TSS Ryndam
 Ryndam w lipcu 1951 | |
| Bandera | |
|---|---|
| Dane podstawowe | |
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia |
Wilton-Fijenoord, Schiedam |
| Data budowy |
17 grudnia 1949 |
| Data wodowania |
19 grudnia 1950 |
| Data oddania do eksploatacji |
16 lipca 1951 |
| Data wycofania ze służby |
2001 |
| Data zatonięcia |
16 marca 2003 |
| Dane techniczne | |
| Nośność (DWT) |
7057 t |
| Liczebność załogi |
306 |
| Liczba pasażerów |
893 |
| Długość całkowita (L) |
153,4 m |
| Szerokość (B) |
21,1 m |
| Zanurzenie (D) |
8,8 m |
| Pojemność |
brutto: 15 024 RT |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik |
2 turbiny parowe |
| Moc silnika |
8500 KM |
| Liczba śrub napędowych |
1 |
| Prędkość maks. |
16–18 w. |
TSS Ryndam – holenderski statek pasażerski, o napędzie turbinowym.
Budowa[edytuj | edytuj kod]
Statek został zamówiony w 1948 roku przez holenderskiego armatora Holland America Line w stoczni Wilton-Fijenoord w Schiedam jako jeden z trójki nowych bliźniaczych statków towarowo-pasażerskich do obsługi linii północnoatlantyckiej. Konstrukcja statków została oparta na kadłubie amerykańskich frachtowców typu C-3 o napędzie turbinowym i miały one przewozić 60 pasażerów[1]. Jako pierwszy i jedyny według pierwotnego projektu ukończony został „Diemerdijk” w 1950 roku, natomiast budowę dwóch pozostałych wstrzymano[1]. Z uwagi na rosnący ruch pasażerski pomiędzy Europą a Ameryką Północną po II wojnie światowej, zwłaszcza w tańszych klasach, dyrekcja linii żeglugowych postanowiła przeprojektować jednostki i ukończyć je jako liniowce pasażerskie, dla zastąpienia dwóch starych statków „Volendam” i „Veendam”[1].
Budowę drugiego z zamówionych statków, o numerze stoczniowym 732, rozpoczęto jeszcze według pierwotnego projektu 17 grudnia 1949 roku[1]. Miał on nosić nazwę „Dinteldijk”, lecz zmieniono ją następnie na „Ryndam” (według niektórych informacji, do 1954 roku zapisywaną „Rijndam”)[1]. 19 grudnia 1950 roku statek wodowano i 16 lipca 1951 roku wszedł do służby. Początkowo zabierał on 854 pasażerów w klasie turystycznej i tylko 39 w I klasie[1]. Bliźniaczą jednostką był pasażerski statek „Maasdam” (nr stoczniowy 733), późniejszy polski „Stefan Batory”[1].
Eksploatacja[edytuj | edytuj kod]
Jako transatlantyk[edytuj | edytuj kod]
„Ryndam” wszedł do eksploatacji jeszcze w 1951 roku, odbywając dziewiczy rejs na trasie Rotterdam – Nowy Jork, z 96% zapełnienia miejsc w klasie turystycznej. Statek był ekonomiczny w eksploatacji i pomimo średnich rozmiarów, cieszył się dużą frekwencją, podobnie jak bliźniaczy „Maasdam” (eksploatowany od 1952 roku)[1]. Oba statki pływały także do Montrealu oraz z rejsami wycieczkowymi na Karaiby. W maju 1953 roku „Ryndam” przewiózł z Nowego Jorku do Londynu 675 gości na koronację królowej brytyjskiej Elżbiety II i pozostawał w dniach 1–4 czerwca na Tamizie, służąc im za hotel[2]. W 1961 roku statek został zmodernizowany, zmniejszono przy tym liczbę miejsc w klasie turystycznej do 822, a część kabin wyposażono w oddzielne toalety i prysznice[2].
