Przejdź do zawartości

Szpicruta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szpicruta
Dżokej poganiający konia szpicrutą

Szpicruta (także: palcat, pejcz[1]) – rzemienna plecionka lub pręt pokryty skórą, służący jako pomoc jeździecka do poganiania konia[2].

Szpicruta przykładana jest na łopatkę lub zad wierzchowca. Nie zalecane jest jej używanie tuż za łydką jeźdźca – na słabiźnie. Szpicrutę powinni stosować jeźdźcy, potrafiący już panować nad koniem za pomocą łydek i dosiadu.

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

„Szpicruta” pochodzi od niemieckiego słowa Spießrute oznaczającego cienką, zaostrzoną gałąź służącą do walki, poganiania konia lub chłosty[3]. Współcześnie niemieckim odpowiednikiem szpicruty jest słowo Gerte.

Słowo „palcat” pochodzi z języka węgierskiego, gdzie oznacza kij. Do języka polskiego palcat przeszedł jako pręt, laska[4]. Z czasów współczesnych pochodzi użycie słowa „palcat” w znaczeniu pomocy jeździeckiej.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać pejcz [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2023-10-16].
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać szpicruta [w:] Słownik języka polskiego [online], PWN [dostęp 2023-10-16].
  3. Alfred Götze: Trübners Deutsches Wörterbuch. Walter De Gruyter Incorporated, 1943-1957.
  4. Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Drukarnia XX. Piiarów, 1807-1814.