Szachownica cesarska

Szachownica cesarska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	liliowce
Rodzina	liliowate
Rodzaj	szachownica
Gatunek	szachownica cesarska
	Nazwa systematyczna
	Fritillaria imperialis L.; Sp. pl. 1:303. 1753
Synonimy
	Petilium imeriale;
	Petilium imeriale;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szachownica cesarska, cesarska korona (Fritillaria imperialis L.) – gatunek rośliny cebulowej należący do rodziny liliowatych (Liliaceae). Występuje w stanie dzikim w południowej Azji – od Wyżyny Irańskiej po północne Indie. W Polsce uprawiana jako roślina ozdobna.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga: Wzniesiona, prosta, gruba, o wysokości do 1m, obficie ulistniona.
Liście: Lancetowate, zaostrzone. Na szczycie łodygi, nad kwiatami pęk liści.
Kwiaty: Dzwonkowate na długich szypułkach, zwisłe, zebrane pod szczytem łodygi w okółek. Okwiat ciemnoceglasty, pomarańczowy lub żółty.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Kwitnie na przełomie kwietnia i maja. Roślina trująca. Wydziela brzydką woń odstraszającą nornice i myszy, które często żerują na cebulkach innych roślin ozdobnych.

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Roślina uprawna
- Historia uprawy: w Europie uprawiana od XVI wieku.
Dawniej stosowana także jako roślina lecznicza.
Używana do sadzenia na rabatach z bylinami a także w ogrodach skalnych.

Uprawa[edytuj | edytuj kod]

Szachownica cesarska wymaga gleby bardzo żyznej, niezbyt ciężkiej, przepuszczalnej, wilgotnej i zasobnej w składniki pokarmowe (najlepiej o odczynie pH obojętnym). Najlepszym miejscem są stanowiska słoneczne lub lekko zacienione. Jest wrażliwa na wiosenne przymrozki. Rozmnażana jest przez cebulki przybyszowe oddzielane od cebul matecznych i przechowywane w wilgotnym torfie. Sadzone są we wrześniu^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-07-29] (ang.).
↑ Szachownica cesarska. Murator S.A., 2013. [dostęp 2013-04-29]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-07-29] (ang.).

[3] Szachownica cesarska. Murator S.A., 2013. [dostęp 2013-04-29]. (pol.).

[1]

[2]

[3]