Szprycer (album)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szprycer
Okładka
Wykonawca minialbumu
Taco Hemingway
Wydany

30 lipca 2017

Nagrywany

czerwiec 2017
Warszawa

Gatunek

hip-hop · alternatywny hip-hop · trap · pop

Długość

35:00

Wydawnictwo

Taco Corp · Asfalt Records (CD)

Producent

Rumak · Zeppy Zep · Duit · Borucci

Album po albumie
Marmur
(2016)
Szprycer
(2017)
Soma 0,5 mg
(2018)
Minialbumy
Wosk
(2016)
Szprycer
(2017)
Flagey
(2018)
Single z albumu Szprycer
  1. Nostalgia
    Wydany: 30 lipca 2017[1]

Szprycer – piąty minialbum polskiego rapera Taco Hemingwaya. Wydawnictwo ukazało się 30 lipca 2017 roku nakładem Taco Corp[2]. Nagrania zostały udostępnione na stronie internetowej rapera i w serwisie YouTube[2]. Materiał, nagrany w lato 2017 roku, został wyprodukowany w całości przez Rumaka z wyjątkiem piosenek „Chodź” produkcji Zeppy Zep, „Saldo '07” produkcji Duit i „I.S.W.T.” produkcji Borucci[3]. Album reprezentuje stylistykę hip-hopową z wpływami trapu i popu. Główną tematyką tekstów jest nostalgia, nocne życie i miłosne rozterki.

Szprycer spotkał się ze słabym przyjęciem krytyków muzycznych. Recenzenci szczególnie krytykowali go w porównywaniu do poprzednich nagrań Hemingwaya, zwracając uwagę na całkowitą zmianę stylistyki. Pomimo tego album odniósł duży sukces komercyjny, odnotowując wysokie wyniki odtworzeń w serwisach streamingowych i debiutując na pierwszym miejscu ogólnopolskiej listy sprzedaży OLiS, rozchodząc się w ponad 30 000 egzemplarzach[4].

W ramach promocji wydawnictwa Hemingway wyruszył w trasę koncertową 2017 Tour, obejmującą największe miasta Polski.

Geneza, nagranie i wydanie[edytuj | edytuj kod]

Poprzedni album artysty, Marmur, zebrał dobre oceny, chociaż krytycy zarzucali raperowi monotonność w nagraniach[5][6]. Płyta zadebiutowała niżej niż poprzedni minialbum Umowa o dzieło, na 3. miejscu OLiS. Pomimo tego album uzyskał status złotej płyty oraz nominacje do nagrody muzycznej Fryderyka[7][8]. Wraz z wydaniem płyty raper ruszył w dwuletnią trasę koncertową pt. Marmur Tour[9]. Na tym samym albumie, w utworze pt. „Ściany mają uszy” użył wersu „Myśli buzują jak szprycer”, co było pierwszą zapowiedzią nowego wydawnictwa[10]. Po koncercie na Openerze w lipcu 2017, raper zapowiedział na swoim instagramie, że nowy minialbum pojawi się jeszcze w tym miesiącu[11].

Na płycie Soma 0,5 mg, artysta zdradził, że album powstawał około tygodnia w lato 2017 roku[12]. W urodziny muzyka, z nocy z 29 na 30 lipca 2017 roku, ukazał się singiel pt. „Nostalgia” na serwisie YouTube który promował wydawnictwo[13]. Za reżyserię teledysku odpowiedzialni byli Łukasz Partyka i studio Syrena Warszawa[1]. Tego samego dnia pojawił się odsłuch całego minialbumu w serwisach streamingowych[2].

25 sierpnia 2017 roku nakładem Asfalt Records w dystrybucji Asfalt Distro album trafił do sprzedaży na płycie CD w nieograniczonym nakładzie[14]. Wydawnictwo składało się z jednej płyty CD, za projekt graficzny odpowiedzialny był Łukasz Partyka[14]. Utworem „Nostalgia” trafił na listy przebojów radiowych[15][16]. Raper po premierze odbył trasę koncertową nazwaną 2017 Tour, odwiedzając m.in. Warszawę, Gdańsk, Poznań czy Kraków, podczas których zaprezentował nagrania pochodzące z płyty[17].

