Themistocles Żammit

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Themistocles Żammit
Sir Themistocles Żammit
Temi Zammit
Ilustracja
Portret namalowany przez maltańskiego malarza Edwarda Caruana Dingli
Data i miejsce urodzenia

30 września 1864
Valletta

Data i miejsce śmierci

2 listopada 1935
Ta’ Xbiex

Zawód, zajęcie

archeolog, epidemiolog, historyk, profesor chemii, lekarz, badacz i pisarz

Alma Mater

Uniwersytet Maltański

Małżeństwo

Aloisia Barbaro di San Giorgio

Dzieci

Charles i Sophia Żammit

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania)

Themistocles „Temi” Żammit (ur. 30 września 1864 w Valletcie, zm. 2 listopada 1935 w Ta’ Xbiex) – maltański archeolog, epidemiolog, historyk, profesor chemii, lekarz, badacz i pisarz. Pełnił funkcję rektora Królewskiego Uniwersytetu Maltańskiego (1920–26) i był pierwszym dyrektorem Narodowego Muzeum Archeologicznego w Valletcie[1].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu medycyny na Uniwersytecie Maltańskim Żammit specjalizował się w bakteriologii w Londynie i Paryżu. Jego odkrycie w 1905 r. skażonego mleka jako nośnika przenoszącego na ludzi bakterię brucella melitensis ze krwi koziej w znacznym stopniu przyczyniło się do wyeliminowania z wysp gorączki maltańskiej, dzięki czemu uzyskał tytuł rycerski[2].

Jako autor kilku książek w języku maltańskim, Żammit otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego. Został pasowany na rycerza w 1930 r., a wcześniej został odznaczony jako Kawaler Orderu św. Michała i św. Jerzego. Opublikował także historię wysp maltańskich i uczestniczył w ważnych wykopaliskach archeologicznych, takie jak Hypogeum Ħal Saflieni oraz megalityczne świątynie Tarxien, Ħaġar Qim i Mnajdra, które od tego czasu zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Naukowe podejście Żammita do archeologii dodatkowo wzmocniło jego międzynarodową reputację. Stałą ekspozycję niektórych jego znalezisk można obejrzeć w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Valletcie.

Imię Żammita nosi główna aula Uniwersytetu Maltańskiego. Przedstawiony jest na pamiątkowej monecie 1 MTL z 1973 r. i na pamiątkowej monecie 5 MTL z 2006 r.

Żammit podpisał większość swoich prac inicjałami T. Z.[3]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Uwe Jens Rudolf: Historical Dictionary of Malta. Warren G. Berg. Scarecrow Press, 2010, s. 242. ISBN 978-0-8108-7390-2. (ang.).
  2. LF Haas. Sir David Bruce (1855-1931) and Thermistocles Zammit (1864-1935). „J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry”. 70, s. 520, 2001-04. DOI: 10.1136/jnnp.70.4.520. PMID: 11254779. PMCID: PMC1737312. (ang.). 
  3. F.S. Caruana, Sir Temi Zammit, grudzień 1935 [dostęp 2021-03-21] (malt.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]