Tłumacz przewodnik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Tłumacz-przewodnik – osoba wyszkolona w zakresie specyficznych form porozumiewania się i poruszania z osobami głuchoniewidomymi. Dzięki niemu mogą one docierać w pożądane miejsca i w sposób komfortowy komunikować się z lekarzami, urzędnikami, rehabilitantami, ekspedientami itp. Nie pełni jednak roli opiekuna – nie wyręcza osoby głuchoniewidomej – umożliwia jej natomiast samodzielne załatwianie różnych spraw[1][2][3].

Z usług tłumaczy-przewodników mogą korzystać osoby z jednoczesnym uszkodzeniem wzroku i słuchu na podstawie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o języku migowym i innych środkach komunikowania się za pośrednictwem organizacji pozarządowych jak i instytucji państwowych[4].

Tłumacze-przewodnicy pełnią szczególną rolę w życiu tych głuchoniewidomych, którzy nie mogą liczyć na pomoc najbliższego otoczenia oraz tych, które cenią sobie dużą niezależność. Dzięki ich usługom mogą bowiem podejmować różne inicjatywy.

Rodzaje wsparcia udzielanego przez tłumacza przewodnika i jego zadania[edytuj | edytuj kod]

  • Bezpieczne prowadzenie osoby głuchoniewidomej, w tym z wykorzystaniem środków transportu publicznego, w miejsca, w które planuje ona dotrzeć (np. do urzędu, lekarza) z zastosowaniem   specjalnych zasad/ technik poruszania się z przewodnikiem.
  • Komunikacja z osobą głuchoniewidomą z wykorzystanie metody werbalnej, znaków języka migowego, daktylografii, alfabetu Lorma, innych.
  • Dostarczanie osobie głuchoniewidomej istotnych informacji na temat otoczenia i osób które się w nim znajdują; opisywanie otoczenia.
  • Uprzedzanie osoby głuchoniewidomej o wszelkich nagłych / nieprzewidywanych zmianach sytuacji w otoczeniu i ewentualnych zagrożeniach.
  • Pomoc osobie głuchoniewidomej w postępowaniu zgodnie z procedurami ewakuacyjnymi – zadbanie o jej bezpieczeństwo.
  • Pomoc osobie głuchoniewidomej w porozumiewaniu się z innymi osobami; dobór odpowiedniej formy komunikacji, z uwzględnieniem preferencji osoby głuchoniewidomej, zadbanie o jasność przekazu i upewnienie się, że OGN właściwie zrozumiała skierowane do niej informacje.
  • Szerzenie dobrych praktyk w komunikacji z OGN – dbanie o to, aby adresat informacji zwracał się bezpośrednio do osoby głuchoniewidomej, aby respektował czas na przekazanie jej informacji i upewnienie się czy została ona zrozumiana.

Predyspozycje do pracy tłumacza-przewodnika[edytuj | edytuj kod]

Praca tłumacza-przewodnika wymaga dużej koncentracji uwagi, spostrzegawczości, pełnej orientacji w zjawiskach zachodzących w otoczeniu i właściwej, obiektywnej ich oceny, umiejętności szybkiego i adekwatnego reagowania w zmiennych warunkach otoczenia, zaskakujących sytuacjach, a także odporności psychofizycznej na stres i zmęczenie.

Tłumacz-przewodnik powinien posiadać pewne predyspozycje psycho-fizyczne; powinien być: uważny, empatyczny, inteligentny, cierpliwy, taktowny, okazujący szacunek, godny zaufania, zapewniający poczucie bezpieczeństwa, punktualny, kontaktowy, zorganizowany, spokojny, przewidujący, konsekwentny, stanowczy zaradny.

System szkolenia, praktyk i egzaminu[edytuj | edytuj kod]

Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym rekomenduje by szkolenie prowadziło minimum dwóch instruktorów szkoleń Tłumaczy – Przewodników Osób Głuchoniewidomych i musi trwać nie krócej niż 16 godzin dydaktycznych.

Cele merytoryczne szkolenia to: wiadomości ogólne na temat głuchoślepoty, porozumiewania się z osobą głuchoniewidomą, opisywania otoczenia osobie głuchoniewidomej, poruszania się z osobą głuchoniewidomą oraz na temat pracy tłumacza – przewodnika

Praktyki[edytuj | edytuj kod]

Przed egzaminem kandydaci powinni być zobowiązani do realizacji praktyk – minimum 30h, (przy czym zaleca się, aby mieściło się w nich 20 godzin wsparcia indywidualnego i 10 godzin wsparcia grupowego). Kandydaci, którzy przed przystąpieniem do szkolenia wolontariacko świadczyli wsparcie indywidualne i/ lub grupowe bezpośrednio osobom głuchoniewidomym mogą mieć prawo do odbycia połowy godzin praktyk (minimalna liczba godzin wolontariatu w organizacji wspierającej osoby głuchoniewidome to 30 godzin).

Egzamin[edytuj | edytuj kod]

Egzamin prowadzi co najmniej dwóch instruktorów. Rekomenduje się by egzamin został przeprowadzony po dodatkowym dniu szkoleniowym będącym powtórką i wyjaśnieniem sytuacji trudnych z czasu praktyk. Czas trwania egzaminu to zazwyczaj 1 pełny dzień.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Joanna Celmer Domańska, Tłumacz-przewodnik – kto to taki?, [w:] Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Dłonie i Słowo Nr 1/2012, „Dłonie i Słowo”, styczeń 2012, ISSN 1427-3128.
  2. Joanna Celmer-Domańska, Prawa i obowiązki, [w:] Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Dłonie i Słowo Nr 3/2012, „Dłonie i Słowo”, marzec 2012, ISSN 1427-3128.
  3. Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, Standardy Szkoleń i Egzamin Tłumaczy-Przewodników Osób Głuchoniewidomych [online], 17 lutego 2017 [dostęp 2020-03-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-20].
  4. Dz.U. z 2023 r. poz. 20