Tadeusz Maltze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Jan Maltze
Ilustracja
Tadeusz Maltze
porucznik uzbrojenia porucznik uzbrojenia
Data i miejsce urodzenia

23 stycznia 1902
Kamienskoje

Data i miejsce śmierci

między 4 a 7 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939

Tadeusz Jan Maltze (ur. 10 stycznia?/23 stycznia 1902 w Kamienskoje, zm. między 4 a 7 kwietnia[1] 1940 w Katyniu) – dziennikarz Polskiego Radia, porucznik uzbrojenia rezerwy Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych[2].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Wilhelma i Marii z Siemiaszków[3]. Był młodszym bratem Stanisława (1896–1940), porucznika marynarki rezerwy, zamordowanego w Charkowie[4].

Absolwent Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie i Szkoły Podchorążych Artylerii (1919). 1934 był podporucznikiem rezerwy ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 96 lokatą w korpusie oficerów uzbrojenia. Należał do kadry 1 oddziału uzbrojenia i podlegał pod PKU Warszawa-Miasto III[5]. W 1936 awansował do stopnia porucznika[3].

Czynny sportowiec w latach 20 XX wieku. Uprawiał wioślarstwo. Reprezentował AZS Warszawa. Osada w składzie J. Mazurek, O. Gordziałkowski, H. Niezabitowski i Tadeusz Maltze pod opieką Stefana Piątkowskiego zdobyła w 1923 mistrzostwo Polski czwórek ze sternikiem. Czyniono starania by tę osadę wysłać na regaty do Francji oraz mistrzostwa Europy[6].

Pracował jako dziennikarz w Polskim Radiu, prowadził m.in. audycję „Koła na wodzie”[7], „Widowiska sportowe na wodzie”[8]. Zajmował się publicystyką radiową propagującą sport. W 1927 pracował w dziale „Sport i wychowanie fizyczne”. Pisał również artykuły do „Wioślarza Polskiego”[9] i „Stadjonu[10]. Mieszkał w Warszawie przy ul Wiśniowej 59/12[11].

W czasie kampanii wrześniowej dostał się do sowieckiej niewoli. Według stanu z grudnia 1939 był jeńcem kozielskiego obozu. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany został do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[1] – lista wywózkowa bez numeru poz. 66[12], z dnia 2.4.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia przez NKWD w lesie katyńskim[1]. W piśmie z dnia 31.5.1941 wysłanym z I Oddziału II Zarządu NKGB do UPW (Zarząd NKWD ZSRR do spraw Jeńców Wojennych), Tadeusz Maltze jest wymieniony w związku z prośbą ambasady niemieckiej o zwolnienie z niewoli i pozwolenie na wyjazd do Niemiec osób z listy, którą ambasada III Rzeszy przesłała do NKGB. W odpowiedzi skierowanej 5.6.1941 do II Zarządu NKGB, 1 specoddział UPW zawiadamia o braku informacji o Tadeuszu Maltze. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, wpis w dzienniku ekshumacji z 11.5.1943, nr 1604. Figuruje na liście AM-210-1604 i Komisji Technicznej PCK: GARF-55-0164. Na obydwóch listach zostało podane jedno imię – Tadeusz. Przy szczątkach Maltzego znaleziono legitymację MSWojsk., książeczkę PKO, karty pocztowe i świadectwo szczepień z Kozielska nr 1957[11][13]. Znajduje się na liście ofiar (pod nr 01648) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 123, Nowym Kurierze Warszawskim nr 128 z 1943 i Nowinach – Gazecie Ściennej pod nr 1049[14]. W Archiwum Robla (pakiet 01692-02) znajduje się notatnik znaleziony przy poruczniku Józefie Kalasantym Jaroszyńskim, w którym znajduje się wpis z nazwiskiem Tadeusza Maltze wraz z podaniem dwóch warszawskich adresów.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 486.
  2. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 164.
  3. a b c Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 377.
  4. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 327.
  5. Rocznik Oficerski Rezerw, Warszawa: MSWojsk, 1934, s. 195, 724.
  6. „Chwila” (R.5, nr 1599), Warszawa, 20 sierpnia 1923, s. 6.
  7. „Gazeta Polska” (R.1, nr 34), Warszawa, 2 grudnia 1929, s. 6.
  8. „Robotnik” (R.33, nr 156), Warszawa, 9 czerwca 1927, s. 6.
  9. „Wioślarz Polski” (R.1, nr 4), Warszawa 1925, s. 103.
  10. „Stadjon” (R.5, nr 26), Warszawa, 28 czerwca 1927, s. 12.
  11. a b Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 210.
  12. Jędrzej Tucholski, Mord w Katyniu, 1991, s. 598.
  13. Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online] [dostęp 2019-03-12] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
  14. „Nowiny, Gazeta ścienna dla polskiej wsi” (1943/I/nr 62), czerwiec 1943, s. 1.
  15. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  16. Zarządzenie Ministra Spraw Wojskowych Nr 1/86 w sprawie nadania odznaki pamiątkowej „Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939”. „Dziennik Ustaw RP”. 2, s. 30, 1986-04-10. Londyn: Minister Sprawiedliwości. .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Rocznik Oficerski Rezerw. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
  • Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.