Analiza i interpretacja[edytuj | edytuj kod]

Taco podczas trasy 2017 Tour

Raper zmienił swoją stylistykę na nowym albumie, z alternatywnego rapu uderzył w nurt trapowej muzyki i popu[18]. Rap jest przeplatany wstawkami śpiewanymi, w których użyto efekt Auto-Tune[18]. Zdaniem Rafała Samborskiego muzyka przyśpieszył tempo rapowania, zaczął podśpiewywać wzorując się na amerykańskich raperach[18]. Natomiast Magdalena Fijołek w swojej recenzji dla portalu Niezalezna.pl napisała o płycie „przywodzący na myśl standardy disco-polo Auto-Tune i bity skrojone na miarę mainstreamowego odbiorcy[19]. Mateusz Murawski z portalu Onet.pl stwierdził, że płyta jest mocno wzorowana na amerykańskim trapie, dużo w niej autotuna i śpiewanych refrenów[20].

Głównymi tematami na płycie jest obserwacja życia rozrywkowego w Warszawie[18]. Rafał Samborski w swojej recenzji stwierdził, że przekaż i wartość tekstowa albumu jest płytka[18]. Jacek Skolimowski z Neewseeka napisał „Teksty obracają się wokół tych samych tematów – nocnego życia, dziewczyn, ciężkiej pracy i życiowych rozterek”[21]. Magdalena Fijołek stwierdziła, iż „Choć w Szprycerze warstwa tekstowa nie powala na ziemię, godnie kontynuuje najlepsze tradycje rapera.”[19]. Na albumie możemy znaleźć dużo tematyki miłosnej oraz samouwielbienia rapera[19].

Największy problem tkwi w znikomej ilości przyciągających wersów. Zniknęły chodzące po głośnikach cytaty, niekiedy dość wieloznaczne, by pozostawić tylko i wyłącznie opis tego, co jest i istnieje. A po Taco należy się spodziewać o wiele więcej.

Rafał Samborski, „Interia.pl[18]

Utwory[edytuj | edytuj kod]

Pierwszy utwór „Nostalgia” opisuje sentyment muzyka do dawnych czasów, które porównuje z teraźniejszymi[22]. Według Rafała Samborskiego utwór strasznie usypia i brakuje mu innowacyjności[18]. Zwraca również uwagę na słabe flow i brak dobrego tempa[18]. Z kolei Marcin Flint narzeka na mało oryginalne i przewidywalne akcentowanie w piosence[23]. W „Chodź” raper opisuje relacje z dziewczyną i podejście do związków[24]. Rafał Samborski bardzo pochwalił podkład muzyczny utworu, zwracając uwagę na dobry bass z syntetycznym podkładem[18]. Marcin Flint zarzucił artyście, że w piosence „Tlen” korzysta bardzo nieporadnie z autotuna oraz słaby śpiew[23]. Samborski zarzucił utworowi prostotę, zarówno w tekstach, jak i w muzyce[18]. Natomiast Mateusz Murawski stwierdził, że piosenka aż zanadto usypia[20]. W „Głupi Byt” raper dodaje życiu małe znaczenie i wartości. Samborski twierdzi, że z piosenki można było zrobić hit, ale za mało z niej wyciągnięto, natomiast Flint mocno wyśmiał utwór[23]. Nagranie „Dele” pochodzi od imienia angielskiego piłkarza Dele Ali, grającego w drużynie Tottenham Hotspur, którego raper jest fanem[25]. Piosenka opowiada o klubach w Warszawie i ludziach, którzy spędzają tam czas[25].

