Teodora (żona cesarza Teofila)
.jpg){kind=icon}
| |
| Data i miejsce urodzenia |
ok. 810 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Czczona przez | |
| Wspomnienie |
11 lutego (kat.) |
| Atrybuty |
pierścień i zły duch |
| cesarzowa bizantyńska | |
| Okres | |
|---|---|
| Jako żona | |
| regentka Bizancjum | |
| Okres | |
| Jako żona | |
| Dane biograficzne | |
| Mąż | |
| Dzieci |
Konstantyn, |
Teodora, gr. Θεοδώρα, cs. Prawiednaja Fieodora, carica greczeskaja (ur. ok. 810 w Elissie (Paflagonia), zm. 11 lutego 867) – cesarzowa bizantyńska, żona cesarza Teofila, święta Kościoła katolickiego i prawosławnego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Teodora była armeńską arystokratką i sama macocha cesarza Teofila wybrała ją na żonę dla niego. W 830 roku poślubiła więc Teofila i miała z nim siedmioro dzieci:
- Konstantyna, współcesarza w latach 833-835,
- Michała III Metystesa, kolejnego cesarza,
- Marię, żonę cezara Aleksego Mouselesa,
- Teklę, kochankę cesarza Bazylego I Macedończyka,
- Annę,
- Anastazję,
- Pulcherię.
Po śmierci męża (842) była regentką w imieniu ich małoletniego syna – Michała III. W 843 zwołała synod, który przywrócił 11 marca[1] 843 kult obrazów. Została za to zaliczona w poczet świętych, a na pamiątkę[1] tego wydarzenia Kościół Prawosławny obchodzi święto zwane Niedzielą Ortodoksji. W 856 została obalona i resztę życia spędziła w klasztorze. Za jej rządów cesarstwo walczyło z naporem Arabów w Azji Mniejszej, Egipcie i na Sycylii.
Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 11 lutego. Cerkiew prawosławna wspomina świętą 11/24 lutego[2], tj. 24 lutego według kalendarza gregoriańskiego[3].
W ikonografii święta przedstawiana jest w cesarskich szatach z koroną na głowie, spod której na ramiona i plecy spada jasna chusta. W jej stroju zwykle dominuje kolor czerwony i niebieski. Elementem wyróżniającym ją spośród innych świętych koronowanych kobiet, jest trzymana w obu dłoniach ikona Zbawiciela, którą w niektórych ujęciach zastępuje krzyż.
Jej atrybutami są: pierścień i zły duch usiłujący pochwycić świętą za rękę[4].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- wstawiennictwo świętych
- święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
- święci prawosławni
- Teodora (imię)
- Minuskuł 565 (Gregory-Aland)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 460. ISBN 83-85719-85-7.
- ↑ Podwójne datowanie.
- ↑ praw. Teodora, cesarzowa. na cerkiew.pl.
- ↑ Św. Teodora. na opoka.org.pl.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, t. 5, Kraków 2004, szpalta 448-449.
- praw. Teodora, cesarzowa na cerkiew.pl (oprac. Jarosław Charkiewicz)