Azji. Jest gatunkiem rozpowszechnionym na terenie niemal całej Polski. Dawniej był wykorzystywany jako roślina lecznicza, współcześnie tylko w homeopatii, a poza tym sadzony bywa jako roślina ozdobna. Cała roślina jest trująca.

9 kwietnia[edytuj kod]

Solaris Tramino – rodzina tramwajów, które są produkowane przez firmę Solaris Bus & Coach z Bolechowa koło Poznania. Prototyp Tramino powstał w lipcu 2009 roku w kooperacji z Autosanem i MPK Łódź. Autosan przygotował szkielety wszystkich członów, a w halach należących do MPK Łódź odbył się montaż pierwszego Tramino. Premiera prototypu tramwaju nastąpiła 14 października 2009 roku podczas targów Trako w Gdańsku. Tramwaj ten został również zaprezentowany rok później podczas targów InnoTrans w Berlinie. Wieloprzegubowe tramwaje S100 i S105p posiadają po 5 członów. Pod każdym członem nieparzystym znajduje się dwuosiowy wózek, a człony parzyste są podwieszane i tym samym pozbawione wózków. Tramwaje typu GTx w przeciwieństwie do tramwajów wieloprzegubowych posiadają wózki pod każdym członem, dzięki takiemu rozwiązaniu masa tramwaju rozkłada się bardziej równomiernie, jest on bardziej stabilny oraz siły przekazywane przez przeguby są mniejsze. Do końca 2013 roku 2 polskich i 2 niemieckich przewoźników zamówiło 84 tramwaje.

10 kwietnia[edytuj kod]

Armata wz. 1925 „Pocisk” – polska prototypowa armata kalibru 47 mm z zamkiem półautomatycznym z czasów dwudziestolecia międzywojennego. Armata wz. 25 powstała w latach 20. XX wieku na potrzeby konkursu na nowe działo towarzyszące dla Wojska Polskiego. Był to projekt polskich Zakładów Amunicyjnych „Pocisk” SA w Warszawie, a w jego opracowywanie zaangażowany był były podpułkownik austriackiego sztabu artylerii Edmund Rogla. Armata miała masę 238 kg i szybkostrzelność 16 strzałów na minutę. Jej obsługę stanowiło 7 żołnierzy. Armatę można było ustawić w dwóch pozycjach strzeleckich: górnej i dolnej. Pozycja dolna, poza mniejszą widocznością działa, zapewniała niższą linię strzału. Pomimo wygrania konkursu nie rozpoczęto produkcji seryjnej, jej parametry nie usatysfakcjonowały bowiem przedstawicieli wojska. Armatą wz. 25 zainteresowane były także inne państwa, jednakże z nieznanych powodów nie doszło do jej eksportu. Ogółem Wojsko Polskie było użytkownikiem czterech armat wz. 25 „Pocisk”, w które w 1932 roku uzbrojono pojazdy TKD.

11 kwietnia[edytuj kod]

Gocka Biblia – przekład Biblii na język gocki dokonany w IV wieku przez gockiego biskupa Wulfilę. Zarówno Stary, jak i Nowy Testament przełożone zostały z języka greckiego. Pomimo iż tłumacz był arianinem, przekład nosi tylko jeden ślad konfesyjnego ukierunkowania. Przekład Wulfili używany był w istniejącym w latach 488-554 państwie Ostrogotów we Włoszech. Niedługo po jego upadku, po przejściu Ostrogotów na katolicyzm, język gocki stał się językiem wymarłym, dlatego też nie było zainteresowanych czytaniem gockiej Biblii. Przekład jest najstarszym dziełem literackim powstałym w grupie języków germańskich. Do naszych czasów zachowało się jedynie kilkanaście fragmentarycznych rękopisów, które zawierają łącznie większą część Nowego Testamentu. Ze Starego Testamentu zachowały się tylko niewielkie fragmenty kilku ksiąg (Rodzaju, Psalmy, Nehemiasza). Najważniejszym krytycznym wydaniem gockiej Biblii jest Die Gotische Bibel – siódme wydanie z 2000 roku.

