Tadeusz Schuch
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
inżynier budownictwa lądowego, żeglarz, bojerowiec, działacz żeglarski |
Odznaczenia | |
|
Tadeusz Florian Schuch, ps. Żaba (ur. 4 czerwca 1912 w Warszawie[1][2], zm. 9 maja 1975 na Hali Gąsienicowej[1]) – polski inżynier budownictwa lądowego, żeglarz, żeglarz bojerowy, działacz żeglarski, komandor Yacht Klubu Polski w Warszawie, powstaniec warszawski.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Jana Schucha (zastępcy komendanta Policji Państwowej m.st. Warszawy) i Janiny z Iwickich[3]. Żeglowanie rozpoczął na Wiśle w Warszawie w wieku dwunastu lat, na zbudowanej własnoręcznie łodzi. Do śmierci pływał potem na innej, również samemu skonstruowanej łodzi klasy GIGA (żeglował często z rodziną – żoną, synem i wnukami)[4]. Ukończył warszawskie Gimnazjum im. Tadeusza Reytana (1930)[5], a potem studiował na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. W 1938 uzyskał dyplom inżyniera budownictwa lądowego[3]. Służbę wojskową odbywał w Szkole Podchorążych Artylerii Przeciwlotniczej w Trauguttowie koło Brześcia. Bronił Warszawy przed Niemcami w 1939 jako dowódca 104. plutonu artylerii przeciwlotniczej w grupie „Mosty”. Podczas okupacji niemieckiej zorganizował w swoim warsztacie rzemieślniczym przy ul. Widok 8 Dywizjon Motorowy Obszaru Warszawskiego AK. Podczas powstania w getcie przemycał broń i leki dla Żydowskiej Organizacji Bojowej[3].
W powstaniu warszawskim walczył w stopniu podporucznika w ramach Grupy „Północ”, odcinka „Kuba” – „Sosna”, w Dywizjonie Motorowym Obszaru Warszawskiego Armii Krajowej na Starym Mieście (został wówczas ranny). Wyszedł z Warszawy wraz z ludnością cywilną[1].
Po zakończeniu działań wojennych pracował jako projektant zespołu drogowego Biura Odbudowy Stolicy (projektował m.in. trasy i węzły drogowe). W drugiej połowie lat 40. XX wieku był dyrektorem Nadzoru Warszawskiej Dyrekcji Odbudowy. Po 1950 był pracownikiem Biura Projektów Metra, gdzie m.in. kierował pracami projektowymi metra głębokiego. W 1955 był zastępcą pełnomocnika rządu, biorąc udział w budowie warszawskiego Stadionu Dziesięciolecia. Projektował lub współprojektował też:
- Szybką Kolej Miejską Młociny-Natolin,
- skrzyżowanie ul. Marszałkowskiej i Alei Jerozolimskich (konkurs architektoniczny),
- lewy brzeg Wisły pomiędzy Wilanowem, a Warką,
- mosty na Wiśle,
- układy komunikacyjne lub przestrzenne Poznania, Wrocławia i Pruszkowa,
- ośrodki żeglarstwa w Warszawie i na Jeziorze Zegrzyńskim (inicjator powstania)[3].
W 1937 wstąpił do Yacht Klubu Polski. W organizacji tej przeszedł wszystkie szczeble, by w 1958, rok po reaktywacji klubu, zostać jego komandorem. Przez siedemnaście lat był też przewodniczącym komisji rewizyjnej Polskiego Związku Żeglarskiego[4].
Zmarł nagle w Tatrach (na Hali Gąsienicowej). Został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kw. A 36, rząd 5, grób 29)[1].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Otrzymał Krzyż Virtuti Militari V klasy[1], Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż AK, dwukrotnie Krzyż Walecznych, Krzyż Kawalerski i Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznakę Honorową „Za Zasługi dla Warszawy”[3].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Jego żoną była Romana z Dzięgielewskich, z którą miał syna Andrzeja (inżyniera architekta, profesora Wyższej Szkoły Architektury w Paryżu)[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Powstańcze Biogramy – Tadeusz Schuch [online], www.1944.pl [dostęp 2020-10-11] .
- ↑ Tadeusz Florian «Żaba» Schuch h. Pracydar [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2020-11-04] .
- ↑ a b c d e f Tadeusz Florian Schuch [online], Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej – Polacy z wyboru [dostęp 2020-10-11] .
- ↑ a b Tadeusz Schuch, w: Żagle, nr 6/1975, s. 2
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1930. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-02-14].
- Absolwenci i uczniowie szkoły imienia Tadeusza Reytana w Warszawie
- Absolwenci Politechniki Warszawskiej
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Obrońcy Warszawy (1939)
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (dwukrotnie)
- Odznaczeni odznaką honorową „Za Zasługi dla Warszawy”
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polacy i obywatele polscy niosący pomoc Żydom w okupowanej Polsce 1939–1945
- Polacy pochodzenia niemieckiego
- Polscy architekci
- Polscy działacze żeglarscy
- Polscy inżynierowie budownictwa
- Polscy projektanci
- Polscy żeglarze
- Polscy żeglarze lodowi
- Powstańcy warszawscy
- Urodzeni w 1912
- Zmarli w 1975
- Zmarli w górach
- Żołnierze Armii Krajowej