Szkoła kuzkeńska

Szkoła kuzkeńska (hiszp. Escuela Cuzqueña) – szkoła malarska, której przedstawiciele działali w Cuzco i regionie kuzkeńskim od XVI do XVIII wieku.

Główną cechą owego nurtu było łączenie europejskich technik i tematów malarskich z charakterystyczną dla ludności Południowej Ameryki kolorystyką oraz dodawanie do obrazów elementów miejscowej natury i kultury.

Szkoła powstała, gdy europejscy malarze (jako jedni z pierwszych wymieniani są Juan Iñigo de Loyola czy Bernardo Bitti)^[1] uczyli miejscowych Indian i Metysów malarstwa w stylu niderlandzkiego, hiszpańskiego i włoskiego manieryzmu. Do Europejczyków, którzy kształtowali malarstwo szkoły kuzkeńskiej zalicza się też Mateo Pereza de Alesio i Angelino Medoro^[1]. Za jednego z pierwszych lokalnych malarzy szkoły kuzkańskiej uważa się Diego Quispe Tito, przedstawiciela ludu Keczua, pochodzącego z okolicy Cuzco.

Uczniowie, przejąwszy techniki i tematykę (sceny biblijne, figuratywne obrazy Marii i świętych) wprowadzili znacznie żywsze barwy, spłaszczenie perspektywy i dodawali elementy niewystępujące na obrazach pierwotnych, takie jak pochodzące z Ameryki Południowej zwierzęta i rośliny.

Niekiedy malarze stosowali elementy lokalne, aby lepiej pokazać wymowę obrazu. Na przykład ważne osoby ukazywano w ceremonialnych szatach inkaskich a Marcos Zapata, malując Ostatnią Wieczerzę w katedrze w Cuzco, umieścił na stole pieczoną świnkę morską, która była nie tylko zwykłym daniem, ale też zwierzęciem ofiarnym, co nawiązywało do ofiary Chrystusa (zamiast typowego dla malarstwa europejskiego baranka)^[2].

Wpływy kuzkańczyków widoczne są nie tylko w malarstwie na terenie Peru, ale także w Argentynie, Boliwii i Chile^[2].

Współcześnie malowane obrazy będące kopiami dawnych dzieł albo nowoczesnymi stylizacjami barokowych obrazów szkoły kuzkeńskiej są nadal częstymi dziełami lokalnych malarzy^[2].

W Cuzco działa Academia de Bellas Artes w Cusco imienia Diego Quispe Tito (jednak w końcu XX wieku nie nauczano tam tradycyjnego malarstwa)^[2].