12 kwietnia[edytuj kod]

HUKS Legia Warszawa w sezonie 2012/2013 – klub występował w rozgrywkach I ligi polskiej w hokeju na lodzie. Był to dziesiąty sezon na tym poziomie rozgrywkowym w historii klubu, a ósmy z kolei. W rundzie zasadniczej sezonu 2012/2013 drużyna HUKS Legia Warszawa zajęła czwarte miejsce w lidze i uzyskała prawo gry w fazie play-off o mistrzostwo I ligi oraz awans do Polskiej Hokej Ligi. Spośród rozegranych 24 kolejek Wojskowi wygrali jedenaście meczów w regulaminowym czasie gry i jeden po dogrywce. Z kolei przegrali również jedenaście spotkań oraz jedno po dogrywce. Łącznie zdobyli 36 punktów. W dwudziestu czterech meczach Legioniści strzelili 79 goli, a stracili 105; różnica wynosiła dwadzieścia sześć bramek straconych więcej niż strzelonych. Najskuteczniejszym zawodnikiem Legii był Tomasz Wołkowicz, który zdobył 12 bramek. Drużyna w tym sezonie nie występowała w rozgrywkach Pucharu Polski edycji 2012/2013.

13 kwietnia[edytuj kod]

Oneg Szabat – kryptonim podziemnej organizacji społecznej, założonej przez historyka Emanuela Ringelbluma w getcie warszawskim. Oneg Szabat tworzyło kilkudziesięciu żydowskich literatów, nauczycieli, naukowców i działaczy społecznych – pozyskanych do współpracy przez Ringelbluma wiosną 1940 roku. Początkowo miało formę konspiracyjnego archiwum, gromadzącego materiały i dokumenty obrazujące życie w getcie warszawskim. Z czasem przekształciło się jednak w prężny ośrodek badawczy, którego celem stało się badanie i dokumentowanie rozmaitych aspektów życia społecznego polskich Żydów pod okupacją niemiecką. Od 1942 roku Oneg Szabat stanowiło swoiste centrum informacyjne żydowskiego ruchu oporu, dokumentujące masową zagładę Żydów prowadzoną przez nazistowskie Niemcy. Po wojnie udało się odnaleźć dwie z trzech ukrytych części Archiwum Ringelbluma. Obecnie znajdują się one na liście Pamięć Świata (Memory of the World), obejmującej najcenniejsze zabytki światowego piśmiennictwa.

14 kwietnia[edytuj kod]

Cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Siemiatyczach – prawosławna cerkiew parafialna. Pierwsza cerkiew w Siemiatyczach powstała w XV wieku, od początku była świątynią parafialną. Przeszła na własność Kościoła unickiego formalnie natychmiast po podpisaniu aktu unii brzeskiej, de facto zaś w 1614 roku. Nową drewnianą cerkiew unicką w Siemiatyczach ufundował w tym samym stuleciu Lew Sapieha. Parafia siemiatycka została zmuszona do powrotu do wyznania prawosławnego w 1839 roku, na mocy postanowień synodu połockiego. Chociaż cerkiew z XVII wieku była już wtedy w złym stanie, murowaną świątynię prawosławną wzniesiono w Siemiatyczach dopiero po stłumieniu powstania styczniowego, w znacznej części z rosyjskich funduszy państwowych. Obiekt był stale czynny do 1915 roku, gdy prawosławni mieszkańcy miasta udali się na bieżeństwo. W dwudziestoleciu międzywojennym cerkiew została ponownie otwarta i pozostaje nieprzerwanie czynna. We wnętrzu cerkwi zachował się ikonostas z 1908 roku oraz barokowe ikony św. św. Piotra i Pawła oraz św. Paraskiewy.

