Szynszyloszczur górski
| Abrocoma famatina[1] | |
| Thomas, 1920 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
szynszyloszczur górski |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 brak danych
| |
Szynszyloszczur górski[3] (Abrocoma famatina) – gatunek ssaka z rodziny szynszyloszczurowatych. Zamieszkuje w górach Sierra de Famatina w prowincji La Rioja w północno-zachodniej części Argentyny. Typowa lokalizacja: La Invernada, departament Famatina, prowincja La Rioja, na wysokości 3800 m n.p.m.[4][5]
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
W 1940 roku John Ellerman identyfikował A. famatina jako podgatunek szynszyloszczura szarego (A. cinerea), ale w 2002 Janet K. Braun i Michael A. Mares wykazali, że zwierzęta te stanowią odrębny gatunek[5][4].
Nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Epitet gatunkowy famatina jest eponimem upamiętniającym lokalizację (Sierra de Famatina), w której w 1920 schwytano jedyne znane okazy[6]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” zaproponowano dla gatunku nazwę szynszyloszczur górski[3].
Budowa ciała[edytuj | edytuj kod]
Szynszyloszczur górski jest gryzoniem o średniej wielkości[6].
| Wzór zębowy | I | C | P | M | |
|---|---|---|---|---|---|
| 20 | = | 1 | 0 | 1 | 3 |
| 1 | 0 | 1 | 3 | ||
Końcówki włosów sierści w części grzbietowej są jasnoszare, co sprawia wrażenie jasnego futra. Sierść na grzbiecie jest gęsta i stosunkowo długa (ok. 33 mm). W części brzusznej sierść jest wybarwiona na zróżnicowane kolory z szarym ubarwieniem włosa u nasady. Ogon jest dwukolorowy – w górnej części jasnoszary, a od spodu biały. Jest najkrótszy wśród gatunków Abracoma. Samice mają po dwie pary sutków[4]. Siekacze tych zwierząt są duże[6].
| wymiar | |
|---|---|
| długość ciała z głową i ogonem | 164–182 mm |
| długość ogona | 108–117 mm |
| długość tylnej kończyny | 28–30 mm |
| długość ucha | 23–26 mm |
| długość czaszki | 43–45 mm |
| masa ciała | 90–105 g |
Tryb życia[edytuj | edytuj kod]
Szynszyloszczur górski prawdopodobnie wiedzie nocny tryb życia. Żyje w małych koloniach[4]. Po ciąży trwającej 115–118 dni samica szynszyloszczura szarego rodzi 2–3 młode. Samice w ciąży lub karmiące młode obserwowano w okresie od sierpnia do grudnia[4].
Rozmieszczenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Szynszyloszczur górski zamieszkuje w górach Sierra de Famatina w prowincji La Rioja w północno-zachodniej części Argentyny. Typowa lokalizacja: La Invernada, departament Famatina, prowincja La Rioja, na wysokości 3800 m n.p.m.[4]
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Szynszyloszczur górski podobnie jak pozostałe gatunki z rodzaju Abrocoma jest ścisłym roślinożercą[4].
Siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Oldfield Thomas zanotował jedynie (1920) relację pracownika (E. Boudini), który schwytał jedyne badane okazy, że szynszyloszczur samotny żyje w terenie skalistym, w szczelinach i rozpadlinach[4].
Ochrona[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) wymienia Abrocoma famatina w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych jako gatunek o nieokreślonym stopniu zagrożenia (data deficient). Szynszyloszczur samotny jest znany tylko z sześciu okazów zwierząt schwytanych 19 marca 1920 przez E. Boudiniego[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Abrocoma famatina, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Abrocoma famatina, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b c d e f g h i j L.H.Emmons: Family Abrocomidae (Chinchilla Rats and Inca Rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 487–497. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ a b Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Abrocoma famatina. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 21 grudnia 2019]
- ↑ a b c Janet K. Braun, Michael A. Mares. Systematics of the Abrocoma cinerea Species Complex (Rodentia: Abrocomidae), with a Description of a New Species of Abrocoma. „Journal of Mammalogy”. 83 (1), s. 1-19, 2002. American Society of Mammalogists. DOI: 10.1644/1545-1542. ISSN 0022-2372. (ang.).