W „I.S.W.T.” autor opisuje relacje damsko-męskie, prawdopodobnie ze swoją partnerką[26]. Marcin Flint porównał podkład muzyczny do muzyki disco puszczanych na polskich remizach[23]. Rafał Samborski stwierdził, że wokale są przesłodzone i brakuje im dobrego smaku[18]. „35” to krótki nostalgiczny utwór, w którym muzyk przypomina sobie o podróżach do swojej partnerki tramwajem o numerze 35[27]. Utwór „Karimata” opowiada o ludziach, którzy polubili muzyka dopiero po tym, jak osiągnął sukces. Marcin Flint w swojej recenzji napisał, że utwór zawiera nieciekawe, powielane tematy[23]. Natomiast Samborski zwrócił uwagę na niepotrzebne bębny w pokładzie muzycznym, wybijające z rytmu[18]. Mateusz Murawski zwrócił uwagę na Auto-Tune, który według niego kłuje po uszach[20]. Piosenka „Saldo '07” porusza się w tematyce podobnej do poprzedniego utworu, gdzie muzyk dodatkowo opowiada o stracie bliskich. Utwór zebrał największe uznanie wśród krytyków, Rafał Samborski napisał, że wybija się na tle reszty i zawiera najwięcej ciekawych linijek[18].

2017 Tour[edytuj | edytuj kod]

2017 Tour
Ilustracja
Wykonawca trasy koncertowej
Taco Hemingway
Promowane albumy

Szprycer

Lokalizacje

Polska

Data rozpoczęcia

13 października 2017

Data zakończenia

13 grudnia 2017

Liczba koncertów

18

Taco Hemingway
Marmur Tour
(2016)
2017 Tour
(2017)
Café Belga Tour
(2018)

Trasa koncertowa polskiego rapera Taco Hemingwaya. Odbyła się od 13 października do 13 grudnia 2017 roku w ramach promocji minialbumu Szprycer.

Trasa objęła osiemnaście koncertów, w trzynastu miastach w Polsce[28][29]. Do ostatniego koncertu, pula sprzedanych biletów wynosiła około 23 tysięcy[29]. Finał trasy odbył się w Warszawie w Hali Torwar, gdzie muzyk jako pierwszy polski raper wypełnił całą salę wysprzedając wszystkie bilety[30]. W ramach promocji, Taco Hemingway wypuścił własną limitowana kolekcję ubrań z elementami nawiązującymi do kolo albumu i trasy[31]

Lista koncertów[edytuj | edytuj kod]

Data Miejscowość Państwo Obiekt
13 października 2017 Wrocław Polska Centrum Koncertowe A2
14 października 2017
22 października 2017 Katowice Mega Club
27 października 2017 Bydgoszcz Hala WS Łuczniczka
29 października 2017, popołudnie Poznań Tama
29 października 2017, wieczór Międzynarodowe targi Poznańskie
4 listopada 2017, popołudnie Toruń Centrum Kultury Dwór Artusa
4 listopada 2017, wieczór Gdańsk Dwór Artusa
11 listopada 2017 Lublin Centrum Spotkania Kultur
18 listopada 2017 Szczecin Szczeciński loft kultury
25 listopada 2017, popołudnie Kraków Klub Studio
25 listopada 2017, wieczór
26 listopada 2017 Bielsko-Biała Rudeboy Club
1 grudnia 2017 Warszawa Palladium
7 grudnia 2017, popołudnie Radom Klub Strefa G2
7 grudnia 2017, wieczór
9 grudnia 2017 Katowice Śląski Rap Festival
13 grudnia 2017 Warszawa Torwar

Odbiór[edytuj | edytuj kod]

Krytyczny[edytuj | edytuj kod]

Profesjonalne recenzje
Średnia ocen
4.5/10
Oceny krytyków
Praca Ocena
Interia.pl[18] 3/10 gwiazdek
Onet.pl[20] 4/10 gwiazdek
Newsweek[21] 3/6 gwiazdek
Niezalezna.pl[19] 2.5/5 gwiazdek
Vice.com[23] 1/6 gwiazdek
Spider’s Web[32] 3/5 gwiazdek
Allaboutmusic.pl[33] 7.5/10 gwiazdek
Soulbowl.pl[34] 3/5 gwiazdek