W latach 60. jednak liczba pasażerów na statkach spadła na rzecz transportu lotniczego i w ich połowie statek został przeniesiony na linię wokółziemską z Rotterdamu przez m.in. Southampton, Port Said, Kolombo, Australię, Los Angeles, Acapulco, Kingston, Nowy Jork[2]. Rejsy te jednak były niedochodowe i po dwóch latach ich zaprzestano. Do 1971 roku statek między innymi woził studentów do USA oraz pomiędzy wschodnim a zachodnim wybrzeżem USA, czarterowany dla innych armatorów[3]. Między majem a październikiem 1968 roku nosił przejściowo nazwę „Waterman”[4].
Jako wycieczkowiec[edytuj | edytuj kod]
Pod koniec 1971 roku odstawiony statek został sprzedany za 2,5 miliona USD greckiej firmie wycieczkowej Epirotiki Line, po czym przemianowany na „Atlas” i przebudowany na wycieczkowiec w Pireusie[4]. Remont zmienił całkowicie i unowocześnił sylwetkę statku, który otrzymał mocno wychylony dziób, całkiem zmieniony graniasty komin i opływowe oraz ozdobne elementy nadbudowy[4]. Całkowicie przearanżowano wnętrze, utworzono dodatkowe bary, dyskoteki, salony i drugi basen[5]. Statek miał 289 nowoczesnych kabin dla 731 pasażerów. Długość wzrosła do 155,5 m, natomiast pojemność zmalała do 9114 BRT i 4590 NRT[6].
„Atlas” wszedł do eksploatacji w 1973 roku, pływając jako wycieczkowiec z Pireusu do różnych portów śródziemnomorskich, a także w czarterze na Karaiby, do Skandynawii i na Morze Bałtyckie[6]. Kilkakrotnie zawijał do Gdyni[6]. Z uwagi na rosnące koszty eksploatacji, statek został w 1989 roku wystawiony na sprzedaż[6].
Jako pływające kasyno[edytuj | edytuj kod]
Statek został następnie zakupiony przez przedsiębiorcę z USA o nazwisku Carter, który sprowadził go do Gulfport na Zatoką Meksykańską i zaczął wykorzystywać jako pływające kasyno pod nazwą „Pride of Mississippi”[6]. Statek odbywał krótkie rejsy na wody międzynarodowe, gdzie legalny był hazard. Zaczął następnie operować z Galveston w Teksasie, zmieniając przy tym nazwę na „Pride of Galveston”[7]. Później jeszcze w związku z machinacjami finansowymi armatora, ponownie zmienił nazwę na „Copa Casino”, pływając do 1992 roku między Gulfport a Meksykiem[7]. Po legalizacji hazardu w stanie Missisipi, statek od 1993 roku do 2001 roku pozostawał już zacumowany jako kasyno w porcie w Gulfport[7].
W 2001 roku statek został zastąpiony w swojej roli przez nową barkę i pomimo różnych planów jego adaptacji, został sprzedany za 190 tysięcy dolarów w celu złomowania[7]. Do 27 grudnia 2002 roku pozostawał jednak w Gulfport, niszczejąc, po czym został przeholowany do Mobile. W marcu 2003 roku wyszedł na holu holownika „Fairplay XIV” do miejsca rozbiórki w Indiach, lecz 16 marca po drodze zatonął u wybrzeży Dominikany z uwagi na zły stan kadłuba[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h Koszela 2012 ↓, s. 74-76.
- ↑ a b c Koszela 2012 ↓, s. 77.
- ↑ Koszela 2012 ↓, s. 77-78.
- ↑ a b c Koszela 2012 ↓, s. 78.
- ↑ Koszela 2012 ↓, s. 78-79.
- ↑ a b c d e Koszela 2012 ↓, s. 79.
- ↑ a b c d e Koszela 2012 ↓, s. 80.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Witold Koszela. Ryndam – zapomniany bliźniak Stefana Batorego. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 5/2012. XVII (123), maj 2012. Warszawa: Magnum X.