15 kwietnia[edytuj kod]

Guam na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 – Guamu na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 w Calgary reprezentował jeden zawodnik – biathlonista Judd Bankert. Wziął on udział w jednej konkurencji – biegu sprinterskim na dystansie 10 kilometrów. Bankert ukończył zawody na przedostatniej, 71. pozycji. Pełnił on także funkcję chorążego reprezentacji Guamu. Jej start na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1988 był debiutem tego terytorium zarówno na zimowych igrzyskach olimpijskich, jak i igrzyskach olimpijskich w ogóle. Był to jednocześnie jak dotychczas jedyny start reprezentacji Guamu na zimowych igrzyskach olimpijskich. Oprócz Bankerta w skład delegacji Guamu na te zawody weszli między innymi James Ji, pełniący wówczas funkcję wiceprezydenta Guamskiego Komitetu Olimpijskiego, oraz Neil Kirkwood jako attaché olimpijski.

16 kwietnia[edytuj kod]

Park Kultury i Wypoczynku w Gliwicach – las komunalny o charakterze naturalnym w Gliwicach, położony na terenie dzielnicy Zatorze, założony w XVII wieku. Należy do leśnego Pasa Ochronnego GOP. W obrębie parku znajduje się siedem wzniesień o wysokości do kilkunastu metrów, będących pozostałością po kulochwytach dawnej strzelnicy. Przez park przebiegają przydrożne rowy melioracyjne. Park przecięty jest też ścieżką dydaktyczną z kilkunastoma tablicami przedstawiającymi najczęściej występujące gatunki drzew na jego terenie. Dominują drzewa liściaste, ale gdzieniegdzie są też obecne gatunki iglaste. Na terenie parku przeprowadza się cięcia sanitarne drzew. Na drzewach znajduje się ponad 300 budek dla ptaków, które w 2007 roku zajęło 200 ptaków, ale także wiewiórki i myszy. Według Waloryzacji przyrodniczej Gliwic park jest obszarem przyrodniczo cennym zwłaszcza dla ornitofauny i proponowane jest objęcie go ochroną w formie obszaru chronionego krajobrazu.

17 kwietnia[edytuj kod]

Konwój Take-Ichi – japoński konwój morski z czasów II wojny światowej. Wyruszył on 17 kwietnia 1944 roku z portu w Szanghaju, przewożąc dwie dywizje piechoty, które miały wzmocnić pozycje obronne Japończyków na Filipinach oraz w zachodniej części Nowej Gwinei. Kryptonim konwoju oznacza po polsku „Bambus Nr 1”; spotyka się w literaturze także anglojęzyczną nazwę „Bamboo No. One convoy”. Amerykańskie okręty podwodne zaatakowały konwój 26 kwietnia oraz 6 maja, zatapiając cztery transportowce, w wyniku czego poniosło śmierć ponad 4 000 żołnierzy. Straty te spowodowały skierowanie konwoju do portu w Halmaherze, gdzie został wyładowany ocalały sprzęt oraz żołnierze. Straty jakie poniósł konwój miały istotne znaczenie dla dalszych losów wojny na Pacyfiku. Niepowodzenie w dostarczeniu dwóch dywizji do miejsca przeznaczenia bez strat przyczyniło się do podjęcia przez japoński Cesarski Sztab Generalny decyzji o cofnięciu linii obrony Japonii o 970 km. W wyniku ataku znacząco zmalała siła bojowa obu dywizji i choć wzięły one udział w późniejszych walkach przeciwko armii Stanów Zjednoczonych, ich rola strategiczna była ograniczona.

