Tomografia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Podstawa działania tomografii: dwa niezależne przekroje tomograficzne S1 i S2, w porównaniu z (nie tomograficznym) rzutowanym obrazem P

Tomografia (gr. τομή, tomé, „przekrój”; γράφειν, gráfein, „zapisywać”) − technika obrazowania przekroju obiektu na podstawie pomiarów dokonywanych z zewnątrz[1]. Tomografia znajduje zastosowanie w medycynie, kontroli procesów przemysłowych, radiologii, archeologii, biologii, naukach o atmosferze, geofizyce, oceanografii, fizyce plazmy, materiałoznawstwie, astrofizyce, informacji kwantowej i innych dziedzinach nauki. Urządzenie stosowane w tomografii nazywa się tomografem, a wytwarzany obraz to tomogram.

W różnych technikach tomograficznych mierzone są różne parametry fizyczne między innymi: pochłanianie promieniowania rentgenowskiego, czas rozchodzenia się fali ultradźwiękowej, sygnał rezonansu magnetycznego, promieniowanie powstające podczas anihilacji pozytonów, pojemność elektryczna[2]. W przypadku większości technik tomograficznych otrzymywanie obrazów wymaga przeprowadzenia matematycznej procedurze nazywanej rekonstrukcją tomograficzną. Istnieje wiele różnych algorytmów rekonstrukcji.

Techniki tomograficzne używane w celu monitorowania szybkich procesów przemysłowych zbiorowo nazywane są technikami tomografii procesowej.

Rodzaje technik tomograficznych[edytuj | edytuj kod]

Nazwa Źródło sygnału Zastosowanie Skrótowiec
tomografia rentgenowska promieniowanie rentgenowskie medycyna
tomografia komputerowa promieniowanie rentgenowskie medycyna, przemysł TK, CT
tomografia ultradźwiękowa ultradźwięki medycyna
badanie rezonansem magnetycznym rezonans magnetyczny medycyna RM, NMR, MRI
funkcjonalny rezonans magnetyczny rezonans magnetyczny medycyna fMRI
elektronowy rezonans paramagnetyczny rezonans magnetyczny medycyna EPRI
pozytonowa tomografia emisyjna rozpad beta plus medycyna, farmaceutyka PET
tomografia emisyjna pojedynczych fotonów promieniowanie gamma medycyna SPECT
obrazowanie cząstek magnetycznych superparamagnetyzm medycyna MPI
koherencyjna tomografia optyczna interferometria okulistyka, kardiologia, konserwacja i restauracja zabytków OCT
elektryczna tomografia pojemnościowa pojemność elektryczna przemysł[3] ECT
elektryczna tomografia rezystancyjna rezystancja geofizyka ERT
elektryczna tomografia impedancyjna impedancja medycyna EIT
tomografia sejsmiczna fala sejsmiczna geofizyka
mikrotomografia promieniowanie rentgenowskie medycyna, przemysł CMT
obrazowanie Zeemana-Dopplera zjawisko Zeemana astrofizyka
radiografia mionowa mion geofizyka, detekcja odpadów radioaktywnych MST

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ryszard Tadeusiewicz (Redaktor), Inżynieria Biomedyczna, ISBN 978-83-7464-168-5.
  2. M. Nałęcz i inni, Biopomiary, Seria: Biocybernetyka i Inżynieria Biomedyczna 2000 Tom 2, ISBN 83-87674-23-0.
  3. A.J. Jaworski, T. Dyakowski, Application of electrical capacitance tomography for measurement of gas–solid flow characteristics in a pneumatic conveying system, „Measurement Science and Technology”, 12, 2001, s. 1109–1119, DOI10.1088/0957-0233/12/8/317 (ang.).