Tomasz Garlicki (duchowny)

Tomasz Galicki

Data urodzenia	ok. 1730
Data śmierci	po 1773
Kanonik kijowski
Okres sprawowania	1767
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat

Tomasz Garlicki herbu Strzemię (ur. ok. 1730, zm. po 1773) – ksiądz katolicki, kaznodzieja konfederacji barskiej w województwie krakowskim.

W młodości został deputatem do Trybunału Koronnego i burgrabią krakowskim. W niejasnych do dzisiaj okolicznościach porzucił stan świecki i przyjął święcenia kapłańskie. Został współpracownikiem biskupa kijowskiego Józefa Andrzeja Załuskiego, z inicjatywy którego, po swoim pobycie w Rzymie i Wenecji w latach 1764-1767 sprowadził transport ksiąg dla Biblioteki Załuskich. Mianowany kanonikiem kijowskim. Po porwaniu Załuskiego przez Rosjan, związał się ze spiskowcami przygotowującymi zawiązanie konfederacji barskiej.

W 1768 rozpoczął akcję agitacji wśród szlachty małopolskiej, nakłaniając ją do przystąpienia do związku w swoich licznych żarliwych kazaniach i mowach wydanych drukiem. Przepowiadał przyszłość i głosił cuda, rzucając gromy na Stanisława Augusta Poniatowskiego, którego uważał za sprawcę nieszczęść w kraju. Po zdobyciu Krakowa przez wojska rosyjskie, poseł Nikołaj Repnin rozkazał pochwycenie za wszelką cenę podburzającego masy szlacheckie księdza. Wzięty do niewoli, został zaszyty w skórzanym worku. Rosjanie grożąc mu obdarciem ze skóry, planowali uwięzić go w Kijowie, gdzie w miejscowym lochu uwięziony był już ks. Marek Jandołowicz. W czasie transportu Garlickiemu udało się zbiec i przedostać na Słowację.

Przybył następnie do Cieszyna, gdzie związał się z frakcją Jerzego Marcina Lubomirskiego. Ten wysłał go do Wiednia z listami do swojego teścia gen. Hadika. W Bratysławie przyjęty na audiencji przez cesarzową Marię Teresę, wzbudził zachwyt na dworze swymi misternie wycyzelowanymi mowami, które nawet chciano drukować. W sierpniu 1769 przedostał się na bronioną przez Kazimierza Pułaskiego Jasną Górę. 21 listopada 1771 dostał się w Bojanowie do niewoli rosyjskiej. Umieszczony w obozie przejściowym na Pradze, został prawdopodobnie zesłany w głąb Rosji. Z zesłania powrócił w 1772. Wyjechał do Rzymu. Jest to ostatnia udokumentowana informacja na jego temat.

Był autorem Książeczki do nabożeństwa, zawierającej przypisywane Jandołowiczowi Proroctwo księdza Marka karmelity.

Bibliografia

• Władysław Konopczyński Tomasz Garlicki Polski Słownik Biograficzny t.VII s. 283-284.