Album otrzymał słabe opinie recenzentów. Krytyk muzyczny Rafał Samborski z redakcji Interia.pl dał albumowi ocenę 3/10, pisząc, że „Szprycer to rozczarowanie w swojej najczystszej formie.”[18]. Natomiast portal Onet.pl w recenzji Mateusza Murawskiego przyznał płycie 4/10 gwiazdki nazywając ją jedną ze słabszych wydawnictw Taco Hemingwaya, dodając „Czas jeszcze podszkolić warsztat rapowy, bo ten kuleje...”[20]. Dziennik Newsweek wypowiedział się negatywnie na temat płyty, pisząc, że artysta obniżył sobie poprzeczkę postawioną przez poprzednie płyty[21]. Magdalena Fijołek z gazety Niezależnej.pl przyznała płycie tylko ocenę 2 w skali na 5, twierdząc iż na albumie nadużywany jest Auto-Tune, a piosenki kojarzą się z discopolo[19]. Najsurowiej płytę ocenił Marcin Flint z portalu Vice, twierdząc, że album jest bez pomysłu, sam artysta pogubił się na nim i o płycie nie da się powiedzieć ani jednego dobrego słowa[23].

Pozytywnie na temat płyty wypowiedziały się jedynie takie portale jak Rapduma.pl oraz Glamrap.pl[35]. Krytyk Igor Wiśniewski z portalu Rapduma.pl wystawił pozytywna ocenę albumowi, chwaląc rapera za zmianę stylistyki i otwartość na nowe pomysły i trendy z zachodu[35].

Komercyjny[edytuj | edytuj kod]

Pomimo słabych recenzji płyta odniosła duży sukces komercyjny. Raper po raz pierwszy w karierze zadebiutował z nagraniami na 1. miejscu polskiej listy przebojów – OLiS i utrzymywał się na niej aż przez 50 tygodni[36]. Większość utworów z albumu osiągnęła milionowe odtworzenia na kanale YouTube, najwięcej takie utwory jak „Tlen” i „Nostalgia”[37][38]. Również singiel „Nostalgia” trafił na listy przebojów radiowych[16][38]. 22 listopada 2017 roku sprzedaż kopii przekroczyła 15 tys., tym samym raper po raz trzeci zdobył status złotej płyty[39]. Do marca 2018 roku płyta rozeszła się w ponad 30 tys. egzemplarzy i raper po raz pierwszy zdobył status platynowej płyty[4]. Nagrania były 3. najlepiej sprzedającym się album w miesiącach sierpień oraz wrzesień[40]. W podsumowaniu ZPAV album był 12. najlepiej sprzedającym się polskim albumem w Polsce[41]. Nagrania otrzymały również wiele nagród. Raper trzeci rok z rzędu, uzyskał nominację do nagrody Fryderyków, w kategorii Album roku hip-hop i drugi raz wygrał plebiscyt[42][43]. Płyta otrzymała ponadto nominację do Polskiej Rap Płyty Roku 2017 w plebiscycie audycji Polskiego Radia SzczecinWuDoo oraz branżowego portalu Hip-hop.pl[44]. Okładka albumu została wybrana najlepszą okładką muzyczną w 2017 roku[45].

Nagrody i nominacje[edytuj | edytuj kod]

Rok Kategoria Nagroda Rezultat
2017 10 najlepszych polskich płyt Newonce[46] Nominacja
Najpopularniejsze albumy w Polsce Statystyki Spotify 2017[47] 3. miejsce
Najpopularniejsze polskie albumy Wygrana
2018 Najlepsze okładki płyt Cover awArts 2017[45] Wygrana
Rap płyta roku Plebiscyt WuDoo/Hip-Hop[44] Wygrana
Album roku hip-hop Fryderyki 2018[42] Wygrana
Najpopularniejsze albumy w Polsce Statystyki Spotify 2018[48] 9. miejsce

Lista utworów[edytuj | edytuj kod]

Opracowano na podstawie materiału źródłowego[3].

Nr Tytuł utworu TekstProducentDługość
1.NostalgiaFilip SzcześniakRumak3:49
2.„Chodź”F. SzcześniakZeppy Zep3:29
3.„Tlen”F. SzcześniakRumak4:42
4.„Głupi Byt”F. SzcześniakRumak4:10
5.„Dele”F. SzcześniakRumak3:28
6.„I.S.W.T.”F. SzcześniakBorucci4:08
7.„35”F. SzcześniakRumak2:24
8.„Karimata (mute)”F. SzcześniakRumak5:06
9.„Saldo '07”F. SzcześniakDuit3:44
35:00

Sample

Sprzedaż[edytuj | edytuj kod]

Pozycje w notowaniach OLiS[edytuj | edytuj kod]

OLiS jest ogólnopolskim notowaniem, tworzonym przez agencję TNS Polska na podstawie sprzedaży albumów muzycznych na nośnikach fizycznych (nie uwzględnia zatem informacji o pobraniach w formacie digital download czy odtworzeniach w serwisach streamingowych)[51].