18 kwietnia[edytuj kod]

Kalwaria Panewnicka – zespół szeregu kaplic pasyjno-maryjnych usytuowanych w pobliży klasztoru oo. franciszkanów w Katowicach wraz z przyległym terenem parkowym. Teren wielkości 8 hektarów, należący do franciszkanów z Prowincji Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Katowicach, ogrodzony jest murem z cegły. Na terenie kalwarii znajdują się, oprócz stacji Drogi Krzyżowej, kaplice różańcowe oraz najstarsze miejsce kultu na terenie sanktuarium − kopia Groty z Lourdes z 1905 roku − przy której w okresie letnim odprawiane są msze święte, a w maju nabożeństwa maryjne. Pomiędzy poszczególnymi kaplicami znajdują się asfaltowe alejki. Przez Kalwarię Panewnicką przepływa rzeka Kłodnica, nad którą wybudowano cztery mostki. Kalwaria posiada na swoim terenie ponadstuletni drzewostan. Na jej teren można dostać się przechodząc obok klasztoru lub przez bramy od ulic Związkowej i Franciszkańskiej. Na kalwarii odbywają się, szczególnie w okresie Wielkiego Postu, nabożeństwa Drogi Krzyżowej w plenerze. Kalwaria jest również miejscem misteriów pasyjnych.

19 kwietnia[edytuj kod]

Chupacabra – legendarne latynoamerykańskie zwierzę, obiekt badań kryptozoologii, którego istnienia nie udało się wiarygodnie potwierdzić. Jej rzekome występowanie powiązane jest z Portoryko, Meksykiem i południowymi stanami USA. Nazwa rzekomego zwierzęcia wzięła się stąd, iż ma ono napadać na zwierzęta domowe i wysysać z nich krew. Opisy stworzenia znacznie różnią się od siebie. Pierwsze relacje z rzekomych spotkań pochodzą z 1990 roku z Portoryko. Pomimo że wiele osób twierdzi, iż Chupacabra może być rzeczywiście istniejącym zwierzęciem, większość naukowców uważa ją za legendarne stworzenie, rodzaj współczesnego mitu. Opisywana jest przez rzekomych świadków jako duże i ciężkie zwierzę, wielkości małego niedźwiedzia, wyposażone w szereg kolców na grzbiecie, ciągnący się od szyi aż do nasady ogona. Według innych zeznań stworzenie to jest nienaturalnie szybkie i potrafi przeskoczyć drzewo. Kryptozoolodzy sugerują, jakoby Chupacabra była nieznanym gatunkiem zwierzęcia lub kosmitą. Istnieje również teoria, wedle której Chupacabra jest domowym zwierzęciem obcych. Według świadków często jej atakom towarzyszą dziwne znaki na niebie.

20 kwietnia[edytuj kod]

Linia kolejowa nr 340 – nieczynna, jednotorowa, niezelektryfikowana linia miejscowego znaczenia o długości 7,302 km, łącząca ładownię i przystanek osobowy Mysłakowice z przystankiem osobowym Karpacz. Linia jest położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jeleniogórskim, na obszarze gmin: Mysłakowice, Podgórzyn i miasta Karpacz. Przynależy do oddziału regionalnego PKP Polskich Linii Kolejowych we Wrocławiu i zakładu linii kolejowych w Wałbrzychu. Linia na całej długości była przejezdna do 2003 roku. Z biegiem czasu stała się ona w pełni nieprzejezdna, a dodatkowo kilku miejscach zaznaczają się ubytki w torowisku. Na przełomie lat 2013-2014 członkowie stowarzyszenia Kolej Karkonoska w celu przywrócenia przejezdności linii wykarczowali drzewa i krzaki rosnące wzdłuż trasy, a do pełnej przejezdności należy uzupełnić ubytki szyn oraz odkuć przejazdy w Mysłakowicach.

