Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Starogardzie Gdańskim
| ||
| ||
| Data założenia | 30 grudnia 1895 | |
| Typ szpitala | wojewódzki szpital specjalistyczny | |
| Państwo |  Polska
| |
| Adres | ul. Skarszewska 7, 83-200 Starogard Gdański | |
| Dyrektor | lek. med. Jacek Bielan | |
| Łóżka szpitalne | 800 | |
| Oddziały szpitalne | 18 | |
Położenie na mapie Starogardu Gdańskiego  | ||
Położenie na mapie Polski  | ||
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | ||
Położenie na mapie powiatu starogardzkiego  | ||
 53°58′49,1160″N 18°30′38,3760″E/53,980310 18,510660
| ||
| Strona internetowa | ||
Szpital Psychiatryczny w Kocborowie – jeden z największych i najstarszych w Polsce zakładów psychiatrycznych, znany obecnie jako Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. Stanisława Kryzana w Starogardzie Gdańskim. Znajduje się przy ulicy Skarszewskiej 7.
Historia i współczesność[edytuj | edytuj kod]
Szpital powstał na terenie dawnego obszaru dworskiego Kocborowo na mocy uchwały sejmiku prowincjonalnego Prus Zachodnich z dnia 24 lutego 1893. Pierwotny plan zakładał budowę zakładu psychiatrycznego dla 1000 pacjentów, który jednocześnie odciąży przepełnione istniejące zakłady w Wejherowie i Świeciu. W trakcie inwestycji zmodyfikowane plany zakładały przyjęcie pierwszych 150 chorych na rok przed planowanym terminem ukończenia prac oraz budowę obiektów na 640 chorych do 1 października 1896. Pierwsi pacjenci zostali przyjęci 30 grudnia 1895. Całą inwestycję dla docelowej liczby 1000 pacjentów ukończono ostatecznie w 1905. Po przejęciu administracji szpitala przez władze polskie w 1920, pierwszym dyrektorem naczelnym został dr Stanisław Kryzan. W latach 1939 i 1940 Niemcy zamordowali pacjentów szpitala w Lesie Szpęgawskim.
Aktualnie szpital opiekuje się 800 pacjentami leczonymi w 18 oddziałach (ogólnopsychiatrycznych męskich i żeńskich, młodzieżowym, detoksykacji i leczenia uzależnień, terapii uzależnień, psychiatrii sądowej, leczenia nerwic, psychosomatycznym, psychogeriatrycznym). Jego dawną filią był gdański szpital "Srebrzysko".
Obecnym dyrektorem jest lek. med. Jacek Bielan, a w skład kadry lekarskiej szpitala wchodzą, m.in.: dr Joanna Grabowska, dr Władysław Żakowski, dr Maciej Dziurkowski, dr Iwona Jurkiewicz-Pisarska.
Na terenie szpitala (będąc jednak osobną jednostką administracyjną) znajduje się Regionalny Ośrodek Psychiatrii Sądowej, dysponujący oddziałami psychiatrycznymi o maksymalnym stopniu zabezpieczenia.
Budynek szpitala[edytuj | edytuj kod]
Budynki zespołu szpitala utrzymane są w jednolitej stylistyce charakterystycznej dla Prus końca XIX wieku, nawiązującej do surowości gotyku krzyżackiego, z na ogół skromnymi elementami zdobniczymi (budynki z czerwonej cegły). Charakterystycznym krajobrazowym akcentem zespołu jest wodociągowa wieża ciśnień, wyposażona w zegar wieżowy. Obok budynków oddziałów szpitala i zaplecza gospodarczo-administracyjnego, wybudowano także zespoły budynków mieszkalnych dla pracowników szpitala, zlokalizowane na obrzeżach zespołu, a także kaplicę na tyłach, przylegającą do malowniczego przyszpitalnego czynnego cmentarza. Na cmentarzu znajdują się, m.in.: groby i tablice pamiątkowe pierwszych dyrektorów szpitala oraz ofiar II wojny światowej. Park zespołu szpitalnego, a w szczególności jego część na cmentarzu, jest siedliskiem wielu gatunków ptaków, m.in. dzięciołów, kowalików, grzywaczy, sójek, kwiczołów.
Całość zespołu szpitala jest bardzo dobrze zachowana i utrzymywana w niemal niezmienionej formie (np. pozostawiona zabytkowa stolarka okienna). Cenna pamiątka spuścizny materialno-kulturowej dawnych Prus Zachodnich.