Certyfikaty ZPAV[edytuj | edytuj kod]

Certyfikaty sprzedaży są wystawiane przez Związek Producentów Audio-Video za osiągnięcie określonej liczby sprzedanych egzemplarzy, obliczanej na podstawie kupionych kopii fizycznych i cyfrowych, a także odtworzeń w serwisach streamingowych[102].

Certyfikat Liczba egzemplarzy[103] Data
złota płyta 15 000 22 listopada 2017 [39]
platynowa płyta 30 000 28 marca 2018 [4]

Historia wydania[edytuj | edytuj kod]

Data Format Wytwórnia
30 lipca 2017 streaming · digital download Taco Corp [2]
25 sierpnia 2017 CD Asfalt Records [14]
8 września 2020 winyl [104]

Personel[edytuj | edytuj kod]

Za powstanie albumu odpowiedzialne są następujące osoby[14]:

  • Filip Szcześniak – słowa, rap, śpiew
  • Maciej Ruszecki – produkcja muzyczna, muzyka
  • Łukasz Partyka, Sonia Szóstak, Piotr Dudek – projekt okładki
  • Rafał Smoleń – realizacja nagrań, miksowanie, mastering
  • Mateusz Machalski – zdjęcia, typografia
  • Zeppy Zep – produkcja utworu „Chodź”
  • Borucci – produkcja utworu „I.S.W.T.”
  • Duit – produkcja utworu „Saldo '07”