21 kwietnia[edytuj kod]

Baranki Boże – obraz autorstwa polskiej artystki współczesnej Julii Curyło, namalowany w 2009 roku. Przedstawia on stado białych i czarnych owieczek latających wśród chmur na tle Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Na podstawie obrazu stworzony został mural, który od stycznia do końca kwietnia 2010 roku miał być zamieszczony na jednej ze ścian stacji A19 Marymont metra warszawskiego. Wkrótce po odsłonięciu muralu pojawiły się w portalu Alert24 informacje, że owieczki przedstawione w obrazie przypominają dmuchane lalki sprzedawane w sex shopach. W reakcji na te doniesienia, stowarzyszenie Twoja Sprawa zorganizowało akcję pisania do spółki Metro Warszawskie i prezydent Warszawy e-maili protestacyjnych z żądaniem zakończenia ekspozycji muralu. Zdaniem przeciwników muralu, godził on w przekonania religijne – poprzez zestawienie tytułu „Baranek Boży” z gadżetem z sex shopu. Kontrowersje oraz zbliżające się święta Wielkanoc skróciły czas ekspozycji do 25 marca 2010 roku.

22 kwietnia[edytuj kod]

Rewrite – japońska powieść wizualna stworzona przez studio Key, markę wydawcy Visual Art's. Gra przedstawia historię Kotarou Tennoujiego, licealisty z nadludzkimi zdolnościami, który bada nadprzyrodzone zjawiska wspólnie z pięcioma dziewczynami ze swojej szkoły. To ostatecznie prowadzi go w sam środek konfliktu pomiędzy przywoływaczami chowańców i nadludźmi, którzy poszukują dziewczyny-chowańca o imieniu Kagari. Gra opiera się na nieliniowej rozgrywce, oferując przygotowane scenariusze, w których postać gracza poprawia wzajemne relacje z sześcioma głównymi bohaterkami. W grze znajdują się również minigry i zadania, których wykonanie jest niezbędne do jej ukończenia. Rewrite ukazała się 24 czerwca 2011 roku w wersji dla komputerów osobistych z systemem operacyjnym Windows. W miesiącu swojego wydania Rewrite było najlepiej sprzedającą się w Japonii grą na komputery osobiste. Wydawnictwa ASCII Media Works oraz Ichijinsha opublikowały cztery adaptacje gry w formie mang.

23 kwietnia[edytuj kod]

Jimmu – w mitologii japońskiej legendarny kontynuator misji Ninigiego, który wyruszył na ziemię, aby podbić Archipelag Japoński. Jimmu narodził się jako jeden z czwórki synów Ugayafukiaezu oraz Tamayori-bime. Pierwszy cesarz Japonii był prawnukiem Ninigiego, będącego wnukiem Amaterasu, którzy zadecydowali o podboju ziem Archipelagu Japońskiego. Pozycja cesarza w Japonii była związana z jego pochodzeniem, gdyż oprócz rodu cesarskiego żaden inny ród nie pochodził od Amaterasu, co wskazywało na jego wyjątkowość i predyspozycję do władania ludem. Z pomocą babki swego pradziadka Ninigiego – bogini słońca Amaterasu – która nakazała, aby zesłano mu magiczny miecz oraz przewodnika Yatagarasu w postaci kruka o trzech nogach, wypełnił zadanie zdobywając nowe ziemie. Dzięki czynom dokonanym podczas wyprawy zasłużył sobie na godność pierwszego cesarza Japonii. Pośmiertnie nadano mu imię Jimmu, które jest tłumaczone jako „Boski Wojownik”.

24 kwietnia[edytuj kod]

Maria Kühn – niemiecka koszykarka na wózkach 1. klasy. Gdy miała 20 lat, podczas jazdy konnej w Monument Valley nieszczęśliwie upadła i została sparaliżowana od piątego kręgu piersiowego w dół. Po zdarzeniu zainteresowała się tańcem integracyjnym, ale później zmieniła dyscyplinę na koszykówkę na wózkach, mimo że nigdy nie interesowały jej sporty z użyciem piłki. Sport ten uprawia od 2006 roku. Gra na pozycji rzucającego obrońcy w klubie Mainhatten Skywheelers Frankfurt rywalizującym w rozgrywkach niemieckiej ekstraklasy. Gra też w reprezentacji kraju, z którą dwukrotnie została mistrzynią Europy, zajęła drugie miejsce na mistrzostwach świata w 2010 roku i wygrała igrzyska paraolimpijskie w 2012 roku. Za zdobycie złotego medalu paraolimpijskiego, prezydent Joachim Gauck uhonorował kadrę (w tym też Marię Kühn) najwyższą nagrodą sportową w Niemczech – Silbernes Lorbeerblatt.

