Szef Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  Izrael
| |
| Sformowanie | 1948 | |
| Nazwa wyróżniająca | Ramatkal | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | Ja’akow Dori | |
| Obecny | Awiw Kochawi | |
| Działania zbrojne | ||
| wojna o niepodległość, kryzys sueski, wojna sześciodniowa, wojna na wyczerpanie, wojna Jom Kipur, wojna libańska, pierwsza intifada, intifada Al-Aksa, II wojna libańska | ||
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Tel Awiw-Jafa | |
| Rodzaj wojsk | Sztab Generalny | |
| Podległość | Ministerstwo Obrony | |
| Skład | Siły Obronne Izraela | |
Szef Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela (hebr. ראש המטה הכללי, Rosz Ha-Mate Ha-Kalali; nazywany w skrócie Rematkal, רמטכ"ל) − najwyższy szczebel dowodzenia w Siłach Obronnych Izraela.
Status prawny[edytuj | edytuj kod]
Status prawny Szefa Sztabu Generalnego Sił Obronnych Izraela określa jedna z ustaw zasadniczych dotycząca armii z 1976:
- Szef Sztabu Generalnego jest najwyższym szczeblem dowodzenia Sił Obronnych Izraela (formalnie uznawany za głównodowodzącego). Szef sztabu jest jedynym aktywnym w Izraelu oficerem w randze generała-porucznika (raw alluf). Szef Sztabu Generalnego ma symbol wojskowy oraz banderę Sztabu Generalnego.
- Szef Sztabu Generalnego podlega bezpośrednio Ministrowi Obrony, którym jest zawsze cywil, choć często emerytowany oficer.
- Szef Sztabu Generalnego musi każdorazowo uzyskać akceptację Ministra Obrony i rządu Izraela na przeprowadzenie operacji wojskowej. W normalnych warunkach zajmuje się tym głównie Rada Bezpieczeństwa Narodowego i to na niej spoczywa główna odpowiedzialność[1].
Każdy Szef Sztabu Generalnego otrzymuje stopień raw alluf, jako jedyny wojskowy służby czynnej[2].
Szef sztabu jest formalnie mianowany raz na trzy lata, z możliwością przedłużenia okresu do czterech lub pięciu lat. Od 2019 funkcję tę pełni generał Awiw Kochawi[3].
Znaczenie stanowiska[edytuj | edytuj kod]
Siły Obronne Izraela cieszą się dużym szacunkiem w izraelskim społeczeństwie, dlatego pozycja szefa sztabu generalnego jest bardzo szanowana. Byli szefowie sztabu często zajmowali eksponowane stanowiska w życiu politycznym państwa. Dwóch szefów sztabu (Icchak Rabin i Ehud Barak) zostało premierami, czterech wicepremierami (Refa’el Etan, Mosze Ja’alon, Jigael Jadin, Sza’ul Mofaz) a kolejnych czterech – ministrami (Chajjim Bar-Lew, Mosze Dajan, Mordechaj Gur, Amnon Lipkin-Szachak. Wszyscy oni, a także trzech innych (Cewi Cur, Gabi Aszkenazi i Beni Ganc) zasiadali w Knesecie.
Szefowie Sztabu Generalnego[edytuj | edytuj kod]
| Imię i nazwisko | Początek kadencji | Koniec kadencji | Okres trwania (miesiące) | Najważniejsze wydarzenia |
|---|---|---|---|---|
| Ja’akow Dori | 16 czerwca 1947 | 9 listopada 1949 | 29 | wojna o niepodległość |
| Jigael Jadin | 9 listopada 1949 | 7 grudnia 1952 | 37 | – |
| Mordechaj Maklef | 7 grudnia 1952 | 6 grudnia 1953 | 12 | ataki fedainów, Jednostka 101 |
| Mosze Dajan | 6 grudnia 1953 | 29 stycznia 1958 | 49 | operacje odwetowe przeciw fedainom, kryzys sueski |
| Chajjim Laskow | 29 stycznia 1958 | 1 stycznia 1961 | 36 | – |
| Cewi Cur | 1 stycznia 1961 | 1 stycznia 1964 | 36 | – |
| Icchak Rabin | 1 stycznia 1964 | 1 stycznia 1968 | 48 | wojna sześciodniowa |
| Chajjim Bar-Lew | 1 stycznia 1968 | 1 stycznia 1972 | 48 | wojna na wyczerpanie |
| Dawid Elazar | 1 stycznia 1972 | 3 kwietnia 1974 | 27 | wojna Jom Kipur |
| Mordechaj Gur | 15 kwietnia 1974 | 16 kwietnia 1978 | 48 | Operacja Entebbe, wojna domowa w Libanie |
| Refa’el Etan | 16 kwietnia 1978 | 19 kwietnia 1983 | 60 | wojna libańska |
| Mosze Lewi | 19 kwietnia 1983 | 19 kwietnia 1987 | 48 | wojna libańska |
| Dan Szomeron | 19 kwietnia 1987 | 1 kwietnia 1991 | 48 | pierwsza intifada |
| Ehud Barak | 1 kwietnia 1991 | 1 stycznia 1995 | 45 | operacja „Odpowiedzialność” w Libanie |
| Amnon Lipkin-Szachak | 1 stycznia 1995 | 9 lipca 1998 | 42 | operacja „Grona Gniewu” w Libanie |
| Sza’ul Mofaz | 9 lipca 1998 | 9 lipca 2002 | 48 | intifada Al-Aksa, operacja Ochronna Tarcza, wycofanie się z Libanu |
| Mosze Ja’alon | 9 lipca 2002 | 1 czerwca 2005 | 35 | intifada Al-Aksa, operacja Ochronna Tarcza |
| Dan Halutz | 1 czerwca 2005 | 14 lutego 2007 | 20 | II wojna libańska, konflikt w Strefie Gazy |
| Gabi Aszkenazi | 14 lutego 2007 | 14 lutego 2011 | 48 | Operacja Płynny Ołów |
| Beni Ganc | 14 lutego 2011 | 16 lutego 2015 | 48 | operacja „Ochronny Brzeg” |
| Gadi Eizenkot | 16 lutego 2015 | 15 stycznia 2019 | 47 | |
| Awiw Kochawi[4] | 15 stycznia 2019 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ General Staff (ang.). W: Israel Defence Forces [on-line]. [dostęp 2011-01-31].
- ↑ Aszer Szafrir: The Names of Israeli Military Ranks and their linguistic analysis (ang.). academia.edu. [dostęp 2019-05-08].
- ↑ www.israelnationalnews.com
- ↑ What ate the top five challenges facing Aviv Kochavi, the IDF's new chief?, The Jerusalem Post, 15 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-29] (ang.).
| ||||
| |||||||||||||||||
