Pręgowiec amerykański

Pręgowiec amerykański
	Tamias striatus
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	wiewiórkokształtne
Rodzina	wiewiórkowate
Podrodzina	afrowiórki
Plemię	świstaki
Rodzaj	Tamias; Illiger, 1811
Gatunek	pręgowiec amerykański
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pręgowiec amerykański^[4] (Tamias striatus) – gatunek ssaka z podrodziny afrowiórek (Xerinae) w rodzinie wiewiórkowatych (Sciuridae), występujący we wschodniej Ameryce Północnej. Jedyny przedstawiciel rodzaju pręgowiec^[4] (Tamias)^[5].

Tryb życia[edytuj | edytuj kod]

Pręgowiec amerykański żyje licznie we wszystkich wschodnich stanach USA i na południowym wschodzie Kanady. Najczęściej zamieszkuje lasy liściaste i krzewiaste biotopy. Lubi też skaliste tereny. Pręgowiec nie jest zwierzęciem płochliwym i bez obawy mieszka w pobliżu ludzkich siedzib.

Choć pręgowiec umie się bardzo zwinnie wspinać i żyje w lasach (lub ich pobliżu) na drzewa wchodzi bardzo rzadko. Żyje najczęściej na ziemi i podczas leśnych wędrówek wydeptuje sobie stałe trasy i ścieżki. Zakłada pod ziemią rozległe i skomplikowane korytarze, często pod zwalonymi i wyrwanymi drzewami, stale je rozbudowując. Tunele te, z wieloma wejściami, osiągają długość do 10 m.

Większość roku pręgowiec spędza samotnie broniąc terytorium w pobliżu swojej nory. Jego wielkość zmienia się i uwarunkowane jest zasobami pokarmowymi, uzależnionymi od pory roku.

Pożywienie[edytuj | edytuj kod]

Pręgowiec amerykański nie jest wybrednym zwierzęciem i jego jadłospis jest bardzo obszerny. Najczęściej żywi się różnymi nasionami, orzechami i jagodami. Od czasu do czasu zjada nawet ślimaki, owady, pająki, a nawet pisklęta i ptasie jaja. Niekiedy chwyta też myszy i małe węże.

Najwięcej pożywienia znajdują w lesie na ziemi, jednak jeśli jest to konieczne potrafi zrywać orzechy i owoce wiszące jeszcze na drzewie. Po znalezieniu pokarmu zjada tylko jego część, a resztę chowa jako zapasy na zimę w którejś ze swoich licznych kryjówek. Pręgowiec ma bardzo dobry węch, który pomaga mu w szukaniu zapasów.

Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]

Pręgowiec amerykański najczęściej rozmnaża się dwa razy w roku. Po raz pierwszy następuje to między lutym, a kwietniem, później między czerwcem, a sierpniem. W tym czasie samiczka zdolna jest do parzenia i zapłodnienia zaledwie przez 3-10 dni.

Samce zamieszkujący sąsiednie terytoria gromadzą się w tym czasie w rewirze samiczki, o której przychylność rywalizują. Pręgowce nie tworzą długotrwałych związków, lecz zaraz po parzeniu rozstają się, a wychowanie młodych spada na barki samicy. Ciąża trwa 31 dni i po tym czasie w bezpiecznie wygrzebanym gnieździe rodzi się 4-5 młodych. Przez okres miesiąca żywią się mlekiem matki, potem zaczynają jej towarzyszyć w wyprawach po pokarm. W wieku 6-8 tygodni opuszczają gniazdo i rozpraszają się po okolicy.

Młode rozwijają się bardzo szybko. W wieku trzech miesięcy są już całkowicie dojrzałe. Wyruszają wtedy na poszukiwanie własnego terytorium, gdzie zadomawiają się i spędzają zimę. Z reguły następnej wiosny są już zdolne do rozrodu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Tamias striatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 83. (łac.).
↑ Tamias striatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 622. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 211. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Encyklopedia Zwierząt od A do Z. ISBN 83-908277-3-5.

[itis-1] Tamias striatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Illiger-2] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 83. (łac.).

[iucn-3] Tamias striatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Cichocki&inni-4] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 622. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-5] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 211. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]