25 kwietnia[edytuj kod]

Ceará – brazylijski monitor, piąty okręt typu Pará, zbudowany dla marynarki wojennej Brazylii w czasie wojny paragwajskiej pod koniec lat 60. XIX wieku. Stępkę okrętu położono w Arsenal de Marinha da Côrte w Rio de Janeiro 8 grudnia 1866 roku. Jednostka została zwodowana 22 marca 1868 roku i weszła do służby w następnym miesiącu. Ceará była uzbrojona w pojedyncze 120-funtowe działo Whitwortha, gwintowane, ładowane odprzodowo. Działo miało maksymalny zasięg około 5540 m. Pocisk o średnicy 178 mm ważył 68,5 kg, samo działo ważyło 7556,8 kg. Jednostka dotarła do Paragwaju w maju 1868 roku. Okręt zniszczył paragwajskie umocnienia na Río Manduvirá w kwietniu 1869 roku. Ceará wraz z bliźniaczymi Piauhy i Santa Catharina przełamały się przez stanowiska paragwajskie w Guaraio, powodując odwrót ich obrońców. Przez resztę wojny, jednostka zapewniała armii wsparcie artyleryjskie. Po jej zakończeniu okręt został przydzielony do flotylli Mato Grosso. Okręt zezłomowano w 1884 roku.

26 kwietnia[edytuj kod]

Roman Melodos – święty mnich w Kościele prawosławnym oraz diakon i święty Kościoła katolickiego, wielki poeta religijny Cesarstwa Bizantyńskiego, autor kontakiów poświęconych świętom cerkiewnym, Matce Bożej i innym świętym, z których do naszych czasów przetrwało około osiemdziesięciu. Informacje o życiu Romana pochodzą m.in. z menologionu cesarza Bazylego II. Głównym tematem twórczości Romana jest jedność działania Bożego w dziejach, objawiająca się w harmonii pomiędzy stworzeniem a historią zbawienia, pomiędzy Starym i Nowym Testamentem. Utwory Romana odznaczają się niezwykle kunsztowną formą. Poeta dzieli wersy na równomierne szeregi, wykazuje niezwykłą inwencję w budowie zwrotek, łączy je w wielopiętrowy układ, w którym troparia tworzą kontakia, a te wieloczęściowe hymny. W ikonografii święty przedstawiany jest w liturgicznych szatach diakona, jako mężczyzna w średnim wieku z krótką brodą i zazwyczaj długimi, spadającymi na ramiona włosami. Przeważnie w prawej dłoni trzyma kadzidło, a w lewej otwartą ku sobie książkę do nabożeństw lub zwój z pierwszymi słowami hymnu: Dziewica rodzi dzisiaj Przedwiecznego....

27 kwietnia[edytuj kod]

TOPtrendy 2013 – festiwal muzyczny zorganizowany przez telewizję Polsat, który odbył się w dniach od 7 do 9 czerwca 2013 roku w sopockiej Operze Leśnej. Pierwszego dnia odbyły się trzy koncerty, "Jubileusz 25-lecia zespołu Big Cyc", "Koncert TOP", gdzie pierwsze miejsce zajął Artur Andrus z albumem Myśliwiecka oraz "Jubileusz 20-lecia zespołu Hey". Drugiego dnia natomiast odbyły się dwa koncerty, "Największe Przeboje Roku", który wygrała piosenka Tak smakuje życie zespołu Enej oraz "Koncert Trendy", którego zwycięzcą został Sebastian Riedel & Cree z kompozycją Jestem tu dla Ciebie. Trzeciego dnia festiwalu z kolei odbyła się "X Sopocka Noc Kabaretowa" podczas, której wystąpili najpopularniejsi polscy satyrycy i kabarety, a całość poprowadził Artur Andrus. Poza telewizją Polsat, festiwal transmitował na żywo w internecie serwis Ipla.

