Testudo (szyk)
Testudo (łac. żółw) – szyk obronny legionów rzymskich stosowany w celu obrony przed ostrzałem łuczników. Polegał na utworzeniu zwartej prostokątnej kolumny, w której legioniści (zwykle było ich 27) z pierwszego szeregu i z boków formacji trzymali tarcze pionowo przed sobą lub od strony odsłoniętego swojego boku, natomiast legioniści z wewnętrznych szeregów trzymali tarcze poziomo nad sobą i nad legionistami pierwszego i bocznych szeregów, tworząc w ten sposób osłonę całego szyku przed strzałami przeciwnika. Poruszający się w takiej kolumnie legioniści przypominali osłoniętego skorupą żółwia – stąd nazwa. Szyk testudo miał również wady:
- utrudniał żołnierzom przejście do walki wręcz, gdyż żołnierze ustawieni byli bardzo ciasno i zmuszeni do trzymania swoich tarcz inaczej niż do walki wręcz. W czasie bitwy pod Carrhae 9 czerwca 53 roku p.n.e. Rzymianie, gdy pozostawali w regularnym szyku, byli ostrzeliwani przez partyjskich konnych łuczników, natomiast gdy przechodzili do testudo, byli atakowani przez katafraktów.
- legioniści w pierwszym szeregu mieli odsłonięte nogi (w odróżnieniu od hoplitów legioniści nie nosili nagolenników) oraz głowy, co stwarzało możliwość ich trafienia.
- szyk testudo był narażony na ostrzał za pomocą machin miotających, ponieważ stanowiła stosunkowo duży, zwarty cel. Pojedynczy celny ciężki pocisk wystrzelony z katapulty lub balisty mógł zabić kilku, a nawet kilkunastu legionistów.
Współczesne użycie[edytuj | edytuj kod]
Podobną formację stosują czasami policyjne siły porządkowe, zasłaniając się tarczami przed rzucanymi przez uczestników zamieszek kamieniami i petardami.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
| ||||||||||||||||||||||