Nagrań dokonano w Studiu Nagrywarka w Warszawie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Taco Hemingway: Taco Hemingway – „Nostalgia” (prod. Rumak). youtube.com, 2017-07-30. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  2. a b c d Łukasz Fatowy: Taco Hemingway „Szprycer” – premiera i odsłuch darmowej EP-ki + teledysk. glamrap.pl, 2017-07-31. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-05)]. (pol.).
  3. a b Taco Hemingway – Szprycer. discogs.com. [dostęp 2018-03-28]. (ang.).
  4. a b c Platynowe płyty CD przyznane w 2018 roku [online], ZPAV [dostęp 2018-03-28].
  5. Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2018-07-22].
  6. RECENZJE – CGM.pl [online], CGM [dostęp 2018-07-22] (pol.).
  7. OLiS – sprzedaż w okresie 02.12.2016 – 08.12.2016. olis.onyx.pl. [dostęp 2016-12-15]. (pol.).
  8. Asfalt Records » Taco Hemingway ze Złotą Płytą za Marmur! [online], www.asfalt.pl [dostęp 2017-11-19] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-13].
  9. Taco Hemingway – koncerty. Szczegóły trasy Marmur Tour [online] [dostęp 2018-03-19] (pol.).
  10. Myśli buzują jak szprycer [online], Genius [dostęp 2018-07-22] (ang.).
  11. Nowa epka Taco Hemingwaya jeszcze w tym miesiącu. noisey.vice.com, 2017-07-03. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  12. Piszesz tę zwrotkę miesiąc, nieźle, ja Szprycer sieknąłem jakoś w tydzień [online], Genius [dostęp 2018-07-22] (ang.).
  13. Taco Hemingway – „Nostalgia” (prod. Rumak). Taco Hemingway 2017-07-30. [dostęp 2018-07-22].
  14. a b c d Taco Hemingway – Szprycer. asfaltshop.pl. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  15. Notowanie nr 73 – RDC, „RDC” [dostęp 2018-04-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-21] (pol.).
  16. a b LISTA PRZEBOJÓW [online], www.artradio.pl [dostęp 2017-11-11] (pol.).
  17. Taco Hemingway @ Torwar – wielki finał trasy. goingapp.pl. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  18. a b c d e f g h i j k l m n o Rafał Samborski: Recenzja Taco Hemingway „Szprycer”: To strata czasu. muzyka.interia.pl, 2017-08-01. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  19. a b c d e Taco Hemingway niczym Harry Potter. Tym razem bez magicznych fajerwerków. RECENZJA, „NIEZALEZNA.PL”, 2 sierpnia 2017 [dostęp 2018-07-15] (pol.).
  20. a b c d e Słaba płyta Taco Hemingwaya. Tylko 4/10, „Onet Kultura”, 2 sierpnia 2017 [dostęp 2018-07-23] (pol.).
  21. a b c Raczej o niczym, „Newsweek.pl”, 6 sierpnia 2017 [dostęp 2018-07-23] (pol.).
  22. Taco Hemingway – Nostalgia. [dostęp 2018-07-28].
  23. a b c d e f g O tak o, panie Hemingway, czyli młody człowiek i mity, „Noisey”, 9 sierpnia 2017 [dostęp 2018-07-15] (pol.).
  24. Taco Hemingway – Chodź. [dostęp 2018-07-28].
  25. a b Taco Hemingway – Dele. [dostęp 2018-07-29].
  26. Taco Hemingway – I.S.W.T. [dostęp 2018-07-29].
  27. Taco Hemingway – 35. [dostęp 2018-07-29].
  28. Archiwum koncertów Taco Hemingway [online], www.koncertomania.pl [dostęp 2019-04-03].
  29. a b Torwar – koncert Taco Hemingwaya [online], goout.net [dostęp 2019-04-03].
  30. Mateusz Natali, Historyczny wieczór Taco Hemingwaya i wyprzedany Torwar! [online], www.popkiller.pl, 14 grudnia 2017 [dostęp 2019-04-03].
  31. Taco Hemingway znowu uderza! Tym razem to nie nowa epka, a kolekcja ubrań [online], Noizz, 24 października 2017 [dostęp 2019-04-04] (pol.).
  32. „Szprycer” od Taco Hemingwaya nie jest krokiem w tył. To rozbieg przed wielkim skokiem [online], 31 lipca 2017 [dostęp 2018-09-06] (pol.).
  33. Taco Hemingway – Szprycer (2017), recenzja Patrycji Muchy | All About Music, „All About Music”, 21 sierpnia 2017 [dostęp 2018-09-06] (pol.).
  34. Recenzja: Taco Hemingway Szprycer | Soulbowl.pl, „Soulbowl.pl”, 9 sierpnia 2017 [dostęp 2018-09-06] (pol.).
  35. a b Taco Hemingway – Szprycer (Recenzja), „RapDuma.pl – portal z news z polskiego hip-hopu, rapu, wiadomości, wywiady, recenzje i teledyski” [dostęp 2018-07-23] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-23] (pol.).
  36. a b c Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2020-09-10]. (pol. • ang.).
  37. Taco Hemingway – „Tlen” (prod. Rumak). Taco Hemingway 2017-07-30. [dostęp 2018-09-06].
  38. a b Taco Hemingway [online], YouTube [dostęp 2018-07-27] (pol.).
  39. a b Złote płyty CD przyznane w 2017 roku. Związek Producentów Audio-Video. [dostęp 2018-07-26]. (pol.).
  40. a b c Oficjalna lista sprzedaży OLIS – Miesiąc Czerwiec. ZPAV. [dostęp 2018-09-06]. (pol.).
    Oficjalna lista sprzedaży OLIS – Miesiąc Sierpień. ZPAV. [dostęp 2018-09-06]. (pol.).
  41. a b Najlepiej sprzedające się albumy w 2017. ZPAV. [dostęp 2018-09-06]. (pol.).
  42. a b Fryderyki 2018: znamy zwycięzców [WYNIKI], „Onet Kultura”, 24 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-24] (pol.).
  43. Fryderyki 2018: Nominacje ogłoszone. rmf.fm, 2018-03-06. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  44. a b Plebiscyt WuDoo i Hip-Hop.pl 2004–2015. hip-hop.pl, 2013-01-18. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-29)]. (pol.).
  45. a b Cover awArts 2017: TOP 10–1. decybeledizajnu.com, 2018-01-15. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  46. 10 najlepszych polskich płyt 2017. newonce.net, 2017-12-27. [dostęp 2018-03-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-03)]. (pol.).
