Tekstura krystaliczna

Tekstura krystaliczna – rozkład orientacji krystalograficznej ziaren w materiale polikrystalicznym.

W materiałach polikrystalicznych tekstura jest przypadkowa, a w efekcie ich właściwości uśredniają się i materiał taki jest anizotropowy. Teksturę można kształtować poprzez procesy obróbki cieplno-mechanicznej materiału (np. walcowanie).

Podział tekstury

Wyróżnia się dwie charakterystyczne orientacje:

• tekstura deformacyjna
• tekstura wyżarzenia (rekrystalizacji)

Tekstura deformacyjna (odkształcenia)

W walcowanych na zimno materiałach większość ziarn jest tak zorientowana, że pewna płaszczyzna(hkl) jest praktycznie równoległa do powierzchni materiału, a pewien kierunek [uvw] leżący w tej płaszczyźnie jest równoległy do kierunku, w którym walcowany był materiał. Spowodowane jest to tendencją ziarna do obrotu podczas odkształcenia plastycznego.

Tekstura wyżarzenia

Obrobiony na zimno materiał wykazujący teksturę deformacyjną rekrystalizowany jest poprzez wygrzewanie. Nowa struktura materiału ma zwykle wyróżnioną orientację, często inną od orientacji uzyskanej w wyniku obróbki plastycznej na zimno. Rozróżnia się dwa rodzaje takiej tekstury ze względu na przeprowadzony proces rekrystalizacji:

• pierwotną
• wtórną

Znaczenie tekstury krystalograficznej

Tekstura ma duże znaczenie dla przemysłu, gdyż wyróżniona orientacja w bardzo znaczący sposób wpływa na makroskopowe własności materiałów. Dla blach do głębokiego tłoczenia metal powinien płynąć plastycznie równo we wszystkich kierunkach. Jeżeli taka blacha będzie wykazywać w wysokim stopniu wyróżnioną orientację, to w pewnych kierunkach różnice w granicy plastyczności danego materiału będą niekorzystnie duże. Niekiedy od materiałów wymaga się silnie kierunkowych własności. W blachach transformatorowych zachodzi powtarzający się cykl magnesowania i rozmagnesowywania, co wymaga wysokiej przenikliwości w kierunku przyłożonego pola. Monokryształ żelaza łatwiej magnesuje się w kierunku krystalograficznym [100], niż w innych. Proces walcowania i wyżarzania prowadzony jest tak, aby otrzymać wysoki stopień wyróżnionej orientacji w kierunku [100]. Kierunek łatwego magnesowania jest jednocześnie kierunkiem walcowania.

Zobacz też

• układ krystalograficzny
• elementy symetrii kryształów
• wskaźniki Millera