Szafran wiosenny
| ||
| ||
| Systematyka[1][2] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Podkrólestwo | rośliny zielone | |
| Nadgromada | rośliny telomowe | |
| Gromada | rośliny naczyniowe | |
| Podgromada | rośliny nasienne | |
| Nadklasa | okrytonasienne | |
| Klasa | Magnoliopsida | |
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | |
| Rząd | szparagowce | |
| Rodzina | kosaćcowate | |
| Rodzaj | szafran | |
| Gatunek | szafran wiosenny | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Crocus vernus (L.) Hill Veg. Syst. 10:1. 1765 | ||
Szafran wiosenny, krokus wiosenny (Crocus vernus (L.) Hill) – gatunek bulwiastej byliny należącej do rodziny kosaćcowatych. Występuje w naturze w Europie Środkowej (przez Polskę i Niemcy biegnie północna granica zasięgu), sięga na wschodzie Ukrainy, na południu Bałkanów i Włoch, na zachodzie Hiszpanii i Francji. Poza tym rozpowszechniony w uprawie[3]. Oprócz typowej formy w uprawie istnieją mieszańce z innymi gatunkami.
Systematyka i zmienność[edytuj | edytuj kod]
Systematyka tego gatunku jest niejasna. Niektórzy autorzy wyróżniają wiele jego odmian, które w niektórych ujęciach taksonomicznych podnoszone są do rangi podgatunków lub oddzielnych gatunków. Według World Checklist of Selected Plant Families ma on 2 podgatunki[4]:
- C. vernus subsp. albiflorus (Kit. ex Schukt.)Ces.
- C. vernus subsp. vernus
Występujący w Polsce krokus spiski (Crocus vernus subsp. scepusiensis (Rehmer & Wol.) Soják) i wyróżniany przez niektórych autorów jako oddzielny gatunek, jest według tej listy tylko podgatunkiem krokusa wiosennego – Crocus vernus subsp. vernus.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Niska bylina cebulkowa o wysokości do 10 cm. Kwitnie wczesną wiosną, z każdej bulwy wydając jeden tylko kwiat[5].
- Kwiat
- U dziko rosnących form kwiaty są barwy białej, różowej lub purpurowej, u uprawianych kultywarów również żółte i niebieskie, istnieją też kwiaty pasiaste[5].
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
- Roślina ozdobna – popularna roślina sadzona w ogródkach skalnych lub na trawnikach. Najbardziej ceniona w produkcji kwiaciarskiej[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-09] (ang.).
- ↑ Crocus vernus (ang.). Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-04-04].
- ↑ Royal Botanic Garden. [dostęp 2010-01-27].
- ↑ a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
- ↑ A. Bernaciak, J. Omiecka, W. Smogorzewska: Rośliny ozdobne w architekturze krajobrazu. Warszawa: Hortpress, 2007. ISBN 978-83-89211-38-5.