Sztutowo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sztutowo
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wojciecha w Sztutowie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

nowodworski

Gmina

Sztutowo

Liczba ludności (2011)

1931[2]

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

82-110[3]

Tablice rejestracyjne

GND

SIMC

0158965

Położenie na mapie gminy Sztutowo
Mapa konturowa gminy Sztutowo, po lewej znajduje się punkt z opisem „Sztutowo”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Sztutowo”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sztutowo”
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego
Mapa konturowa powiatu nowodworskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Sztutowo”
Ziemia54°19′39″N 19°10′43″E/54,327500 19,178611[1]

Sztutowo (kaszb. Sztutowò, niem. Stutthof) – wieś położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Sztutowo na obszarze Żuław Wiślanych przy drodze wojewódzkiej nr 501. Wieś jest siedzibą sołectwa Sztutowo, w którego skład wchodzi również miejscowość Grochowo Drugie.

Miejscowość jest siedzibą gminy Sztutowo. Pomiędzy Sztutowem a Kątami Rybackimi znajduje się rezerwat kormoranów czarnych. Wieś jest ośrodkiem wczasowym i krajoznawczym[4].

Wieś należąca do Mierzei Wiślanej terytorium miasta Gdańska położona była w drugiej połowie XVI wieku w województwie pomorskim[5]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie elbląskim.

Na terenie miejscowości znajduje się rzymskokatolicka parafia św. Wojciecha. Jej świątynią jest dawny kościół baptystyczny wzniesiony w latach 1860–1878[6].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przed wiekiem XVIII[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o Sztutowie pojawiły się w 1432 roku[7].

XVIII–XX w.[edytuj | edytuj kod]

Po I rozbiorze Polski Sztutowo zostało zaanektowane przez Prusy. W latach 1773–1918 Sztutowo podlegało administracji pruskiej, a w 1919 znalazło się na terenie Wolnego Miasta Gdańska. 1 września 1939 zostało włączone do III Rzeszy.

II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]

KL Stutthof

W latach 1939–1945 znajdował się na terenie gminy niemiecki obóz koncentracyjny KL Stutthof. Był to najdłużej działający obóz koncentracyjny poza przedwojennymi granicami Niemiec. Założony został podczas kampanii wrześniowej, tuż po zajęciu Pomorza i Wolnego Miasta Gdańska. Obecnie funkcjonuje tu Muzeum Stutthof w Sztutowie.

W wyniku II wojny światowej wieś została przyłączona do Polski. Dotychczasową ludność wysiedlono do Niemiec.

Sztutowo po wojnie[edytuj | edytuj kod]

W latach 1948–1950 stacjonował tu sztab 10 batalionu Ochrony Pogranicza.

Sztutowo jest miejscowością letniskową wykorzystującą położenie między Zatoką Gdańską a Zalewem Wiślanym.

We wsi znajdują się dwa przystanki Żuławskiej Kolei Dojazdowej.

Istnieje tutaj czynny drogowy most zwodzony na Wiśle Królewieckiej[8].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136041
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1275 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Sztutowo, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2022-07-26].
  5. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 129.
  6. Informacja o kościele na witrynie Polska Niezwykła (dostęp: 23 lipca 2014 r.).
  7. Archiwum Państwowe w Gdańsku 300, 2, 154, k. 108
  8. Pętla Żuławska. [dostęp 2014-09-08].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]