Szarlej (województwo kujawsko-pomorskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szarlej
osada
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Powiat

inowrocławski

Gmina

Kruszwica

Liczba ludności (III 2011)

256[2]

Strefa numeracyjna

52

Kod pocztowy

88-150[3]

Tablice rejestracyjne

CIN

SIMC

0090003

Położenie na mapie gminy Kruszwica
Mapa konturowa gminy Kruszwica, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Szarlej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Szarlej”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Szarlej”
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego
Mapa konturowa powiatu inowrocławskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Szarlej”
Ziemia52°42′54″N 18°19′05″E/52,715000 18,318056[1]

Szarlejosada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica, nad jeziorem Gopło.

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Zakład przemysłowy w Szarleju

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 256 mieszkańców[2]. Jest dwunastą co do wielkości miejscowością gminy Kruszwica.

Zamek w Szarleju[edytuj | edytuj kod]

Na terenie miejscowości zachowały się pozostałości wałów średniowiecznego zamku, który rozkazał zbudować tu prawdopodobnie książę gniewkowski Władysław Biały. Wzniesiono go na północno-zachodnim brzegu obecnego Jeziora Szarlejskiego. Plateau wzgórza zamkowego ma obecnie około 50 m średnicy, wznosząc się na wysokość około 10 m (względem otoczenia), od zewnątrz zaś założenie otacza dodatkowy wał ziemny szeroki na około 12 m i wysoki na około 3 m oraz podwójny pierścień fosy. Zamek w Szarleju wspomniany był po raz pierwszy w źródłach z lat 1362-1363 jako castrum Garle. We wrześniu 1373 r. książę opanował zamek. W tym samym roku Władysław Biały wobec szybkiej i zbrojnej reakcji Sędziwoja z Szubina, starosty generalnego Wielkopolski, poddał mu Szarlej. Wymieniono go też jako fortalicium w 1489 roku i w roku 1493[4].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisany jest zespół dworski z 2 poł. XIX w., nr rej.: 169/A z 15.06.1985:

  • dwór, k. XIX w.
  • park
  • 2 stajnie, 2 poł. XIX w.
  • 2 obory, 2 poł. XIX w.
  • stodoła, 1884
  • spichrz, ok. 1870.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134434
  2. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1243 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Informacje zebrane przez Jerzego Serafina [przywołane za stroną: http://www.forum.zamki.pl/viewtopic.php?f=38&t=3495&p=30566#p26840], na podstawie pracy Janusza Pietrzaka "Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych w prowincji wielkopolskiej. Studium z dziejów państwowych siedzib obronnych na przełomie średniowiecza i nowożytności" (=Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, t. I), Łódź 2003, wydawnictwo Inicjał; s. 75-76.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 49 [dostęp 2016-05-08].