28 kwietnia[edytuj kod]

Zbrodnia w Tryszczynie – seria zbiorowych egzekucji przeprowadzonych przez okupantów niemieckich w pobliżu miejscowości Tryszczyn, położonej około 10 kilometrów na północ od Bydgoszczy. Na przełomie września i października 1939 roku bojówki paramilitarnego Selbstschutzu rozstrzelały w rowach strzeleckich nad Brdą około 900 Polaków i Żydów – mieszkańców Bydgoszczy oraz okolicznych miejscowości, których mordowano w ramach tzw. akcji „Inteligencja” (Intelligenzaktion). Masowe egzekucje w Tryszczynie poprzedziły głośną zbrodnię w fordońskiej „Dolinie Śmierci”, w której wyniku wymordowana została większość elity umysłowej Bydgoszczy. Egzekucje w pobliżu Tryszczyna Niemcy przeprowadzali również w kolejnych latach wojny. Większość sprawców zbrodni popełnionych na ludności Bydgoszczy, w tym zbrodni tryszczyńskiej, uniknęła po wojnie odpowiedzialności karnej. Przywódca pomorskiego Selbstschutzu, Ludolf von Alvensleben, po zakończeniu wojny zbiegł do Argentyny. Ponadto, jak twierdzi Dieter Schenk, zachodnioniemiecki wymiar sprawiedliwości świadomie i z własnej woli pozwolił wielu zbrodniarzom na uniknięcie kary.

29 kwietnia[edytuj kod]

Vinci Clodumar – nauruański polityk, dyplomata i prawnik. Jest Nauruańczykiem z urodzenia. Kształcił się głównie w Australii, w której zdobył dyplom inżyniera. Po powrocie do kraju, jeden z nielicznych absolwentów szkoły wyższej. Jeszcze w tym samym roku, został zatrudniony przez rząd Nauru w departamencie ds. rozwoju i przemysłu. Później zarządzał liniami lotniczymi na Nauru, był jednym z głównych działaczy Nauruańskiej Korporacji Fosforytowej; w latach 1987-1997 członek parlamentu. Pod koniec 1999 roku, Clodumar został pierwszym w historii stałym przedstawicielem Nauru przy ONZ. Już od początku, przedstawiciel Nauru zaangażował się w pracach i obradach tejże organizacji. Udzielał się zwłaszcza w spotkaniach i komisjach dot. bezpieczeństwa i kwestii prawnych. W 2005 roku został zastąpiony przez Marlene Moses. Jest młodszym bratem Kinzy Clodumara, byłego prezydenta Nauru.

30 kwietnia[edytuj kod]

Codex Seidelianus II – grecki rękopis uncjalny Nowego Testamentu z tekstem czterech Ewangelii, datowany paleograficznie na IX wiek. Część kart rękopisu została utracona. Kodeks stanowiony jest przez 220 pergaminowych kart (22 cm na 18 cm). Tekst ewangeliczny pisany jest jedną kolumną na stronę, po 23 linijki w kolumnie, niewielką uncjałą. Kształty liter przypominają późną uncjałę. Przy pomocy małego czerwonego krzyża, przypominającego krzyż maltański, oznaczone zostały spacje. Spacje są zgodne z systemem kolometrycznym. Kodeks wykazuje pewne podobieństwa – paleograficzne i tekstualne – do kodeksu Seidelianus I, z którym miał też część wspólnej historii. Reprezentuje wczesną formę bizantyńskiej tradycji tekstualnej i był ceniony przez XIX-wiecznych krytyków tekstu. Badania przeprowadzone w XX wieku spowodowały zmianę oceny, dzisiaj jest nisko ceniony przez krytyków tekstu, a w rezultacie rzadko cytowany we współczesnych wydaniach greckiego Nowego Testamentu.