  47. Jacek Świąder: Polska muzyka w 2017 roku to hip-hop. Czego jeszcze słuchali Polacy na Spotify przez ostatnich 12 miesięcy?. wyborcza.pl, 2017-12-08. [dostęp 2018-03-28]. (pol.).
  48. Quebo, Taco i Taconafide bez konkurencji na Spotify w 2018 roku [online], Noizz, 5 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-05] (pol.).
  49. Nostalgia by Taco Hemingway on WhoSampled [online], WhoSampled [dostęp 2018-03-08].
  50. Wiesz, powiem Ci, że są w życiu momenty / Gdy mam nieprzepartą ochotę / Zachowywać się jak świr / Jestem świrem [online], Genius [dostęp 2018-03-08] (ang.).
  51. Jak powstaje OLiS. Związek Producentów Audio-Video. [dostęp 2018-07-27]. (pol.).
  52. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-09-07]. (pol. • ang.).
  53. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-09-14]. (pol. • ang.).
  54. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-09-21]. (pol. • ang.).
  55. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-09-28]. (pol. • ang.).
  56. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-10-05]. (pol. • ang.).
  57. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-10-12]. (pol. • ang.).
  58. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-10-19]. (pol. • ang.).
  59. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-10-26]. (pol. • ang.).
  60. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-11-02]. (pol. • ang.).
  61. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-11-09]. (pol. • ang.).
  62. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-11-16]. (pol. • ang.).
  63. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-11-23]. (pol. • ang.).
  64. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-11-30]. (pol. • ang.).
  65. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-12-07]. (pol. • ang.).
  66. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-12-14]. (pol. • ang.).
  67. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2017-12-21]. (pol. • ang.).
  68. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-01-04]. (pol. • ang.).
  69. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-01-11]. (pol. • ang.).
  70. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-01-18]. (pol. • ang.).
  71. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-01-25]. (pol. • ang.).
  72. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-02-01]. (pol. • ang.).
  73. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-02-08]. (pol. • ang.).
  74. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-02-15]. (pol. • ang.).
  75. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-02-22]. (pol. • ang.).
  76. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-03-01]. (pol. • ang.).
  77. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-03-08]. (pol. • ang.).
  78. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-03-15]. (pol. • ang.).
  79. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-03-22]. (pol. • ang.).
  80. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-03-29]. (pol. • ang.).
  81. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-04-05]. (pol. • ang.).
  82. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-04-12]. (pol. • ang.).
  83. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-04-19]. (pol. • ang.).
  84. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-04-26]. (pol. • ang.).
  85. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-05-10]. (pol. • ang.).
  86. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-05-17]. (pol. • ang.).
  87. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-05-24]. (pol. • ang.).
  88. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-05-31]. (pol. • ang.).
  89. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-06-07]. (pol. • ang.).
  90. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-06-14]. (pol. • ang.).
  91. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-06-21]. (pol. • ang.).
  92. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-06-28]. (pol. • ang.).
  93. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-07-05]. (pol. • ang.).
  94. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-07-19]. (pol. • ang.).
  95. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-07-26]. (pol. • ang.).
  96. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-08-02]. (pol. • ang.).
  97. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-08-09]. (pol. • ang.).
  98. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2018-08-16]. (pol. • ang.).
  99. Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart. ZPAV. [dostęp 2020-09-17]. (pol. • ang.).
  100. Oficjalna lista sprzedaży OLiS – Sierpień. ZPAV. [dostęp 2021-10-21].
  101. ZPAV – OLiS 2021. www.zpav.pl. [dostęp 2022-10-22].
  102. Regulamin przyznawania wyróżnień. Związek Producentów Audio-Video. [dostęp 2018-08-01]. (pol.).
  103. Regulamin przyznawania wyróżnień. Związek Producentów Audio-Video. [dostęp 2018-07-27]. (pol.).
  104. Taco Hemingway wydaje płytę w limitowanym nakładzie! Gdzie i kiedy kupić? [online], www.eska.pl [dostęp 2020-03-24].