Tessera (planetologia)
Tessera – obszar silnie zdeformowanej skorupy planety, forma terenu występująca na powierzchni Wenus.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Tessery to obszary silnie odbijające fale radaru, wzniesione, które zostały całkowicie zdeformowane przez co najmniej dwa zespoły powiązanych kompresyjnych i ekstensyjnych struktur tektonicznych[1].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Ten typ terenu znany jest wyłącznie z Wenus. Pokrywają one ok. 8% powierzchni planety, mają rozmiary liniowe od kilkuset do kilku tysięcy kilometrów i kształt regularny lub wydłużony. Największe z nich występują na wenusjańskich wyżynach, mniejsze na średnich wysokościach, a na nizinach można je znaleźć tylko sporadycznie. Koncentrują się w pobliżu równika i na wysokich północnych szerokościach planetograficznych; na południe od równoleżnika 30° S dominują nizinne równiny, gdzie niewiele jest takich terenów. Tessery są rzadkie i nieobecne na terenach, gdzie występują duże strefy ryftowe, korony i wulkany. Stratygrafia ukazuje, że masywy tesser są najstarszymi rozpoznawalnymi jednostkami geomorfologicznymi na Wenus[1].
Badania[edytuj | edytuj kod]
Tessery były obserwowane z orbity, za pomocą radaru. Nazwa tej formy terenu pochodzi od płytek mozaikowych[2][3].
W latach 2028–2030 do Wenus ma zostać wysłana sonda DAVINCI+, która jest próbnikiem atmosferycznym, mającym dotrzeć do powierzchni w regionie Alpha Regio. Jego kamery mają zarejestrować pierwsze obrazy tessery z bliska[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b M.A. Ivanov, J.W. Head: Solar System. Venus. W: Encyclopedia of Geology. David Alderton, Scott A. Elias (red.). Wyd. 2. Elsevier, 2021, s. 136–137. ISBN 978-0-08-102909-1.
- ↑ Venus - Mountain belts, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-07-02] (ang.).
- ↑ 8. What’s in a Name?. W: The Magellan Venus Explorer’s Guide. Jet Propulsion Laboratory, 1990. JPL Publication 90-24.
- ↑ J. Garvin i inni, DAVINCI+: Deep Atmosphere of Venus Investigation of Noble Gases, Chemistry & Imaging, Plus [online], 51st Lunar and Planetary Science Conference, 2020 [dostęp 2021-07-01] (ang.).