Tarczówka krążkowata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tarczówka krążkowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

skórnikowate

Rodzaj

tarczówka

Gatunek

tarczówka krążkowata

Nazwa systematyczna
Aleurodiscus disciformis (DC.) Pat.
Bull. Soc. bot. Fr. 10(2): 80 (1894)

Tarczówka krążkowata (Aleurodiscus disciformis (DC.) Pat.) – gatunek grzybów z rodziny skórnikowatych (Stereaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Aleurodiscus, Stereaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1815 r. Augustin Pyramus de Candolle nadając mu nazwę Thelephora discoformis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1894 r. Narcisse Théophile Patouillard[1].

Ma 9 synonimów. Niektóre z nich:

  • Aleurocystidiellum disciforme (DC.) Boidin, Terra & Lanq. 1968
  • Peniophora borealis (Peck) Burt, 1926[2].

W 1889 r. Franciszek Błoński nadał mu polską nazwę skórnik tarczowaty, w 1983 r. Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda zmienili ją na tarczówka krążkowata, w 2003 r. W. Wojewoda zaproponował nazwę tarczóweczka krążkowata. Spójna z nazwą naukową jest nazwa tarczówka krążkowata[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Rozpostarty, lub rozpostarto-odgięty, o szerokości 2–4 cm i grubości ok. 1 mm, kształtem dopasowujący się do pęknięć kory drzewa na których żyje, z wiekiem popękany. Brzeg nie przyrośnięty, a czasami odgięty. Powierzchnia hymenialna gładka, czasem z małymi guzkami, w kolorze białawo-żółtoszarawym. Powierzchnia zewnętrzna kremowo-brązowa, lekko strefowana[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 12,8–20,1 × 8,8–15,5, Q = 1,7. Gleocystydy 46,8–104.6 × 3,3–11,5, Q = 5,6[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Tarczówka krążkowata występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 4 stanowiska[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma kategorię E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[6].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach liściastych i mieszanych na starych, żywych pniach oraz na pniakach dębów[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2022-04-18].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2022-04-18].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b Aleurodiscus disciformis [online] [dostęp 2022-04-18].
  5. Miejsca występowania Aleurodiscus disciformis na świecie (mapa) [online] [dostęp 2022-04-18].
  6. Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5.