Tkanka podporowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Tkanka podporowa, tkanka szkieletowa, tkanka oporowa – rodzaj tkanki łącznej występujący głównie u kręgowców. Tworzy szkielet organizmu, zapewniając mu określony kształt i odporność mechaniczną. Istnieją dwa rodzaje tkanek oporowych: chrzęstna i kostna.

Tkanka podporowa chrzęstna[edytuj | edytuj kod]

Zbudowana jest z komórek i istoty międzykomórkowej czyli włókien tkanki łącznej i istoty podstawowej.

Rodzaje tkanki podporowej chrzęstnej
Rodzaj tkanki Charakterystyka
Tkanka chrzęstna sprężysta Zawiera liczne włókna elastyczne – w istocie podstawowej zanurzona jest bardzo delikatna siateczka elastycznych włókien. Z tkanki tej zbudowane są: małżowina uszna, krtań i nagłośnia. Chrząstki sprężyste nie ulegają mineralizacji.
Tkanka chrzęstna szklista Rodzaj tkanki łącznej chrzęstnej, odporny na ścierania – w półprzezroczystej, lśniącomlecznej istocie podstawowej znajdują się liczne grupy chondrocytów, a między nimi znajdują się włókna kolagenowe. Znajduje się na powierzchniach stawowych, przymostkowych częściach żeber, tworzy przegrodę nosa. Tworzy ludzki szkielet w okresie zarodkowym i płodowym (wówczas dość szybko jest zastępowana przez kość). Ma zdolność do remineralizacji.
Tkanka chrzęstna włóknista Zawiera włókna kolagenowe ułożone w pęczki. Jest mało podatna na zerwanie. Tworzy więzadła stawowe, spojenie łonowe, dyski w kręgosłupie.

Tkanka podporowa kostna[edytuj | edytuj kod]

Jest to rodzaj tkanki łącznej. Składa się z części organicznej – między innymi włókien kolagenu i komórek – oraz mineralnej (związków wapnia, magnezu i fosforu).

Chemicznie kość zbudowana jest z materiałów kompozytowych, czyli ze składników organicznych tworzących osseinę, dzięki której kość jest sprężysta, oraz składników nieorganicznych, czyli soli wapnia i fosforu (dihydroksyapatytów), dzięki którym kość jest twarda.

Histologiczne kość jest narządem złożonym z wielu różnych tkanek. Głównym składnikiem jest tkanka kostna (zespół komórek kostnych i substancji międzykomórkowej), ale zawiera ona także tkankę tłuszczową, krwiotwórczą, chrzęstną i inne. Każda kość pokryta jest okostną, a powierzchnie kości przylegające do siebie pokrywa chrząstka stawowa. Część zewnętrzną kości stanowi istota zbita, wewnętrzną zaś istota gąbczasta.

Rodzaje tkanki podporowej kostnej ze względu na budowę
Rodzaj tkanki Charakterystyka
Grubowłóknista (splotowata) Znajduje się w miejscu przyczepów ścięgien do kości, w błędniku kostnym, szwach kości czaszki, kosteczkach słuchowych[1]
Drobnowłóknista (blaszkowata) Zbudowane z niej są kości długie i płaskie. Tkanka drobnowłóknista dzieli się z kolei na:
  • gąbczastą (beleczkowatą)
  • zbitą.
Rodzaje kości ze względu na kształt
Rodzaj kości Charakterystyka
Kości długie Długość tego rodzaju kości znacznie przewyższa ich szerokość i grubość. W ich budowie wyróżnia się sztywny trzon oraz nieco bardziej sprężyste nasady (bliższą i dalszą). Przykładem kości długich są: kość ramienna, kość łokciowa, kość promieniowa, kość udowa, kość piszczelowa i kość strzałkowa. Kości długie występują więc przede wszystkim w kończynach.
Kości krótkie W tego rodzaju kościach wszystkie wymiary są podobne. Do tej grupy należą liczne kości nadgarstka i stępu (kość skokowa, łódkowata, piętowa z guzem piętowym, sześcienna, klinowata: przyśrodkowa, pośrodkowa i boczna)
Kości płaskie Długość i szerokość tego rodzaju kości znacznie przekraczają ich grubość. Przykładami są np. kości sklepienia mózgoczaszki, mostek, kość biodrowa i łopatka. Tego rodzaju kości pełnią przede wszystkim funkcje ochronne i krwiotwórcze. Posiadają płaski trzon są wytrzymałe na urazy mechaniczne.
Kości różnokształtne To kości o najbardziej nieregularnym kształcie, na przykład żuchwa, rzepka, kości podniebienne. Nie posiadają trzonu.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tadeusz Cichocki, Jan A. Litwin, Jadwiga Mirecka, Kompendium histologii. Podręcznik dla studentów nauk medycznych i przyrodniczych, wyd. V, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 429, ISBN 978-83-233-4166-6.