Tarławki

osada | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo | |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
11-600[2] |
Tablice rejestracyjne |
NWE |
SIMC |
0771393 |
Położenie na mapie gminy Węgorzewo ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu węgorzewskiego ![]() | |
![]() |
Tarławki (niem. Taberlack, Taberławki[3]) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie węgorzewskim, w gminie Węgorzewo.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W odległości około 1 km od wsi na Tarławieckiej Górze (143 m n.p.m.) znajduje się grodzisko pruskie.
Wieś powstała na początku XV w., a przywilej lokacji wsi dla Sorwilla i Schaffstädta odnowiony został przez komtura Pokarmina 24 września 1416 r. W 1423 istniejące w Tarławkach majątki ziemskie odkupili: Jakub z Mgowa (protoplasta Lehnndorffów ze Sztynortu) i Łukasz von Lauthe. W XVI w. Tarławki w całości należały do Lehndorffów. Według spisu z 1858 majątek ziemski w Tarławkach o powierzchni 53 włók należał do Lehndorffów, w wieku XX majątek miał powierzchnię 600 ha.
Szkoła w Tarławkach powstała w XVIII w.. W jednoklasowej szkole w roku 1852 było 42 uczniów, a w 1935 – 41 uczniów. Po II wojnie światowej szkołę podstawową w Tarławkach utworzono w roku 1950. W roku szkolnym 1966/67 była to szkoła czteroklasowa.
Po zamachu na Hitlera Heinrich von Lehndorff został aresztowany, a Tarławki zostały skonfiskowane przez III Rzeszę. Po 1945 powstał tu PGR, który w ostatniej fazie ich funkcjonowania jako zakład rolny, wraz z folwarkiem Surwile należał do PPGR Srokowo.
Wieś należy do sołectwa Radzieje.
Dwór
[edytuj | edytuj kod]W roku 1656 po spaleniu przez Tatarów Sztynortu Tarławki na kilkadziesiąt lat zostały główną siedzibą rodu von Lehndorff. W tym czasie w Tarławkach mógł być drewniany dwór. (Drewniane dwory poprzedzały zwykle budowle murowane – zobacz Kałki). W roku 1675 w Tarławkach zmarła Elisabeth z domu von Eulenburg, matka Ahasvera von Lehndorff.
Murowany dwór wybudowany został tutaj w połowie XIX w. Skromna, parterowa budowla powstała na rzucie prostokąta. Dwór został powiększony na przełomie XIX i XX w. o prostopadle dobudowane skrzydło. Dwór przykryty jest dachem dwuspadowym i zdobiony klasycyzującymi detalami architektonicznymi. Z dawnego parku zachowała się lipowa aleja. Po II wojnie światowej dwór wykorzystywany był na pomieszczenia biurowe i mieszkania miejscowego PGR.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]W roku 1540 w Tarławkach mieszkało 20 rodzin chłopskich.
Liczba mieszkańców: w roku 1858 – 226 osób, w 1939 – 255.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138885
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1294 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Słownik węgoborski. [dostęp 2016-07-14].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn, 1968 (str.158).
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, (Wydanie III poszerzone i uzupełnione) Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (str. 363-364 dwór).