Tadeusz Bocheński (spiker)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Bocheński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 października 1900
Kijów

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 1968
Warszawa

Zawód, zajęcie

recytator, piosenkarz, spiker PR

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi

Tadeusz Bocheński (ur. 11 października 1900 w Kijowie, zm. 25 kwietnia 1968 w Warszawie)[1] – recytator, piosenkarz, konferansjer, lektor, spiker Polskiego Radia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Dominika. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. W 1921 debiutował jako recytator na przedstawieniu zorganizowanym przez Akademickie Koło Muzyczne. Kontakt z mikrofonem radiowym rozpoczął od 12 marca 1926 w Polskim Towarzystwie Radiotechnicznym[2], które nadawało program eksperymentalny. Następnie rozpoczął pracę w Polskim Radiu jako spiker. Po raz pierwszy przed mikrofonem Polskiego Radia stanął 26 kwietnia 1926. Prowadził codzienny program radiowy oraz m.in.: „Kwadranse literackie”, „Wigilię dla samotnych”, „Podwieczorki przy mikrofonie[3], brał udział w słuchowiskach, wygłaszał recytacje w „Kwadransach prozy i poezji”, był konferansjerem. W latach 30. nagrał recytacje wybitnych dzieł literatury polskiej (a także kilka piosenek) dla Syreny Record[4]. W 1932 wystąpił w filmie „Rok 1914” w reż. Henryka Szaro[5], w 1933 wziął udział w filmie „Każdemu wolno kochać” w reż. Mieczysława Krawicza i Janusza Warneckiego jako głos spikera radiowego[6]. W 1937 w nowo powstałej radiostacji PR Warszawa II prowadził popularne wśród słuchaczy dialogi z Jerzym Rolandem (autorem tekstów, spikerem i aktorem)[7]. Źródłem inspiracji do tych audycji, pełnych ironicznego dowcipu, były kulturalne plotki w kawiarniach: „Europejska” oraz „SIM” (Sztuka i Moda – przy ul. Królewskiej w Warszawie, nazywanej też elitarnym salonem literacko-muzycznym stolicy)[8].

Wywiad Tadeusza Bocheńskiego z Zofią Batycką, przed mikrofonem Polskiego Radia (1930–1932)

Po wybuchu II wojny światowej, podczas okupacji niemieckiej występował w teatrze podziemnym, uczestniczył w występach w kawiarniach i lokalach warszawskich, m.in. w imprezach artystycznych organizowanych przez Adama Didura, w restauracji „Gastronomia”, kawiarni „Swann” i innych. Pełnił funkcje administratora Teatru Bohema oraz gospodarza sali w restauracji „Cristal”[9]. Po wojnie, w 1945 powrócił do pracy w Polskim Radiu, w którym ponownie pracował jako spiker, prowadził „Koncerty Życzeń Muzyki Poważnej”. Należał także do kabaretu literackiego „Kukułka”, użyczał głosu w słuchowiskach Teatru Polskiego Radia (1953–1963)[1], wystąpił w Teatrze Telewizji w roli Spikera polskiego w spektaklu „Piąta bomba” w reż. Józefa Słotwińskiego (1965)[10].

Od 1946 był członkiem Związku Artystów Scen Polskich. W 1958 wydał wspomnienia pt. Znam tylko Twoje listy... Życiu i pracy zawodowej Tadeusza Bocheńskiego, spikera Polskiego Radia został poświęcony film dokumentalny pt. „Jak zostałem spikerem” w reż. Grzegorza Dubowskiego (1967).

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 39-2-2)[11].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Tadeusz Bocheński (lata 60.)
  • Bocheński T., Znam tylko Twoje listy... (wspomnienia spikera), Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1958, s.164.
  • Bocheński T., Halo! Tu Polskie Radio Warszawa, Nasza Księgarnia, Warszawa 1963, s. 32.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Grób Tadeusza Bocheńskiego na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Tadeusz Bocheński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2020-02-15].
  2. Polskie Radio Warszawa [online], www.historiaradia.neostrada.pl [dostęp 2020-02-15].
  3. Bocheński Tadeusz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-02-15].
  4. Tadeusz Bocheński - Stare melodie [online], Stare Melodie - przecudny zgrzyt ze starych płyt [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  5. Rok 1914 (1932) [online], FilmPolski [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  6. Każdemu wolno kochać (1933) [online], Nitrofilm.pl [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  7. Jerzy Krzyś, Epitafium dla aktora. Jerzy Roland s. 193.
  8. Dwójka ma już 78 lat, www.google.com [dostęp 2020-02-15].
  9. Tomasz Lerski, Bocheński, Tadeusz - Osoby - Cyfrowa Biblioteka Polskiej Piosenki [online], bibliotekapiosenki.pl [dostęp 2020-02-15].
  10. Piąta bomba (1965) - spektakl Teatru Telewizji [online], FilmPolski [dostęp 2020-02-15] (pol.).
  11. Cmentarz Stare Powązki: DOMINIK BOCHEŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  12. M.P. z 1956 r. nr 97, poz. 1105 „w związku z 30-leciem pracy spikerskiej”.
  13. M.P. z 1946 r. nr 122, poz. 223 „za zasługi przy odbudowie i rozwoju radiofonii polskiej”.