Tonton

Tonton
Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019
Tonton ipiau
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Infrarząd	ptaszniki
Rodzina	Microstigmatidae
Podrodzina	Micromygalinae
Rodzaj	Tonton
Typ nomenklatoryczny
Tonton itabirito Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019

Samica Tonton itabirito

Tonton – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny Microstigmatidae. Obejmuje 7 opisanych gatunków.

Morfologia

Pająki małych jak na przedstawicieli infrarzędu rozmiarów, osiągające od 1,8 do 3 mm długości ciała, ubarwione białawo lub jasnożółto.

Karapaks nie ma wzgórka ocznego. Oczy mogą być całkiem nieobecne, a jeśli występują, to rozwinięte są tylko trzy pary (brak oczu przednio-środkowych), z których dwie boczne są szczątkowe. Nadustek jest niski, a u jednego gatunku brak go zupełnie. Szczękoczułki mają od 6 do 14 zębów na przedniej krawędzi bruzdy od 4 do 10 zębów pośrodku jej podstawy i pozbawione są rastellum. Na szerszej niż dłuższej wardze dolnej brak jest kuspuli. Nogogłaszczki mają krótkie przednie płaty szczękowe z serrulami w postaci kilku szeregów ząbków na krawędziach odsiebnych. Kształt sternum to dłuższy niż szeroki owal. Sigilla na nim nie występują. Odnóża mają dwa szeregi trichobotrii na grzbiecie goleni i pojedynczy szereg na grzbiecie nadstopi i stóp. Trichobotria są nitkowate z pomarszczonymi podstawami i kilami sięgającymi do połowy długości wypustek. Stopy mają także cienkie szczecinki zmysłowe, ale pozbawione są skopuli. Stopę wieńczą dwa pazurki górne, każdy z pojedynczym szeregiem od 6 do 14 ząbków, oraz jeden pazurek dolny zaopatrzony w od jednego do pięciu ząbków.

Opistosoma (odwłok) ma owalne otwory płuc książkowych, krótkie kądziołki przędne pary tylno-środkowej z ujściami gruczołów przędnych na szczycie oraz długie, trójczłonowe kądziołki przędne pary tylno-bocznej z trójkątnym szczytem. Nie występuje na opistosomie skutum.

Nogogłaszczki samca mają pośrodkowo wykrojoną w części odsiebnej i zaopatrzoną w jeden szereg wyraźnych szczecinek retrolateralnych w części środkowej goleń, wyposażone w od czterech do sześciu kolców wierzchołkowych cymbium oraz gruszkowaty bulbus z prawie tak długim jak on embolusem i bez apofizy paraembolicznej. Nogogłaszczki samicy mają stopę o od dwóch do siedmiu kolcach brzusznych u podstawy i o pojedynczym pazurku z pośrodkowo położonym szeregiem od 11 do 15 ząbków. Genitalia samic zawierają dwie spermateki, każda zbudowana z dwóch płatów, z których wewnętrzny jest zwykle wyraźnie dłuższy od zewnętrznego.

Ekologia i występowanie

Do rodzaju należą zarówno gatunki epigeiczne zasiedlające ściółkę lasów, jak i troglobionty zamieszkujące strefę afotyczną jaskiń.

Rodzaj neotropikalny, endemiczny dla Brazylii. Znany jest ze stanów Maranhão, Bahia i Minas Gerais. Zasiedla Mata Atlântica, cerrado i regiony górzyste.

Taksonomia

Takson ten wprowadzony został w 2019 roku przez Victora Passanhę, Igora Cizauskasa i Antônia D. Brescovita na łamach „ZooKeys”. Nazwa rodzajowa wywodzi się od słowa tón-tón z języka krenak, oznaczającego „mały”. Gatunkiem typowym wyznaczono opisanego w tej samej publikacji T. itabirito.

Do rodzaju tego zalicza się 7 opisanych gatunków:

• Tonton emboaba (Pedroso, Baptista et Bertani, 2015)
• Tonton ipiau Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019
• Tonton itabirito Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019
• Tonton matodentro Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019
• Tonton queca Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019
• Tonton quiteria Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019
• Tonton sapalo Passanha, Cizauskas et Brescovit, 2019