Tadeusz Hołuj
Data i miejsce urodzenia |
23 listopada 1916 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
23 października 1985 |
Poseł na Sejm PRL VI i VII kadencji | |
Okres |
od 1972 |
Przynależność polityczna | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() |
Tadeusz Hołuj (ur. 23 listopada 1916 w Krakowie, zm. 23 października 1985 tamże) – polski pisarz, publicysta i polityk.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Uczęszczał do gimnazjum w Jaśle. Przed II wojną światową był współredaktorem „Naszego Wyrazu”. Studiował prawo i polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Z tego okresu pochodzą jego zbiory poezji: Dziewczyno, Płyniemy naprzód (1938), Płonące ścieżki (1938).
Wiosną 1939 był spikerem audycji polskich w radiu niemieckim[1].
W 1939 uczestniczył w wojnie obronnej. W czasie okupacji był członkiem Związku Walki Zbrojnej. W 1942 został aresztowany i osadzony w niemieckim obozie Auschwitz. Był członkiem Komitetu Naczelnego Grupy Bojowej Oświęcim. Przebywał w różnych obozach koncentracyjnych do końca wojny.
Po wojnie był działaczem politycznym i społecznym, członkiem Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zasiadał w plenum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie. Był posłem na Sejm PRL VI i VII kadencji. Od 1957 do 1967 pełnił funkcję sekretarza generalnego Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego. Był współzałożycielem krakowskiego lewicowego klubu Kuźnica. Zasiadał w radzie naczelnej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację oraz w zarządzie głównym Związku Literatów Polskich.
Pochowany na cmentarzu Rakowickim[2].
Twórczość[edytuj | edytuj kod]
Debiutował tomikami: Dziewczyno, Płyniemy naprzód (1938), Płonące ścieżki (1938). W 1942 napisał konspiracyjny Marsz triumfalny.
Po wojnie tworzył powieści historyczne nawiązujące do początków ruchu rewolucyjno-socjalistycznego, demokratycznego, radykalnego, m.in.: Próba ognia (1946), Królestwo bez ziemi (tom 1–4, 1954–1956), Róża i płonący las (tom 1–2, 1971), Osoba (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1974).
Doświadczeniom obozowym poświęcił m.in.: powieść Koniec naszego świata (1958), Drzewo rodzi owoc (1963), Raj (1972), dramat Dom pod Oświęcimiem (wydany i wystawiony w 1948), opowiadania Jutrzenka (1956) i To (1964).
Wszystkie jego utwory objęte były w 1951 zapisem cenzury w Polsce, podlegały natychmiastowemu wycofaniu z bibliotek[3].
W 1966 otrzymał nagrodę państwową II stopnia[4].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Złoty Krzyż Zasługi (1946)[5][6]
- Medal 40-lecia Polski Ludowej[7]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Karol Estreicher jr, Dziennik wypadków, t. V, Kraków 2013, s. 424.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Krakowie
- ↑ Zbigniew Żmigrodzki, Cenzura PRL, Wrocław 2002, s. 16.
- ↑ „Nowiny Rzeszowskie”, nr 170 (5306), 20 lipca 1966, s. 2.
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 140, poz. 260
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- ↑ Uznanie dla twórców kultury, „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Tadeusz Hołuj w bazie filmpolski.pl
- Absolwenci Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Autorzy objęci zapisem cenzury w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
- Członkowie Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie
- Członkowie ZBoWiD
- Członkowie Związku Literatów Polskich (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Ludzie związani z Jasłem
- Ludzie związani ze szkołą im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 40-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy II klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pisarze związani z Krakowem
- Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie
- Politycy PPR
- Polscy działacze społeczni
- Polscy pisarze współcześni
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy publicyści
- Polscy żołnierze podziemia
- Posłowie z okręgu Kraków (PRL)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1916
- Więźniowie KL Auschwitz
- Zmarli w 1985