Szczwoligorz

Szczwoligorz
	; Conioselinum filicinum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	selerowce
Rodzina	selerowate
Rodzaj	szczwoligorz
	Nazwa systematyczna
	Conioselinum G. F. Hoffmann; Gen. Pl. Umbellif. XXXIII, 180. 1814
	Typ nomenklatoryczny
	Conioselinum tataricum Hoffm.
Synonimy
	Vvedenskya Korovin;
	Vvedenskya Korovin;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Szczwoligorz (Conioselinum Fisch. ex Hoffm.) – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych. Obejmuje 17^[5]–18 gatunków^[6]. Występują one w Ameryce Północnej i Eurazji, przy czym w Europie tylko jeden gatunek^[6]. Rośnie on także w Polsce i jest to szczwoligorz tatarski C. tataricum^[7]. W zachodniej części Ameryki Północnej korzeń C. chinense (syn. C. pacificum) jest jadany i zwany tam „dziką marchewką” (ang. wild carrot)^[6].

Morfologia

Pokrój: Byliny o pędach nagich^[8], z łodygą dętą, żebrowaną lub kanciastą^[8]^[9].
Liście: Ogonkowe, z pochwiastą nasadą, z blaszką liściową dwu- do czterokrotnie pierzasto złożoną^[8].
Kwiaty: Zebrane w baldachy złożone, pod którymi pokryw są nieliczne lub ich brak, a pokrywki są z reguły liczne i równowąskie. Kielich silnie zredukowany, z niewyraźnymi ząbkami. Płatki korony są białe lub zielonobiałe, jajowate lub odwrotnie jajowate, na szczycie wycięte i tu z łatką zagiętą do wnętrza kwiatu^[8]^[9].
Owoce: Rozłupki nagie, spłaszczone, podługowate do jajowatych, wyraźnie żeberkowane, przy czym zwłaszcza boczne żebra są szerokie^[8]^[9].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae, plemienia Selineae^[4].

Wykaz gatunków^[5]

Conioselinum acuminatum (Franch.) Lavrova
Conioselinum anthriscoides (H.Boissieu) Pimenov & Kljuykov
Conioselinum chinense (L.) Britton, Sterns & Poggenb.
Conioselinum longifolium Turcz.
Conioselinum mexicanum J.M.Coult. & Rose
Conioselinum morrisonense Hayata
Conioselinum nepalense Pimenov & Kljuykov
Conioselinum pseudoangelica (H.Boissieu) Pimenov & Kljuykov
Conioselinum pteridophyllum (Franch.) Lavrova
Conioselinum reflexum Pimenov & Kljuykov
Conioselinum scopulorum (A.Gray) J.M.Coult. & Rose
Conioselinum shanii Pimenov & Kljuykov
Conioselinum sinchianum (K.T.Fu) Pimenov & Kljuykov
Conioselinum smithii (H.Wolff) Pimenov & Kljuykov
Conioselinum tataricum Hoffm. – szczwoligorz tatarski
Conioselinum tenuisectum (H.Boissieu) Pimenov & Kljuykov
Conioselinum tenuissimum (Nakai) Pimenov & Kljuykov

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
↑ ^a ^b Conioselinum. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-07-05].
↑ ^a ^b Genus: Conioselinum Hoffm.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-05].
↑ ^a ^b Conioselinum Fisch. ex Hoffm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-02-08].
↑ ^a ^b ^c David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 229, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 62, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e MarianM. Koczwara MarianM., Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 99 .
↑ ^a ^b ^c PanP. Zehui PanP., Mark F.M.F. Watson Mark F.M.F., Conioselinum Fischer ex Hoffmann, [w:] eFloras.org [online], Flora of China [dostęp 2024-08-31] .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).

[ing-3] Conioselinum. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-07-05].

[grin-4] Genus: Conioselinum Hoffm.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-05].

[powo-5] Conioselinum Fisch. ex Hoffm.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-02-08].

[mabb-6] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 229, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[checklist-7] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 62, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[koczwara-8] MarianM. Koczwara MarianM., Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. IX. Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Cz. VII, Kraków 1960, s. 99 .

[china-9] PanP. Zehui PanP., Mark F.M.F. Watson Mark F.M.F., Conioselinum Fischer ex Hoffmann, [w:] eFloras.org [online], Flora of China [dostęp 2024-08-31] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]