Tarławki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tarławki
osada
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

węgorzewski

Gmina

Węgorzewo

Sołectwo

Radzieje

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

11-600[2]

Tablice rejestracyjne

NWE

SIMC

0771393

Położenie na mapie gminy Węgorzewo
Mapa konturowa gminy Węgorzewo, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Tarławki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Tarławki”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Tarławki”
Położenie na mapie powiatu węgorzewskiego
Mapa konturowa powiatu węgorzewskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Tarławki”
Ziemia54°09′52″N 21°36′35″E/54,164444 21,609722[1]

Tarławki (niem. Taberlack, Taberławki[3]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W odległości około 1 km od wsi na Tarławieckiej Górze (143 m n.p.m.) znajduje się grodzisko pruskie.

Wieś powstała na początku XV w., a przywilej lokacji wsi dla Sorwilla i Schaffstädta odnowiony został przez komtura Pokarmina 24 września 1416 r. W 1423 istniejące w Tarławkach majątki ziemskie odkupili: Jakub z Mgowa (protoplasta Lehnndorffów ze Sztynortu) i Łukasz von Lauthe. W XVI w. Tarławki w całości należały do Lehndorffów. Według spisu z 1858 majątek ziemski w Tarławkach o powierzchni 53 włók należał do Lehndorffów, w wieku XX majątek miał powierzchnię 600 ha.

Szkoła w Tarławkach powstała w XVIII w.. W jednoklasowej szkole w roku 1852 było 42 uczniów, a w 1935 – 41 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę podstawową w Tarławkach utworzono w roku 1950. W roku szkolnym 1966/67 była to szkoła czteroklasowa.

Po zamachu na Hitlera Heinrich von Lehndorff został aresztowany, a Tarławki zostały skonfiskowane przez III Rzeszę. Po 1945 powstał tu PGR, który w ostatniej fazie ich funkcjonowania jako zakład rolny, wraz z folwarkiem Surwile należał do PPGR Srokowo.

Wieś należy do sołectwa Radzieje.

Dwór[edytuj | edytuj kod]

W roku 1656 po spaleniu przez Tatarów Sztynortu Tarławki na kilkadziesiąt lat zostały główną siedzibą rodu von Lehndorff. W tym czasie w Tarławkach mógł być drewniany dwór. (Drewniane dwory poprzedzały zwykle budowle murowane – zobacz Kałki). W roku 1675 w Tarławkach zmarła Elisabeth z domu von Eulenburg, matka Ahasvera von Lehndorff.

Murowany dwór wybudowany został tutaj w połowie XIX w. Skromna, parterowa budowla powstała na rzucie prostokąta. Dwór został powiększony na przełomie XIX i XX w. o prostopadle dobudowane skrzydło. Dwór przykryty jest dachem dwuspadowym i zdobiony klasycyzującymi detalami architektonicznymi. Z dawnego parku zachowała się lipowa aleja. Po II wojnie światowej dwór wykorzystywany był na pomieszczenia biurowe i mieszkania miejscowego PGR.

Demografia[edytuj | edytuj kod]

W roku 1540 w Tarławkach mieszkało 20 rodzin chłopskich.

Liczba mieszkańców: w roku 1858 – 226 osób, w 1939 – 255.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138885
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1294 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Słownik węgoborski. [dostęp 2016-07-14].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1968 (str.158).
  • Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, (Wydanie III poszerzone i uzupełnione) Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (str. 363-364 dwór).