Terceryzm
Terceryzm (określany także jako Trzecia Pozycja bądź Trzecia Droga[1]) – doktryna polityczna oparta na poszukiwaniu „trzeciej drogi” (stąd nazwa) pomiędzy kapitalizmem i socjalizmem.
Spis treści
Założenia[edytuj | edytuj kod]
Terceryzm jest doktryną polityczną opartą na poszukiwaniu „trzeciej drogi” (stąd nazwa) pomiędzy lewicą i prawicą. Terceryści odrzucają ten podział, twierdząc, że bardziej adekwatnym do opisania sceny politycznej jest podział na demoliberalny „System” i jego wrogów.
Celem tercerystów jest „narodowa rewolucja” polegająca na fizycznym i duchowym odrodzenie się narodów.
Terceryści sprzeciwiają się globalizacji, społeczeństwu multikulturowemu i wszelkiemu imperializmowi (m.in. obecnej polityce USA), jako alternatywę promując rasową i kulturową separację.
Jeśli chodzi o poglądy gospodarcze, terceryści odrzucają kapitalizm i socjalizm, wybierając korporacjonizm i dystrybucjonizm.
W sprawach religijnych i światopoglądowych terceryści są podzieleni, jednak większość tercerystów pozostaje pod wpływem tradycyjnej nauki społecznej i etycznej Kościoła Katolickiego (np. polskie NOP czy włoska Forza Nuova).
Ruchy[edytuj | edytuj kod]
Argentyna[edytuj | edytuj kod]
Za prekursora terceryzmu uważa się argentyński justycjalizm Juana Peróna, łączący nacjonalizm (skierowany głównie przeciw USA i Wielkiej Brytanii) i autorytarne rządy wodzowskie (caudillismo) z populistycznym programem socjalnym opartym na związkach zawodowych[2].
Włochy[edytuj | edytuj kod]
We Włoszech organizacja Trzecia Pozycja (Terza Posizione) została stworzona przez Gabriele Adinolfi, Roberto Fiore i Giuseppe Dimitri. Pod hasłem Né fronte rosso, né reazione, lotta armata per la Terza Posizione! (Ani czerwony front, ani reakcja – zbrojna walka o Trzecią Pozycję) połączyłą tradycje włoskiego faszyzmu z tradycjonalizmem integralnym Juliusa Evoli, „etnopluralizmem” Nowej Prawicy Alaina de Benoista i faszystowskim wariantem paneuropeizmu Oswalda Mosleya i Jeana Thiriarta[3]. Kontynuatorem Trzeciej Pozycji jest obecnie we Włoszech Forza Nuova z R. Fiore na czele. Do idei Terza Posizione odwołuje się także ruch CasaPound.
Wielka Brytania[edytuj | edytuj kod]
Po zamachu w Bolonii w 1980 r. Fiore znalazł się w Wielkiej Brytanii, gdzie propagował ideologię Trzeciej Pozycji. Terceryzm został przejęty przez grupę młodych działaczy National Front z Patrickiem Harringtonem i Derekiem Hollandem na czele (tzw. Political Soldiers), którzy następnie utworzyli organizacje Third Way (Harrington) i International Third Position (Holland)[4].
Francja[edytuj | edytuj kod]
We Francji ideologia Trzeciej została rozwinięta przez Jeana-Gillesa Malliarakisa, który w 1985 r. założył Troisième Voie (TV). Uznając za głównych wrogów Stany Zjednoczone, komunizm i syjonizm, grupa dążyła do narodowej rewolucji i odnosiła się z dystansem do Front National. Kiedy w 1991 Malliarakis zdecydował się dołączyć do FN doszło do rozpadu TV, w miejsce której Christian Bouchet utworzył Nouvelle Résistance[5][6].
Polska[edytuj | edytuj kod]
W Polsce ideologię tercerystyczną reprezentuje głównie Narodowe Odrodzenie Polski[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Krzysztof Karczewski, Miecz i Krzyż. Doktryna polityczna Trzeciej Pozycji i jej geneza na tle zjawiska terceryzmu, Warszawa 2019. ISBN 978-83-66490-02-4
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Trzecia Droga to także nazwa odrębnej ideologii bądź jedna z nazw terceryzmu, w zależności od kontekstu w jakim jest używana.
- ↑ Marczewska-Rytko Maria: Populizm – teoria i praktyka polityczna. Lublin 1995, s. 101-110.
- ↑ Bogdan Kozieł, Romantyzm i realizm. Radykalna prawica we Włoszech, „Szczerbiec” 1995, nr 8/9.
- ↑ J. Tomaszewicz: Trzecia Droga – narodowy-radykalizm w Europie /w:/ Prawica Narodowa nr 4 (1990).
- ↑ Bogdan Kozieł: Od Poujade’a do Le Pena. Radykalna Prawica we Francji. „Szczerbiec” 1995, nr 5.
- ↑ Jarosław Tomasiewicz: Francuskie Czarne Szczury jako przykład „pełzającego terroryzmu” skrajnej prawicy. „Polityka Bezpieczeństwa” 2013, nr 1.
- ↑ Strutyński M., Miejsce tradycjonalizmu katolickiego w ideologii Narodowego Odrodzenia Polski, [w:] Religia i polityka, red. B. Grott, Kraków 2000.