Ta-3

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ta-3 (Ta-1, OKO-6)
Dane podstawowe
Państwo

 ZSRR

Konstruktor

Wsiewołod Tajrow

Typ

ciężki myśliwiec

Konstrukcja

dwusilnikowy dolnopłat

Załoga

1

Historia
Data oblotu

21 stycznia 1940

Liczba egz.

3 prototypy

Dane techniczne
Napęd

2 × silnik gwiazdowy M-89 po 1150 KM (Ta-3bis)

Wymiary
Rozpiętość

14 m

Długość

12,20 m

Wysokość

3,76 m

Powierzchnia nośna

33,5 m²

Masa
Własna

4450 kg

Startowa

6626 kg

Osiągi
Prędkość maks.

580 km/h (Ta-3)

Pułap

11 000 m

Zasięg

2065 km

Dane operacyjne
Uzbrojenie
4 × działko SzWAK 20 mm
2 × km SzKAS 7,62 mm (Ta-3)
lub 1 × działko 37 mm
2 × działko SzWAK 20 mm (Ta-3bis)
Użytkownicy
przewidywane – ZSRR

Ta-3 – ciężki dwusilnikowy samolot myśliwsko-szturmowy skonstruowany w ZSRR w okresie II wojny światowej przez Wsiewołoda Tajrowa, który pozostał w stadium prototypu. Na początkowym etapie rozwoju oznaczany był także OKO-6 oraz Ta-1.

Historia powstania[edytuj | edytuj kod]

W 1938 roku uczeń Nikołaja Polikarpowa Wsiewołod Tajrow, zajmujący stanowisko naczelnika Oddziału Doświadczalno-Konstrukcyjnego (ros. Opytno-Konstruktorskij Otdieł, OKO) w zakładzie nr 43 w Kijowie, zaproponował skonstruowanie dwusilnikowego samolotu myśliwsko-szturmowego uzbrojonego w działka lotnicze, który dzięki załodze jednoosobowej i wykorzystaniu mocnych silników byłby mniejszy, szybszy i dysponujący lepszą manewrowością od projektu WIT-1 Polikarpowa[1]. 29 października 1938 postanowieniem władz ZSRR zlecono skonstruowanie takiego samolotu, pod oznaczeniem OKO-6[1].

Prototyp OKO-6 ukończono 8 grudnia 1939 roku, a 21 stycznia 1940 roku został oblatany[1]. Napęd stanowiły dwa silniki gwiazdowe M-88, które pozwalały na osiąganie prędkości podczas prób 567,5 km na на wysokości 7550 m[1]. Samolot odznaczał się opancerzeniem kabiny pilota, w tym przednią szybą pancerną grubości 45 mm. Uzbrojenie pierwszej wersji stanowiły cztery działka 20 mm SzWAK w nosie kadłuba. Wadą była jednak zła stateczność w locie. Prototyp następnie latem 1940 roku przerobiono, przedłużając kadłub i stosując podwójne stateczniki pionowe zamiast pojedynczego[1].

11 września 1940 roku zbudowano ulepszony prototyp OKO-6bis z silnikami M-88R z reduktorem, który został oblatany 31 października tego roku[1]. Osiągnął on prędkość maksymalną 595 km/h[1]. Pod koniec grudnia samolot otrzymał oznaczenie według nowego systemu od skrótu nazwiska konstruktora: Ta-1. Stateczność samolotu uległa poprawie i oceniano, że jest prosty w pilotażu. Prototyp ten został jednak uszkodzony przy awaryjnym lądowaniu 14 stycznia 1941 roku, po awarii silnika[1].

Tajrow proponował następnie polepszyć osiągi samolotu przez zastosowanie mocniejszych silników i 25 stycznia 1941 postanowienie władz nakazało skonstruowanie wersji rozwojowej Ta-3 w odmianach z silnikami M-89 i M-90 i ze wzmocnionym uzbrojeniem, w tym z działkiem kalibru 37 mm do zwalczania czołgów. W lutym Oddział Doświadczalno-Konstrukcyjny został wydzielony jako osobny zakład nr 483, który miał się zajmować między innymi rozwojem samolotu. W kwietniu pierwszy prototyp OKO-6 został przekonstruowany z zastosowaniem silników M-89 o mocy startowej 1300 KM i nominalnej 1150 KM[1]. Uzbrojenie z czterech działek 20 mm wzmocniono przez dodanie dwóch karabinów maszynowych SzKAS 7,62 mm. Próby fabryczne prowadzono od 12 maja do 10 lipca 1941, podczas których osiągnięto prędkość 580 km/h na wysokości 7100 m[1].

Samolot został rekomendowany do produkcji seryjnej, z uzbrojeniem w postaci działka 37 mm SzFK-37, dwóch działek 20 mm i dwóch km-ów, jednakże ostatecznie do jego wdrożenia do produkcji nie doszło. Wpłynął na to atak niemiecki i szybkie postępy ofensywy, która wymusiła ewakuację przemysłu lotniczego na wschód. Program rozwoju samolotu utrudniła ponadto śmierć jego głównego konstruktora Tajrowa 29 października 1941 roku w katastrofie lotniczej[1]. Dopiero w maju 1942 roku ewakuowane biuro OKB-483 przedstawiło do prób ulepszony ostateczny wariant Ta-3bis, z silnikami M-89. Odznaczał się on między innymi nowymi zewnętrznymi częściami skrzydeł o większej powierzchni i niewielkim skosie ujemnym[1]. Wzrósł zapas paliwa, zwiększając zasięg do 2060 km, lecz na skutek zwiększenia masy startowej do 6626 kg, prędkość maksymalna spadła do 565 km/h na 7000 metrów, pogorszyły się też charakterystyki startu i lądowania. Próby w locie zakończono w sierpniu 1942 roku. Samolot jednak nie został wdrożony do produkcji z uwagi na niedopracowanie silników M-89, a następnie likwidację biura OKB-483 pod koniec roku, uniemożliwiającą przeprojektowanie go pod inne silniki, jak rzędowe AM-37 lub gwiazdowe M-82A[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Podobne lub porównywalne samoloty:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m Та-3. Ugołok Nieba, 2015. [dostęp 2020-10-13]. (ros.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Та-3. Ugołok Nieba, 2015. [dostęp 2020-10-13]. (ros.).