Tornio (2002)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Tornio (2003))
Tornio (81)
Ilustracja
„Tornio” w 2012 r.
Klasa

kuter rakietowy

Typ

Hamina

Projekt

PV 50

Historia
Stocznia

Finnyards, Rauma

Położenie stępki

2001

Wodowanie

2002

 Merivoimat
Nazwa

„Tornio” (81)

Wejście do służby

12 maja 2003

Los okrętu

w służbie (2019)

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa: 235 ton
pełna: 270 t

Długość

całkowita: 50,8 metra
44,3 m na KLW

Szerokość

8,3 m

Zanurzenie

2 m

Napęd
2 silniki wysokoprężne MTU o łącznej mocy 7510 KM
2 pędniki strugowodne
Prędkość

32 węzły

Zasięg

500 Mm przy prędkości 30 węzłów

Sensory
radary EADS TRS-3D, Furuno
sonary Simrad Subdea Toadfish, Finnyards Sonac/PTA
Uzbrojenie
4 wyrzutnie pocisków rakietowych RBS-15SF (1 x IV)
1 armata Bofors kal. 57 mm
1 wyrzutnia rakiet plot. Umkhonto (1 x VIII)
2 wkm kal. 12,7 mm (2 x I)
zrzutnia bg, miny
Załoga

19-20

Tornio (81)fiński kuter rakietowy z początku XXI wieku, jedna z czterech jednostek typu Hamina. Okręt został zwodowany w 2002 roku w stoczni Finnyards w Rauma, a do służby w Fińskiej Marynarce Wojennej wszedł 12 maja 2003 roku. Jednostka nadal znajduje się w składzie floty i ma status operacyjny (stan na 2019 rok).

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Prace projektowe nad kutrami rakietowymi 4. generacji rozpoczęto w Finlandii tuż po zakończeniu budowy okrętów typu Rauma[1]. Nowa konstrukcja (pod oznaczeniem PV 50) była rozwinięciem poprzedniego projektu, powielając większość systemów (wielkość, uzbrojenie, napęd i wyposażenie) z niewielkimi modyfikacjami[1][2]. Priorytetem konstruktorów była redukcja wartości pól fizycznych okrętu, co zaowocowało zastosowaniem nowej nadbudówki[1]. Początkowo planowano budowę jedynie dwóch jednostek, jednak po anulowaniu programu budowy poduszkowców rakietowych typu NB-432 zamówienie powiększono o dwa kolejne okręty[2].

„Tornio” został zamówiony w stoczni Finnyards w Rauma 15 lutego 2001 roku jako drugi okręt typu Hamina[3][4]. Stępkę okrętu położono w 2001 roku, zwodowany zaś został w 2002 roku[5].

Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]

Pędniki strugowodne na rufie kutra.
Wkm Ittk kal. 12,7 mm na pokładzie kutra.

Okręt jest kutrem rakietowym o długości całkowitej 50,8 metra (44,3 metra na konstrukcyjnej linii wodnej), szerokości całkowitej 8,3 metra i zanurzeniu 2 metry[6][7]. Gładkopokładowy kadłub jednostki został wykonany ze spawanych sekcji blachy aluminiowej[1][2]. Podzielony jest na siedem przedziałów wodoszczelnych: (od dziobu): I – skrajnik dziobowy, II – umywalnie, III – pomieszczenia mieszkalne załogi, IV – bojowe centrum informacyjne (BCI), V – siłownia dziobowa, VI – siłownia rufowa i VII – skrajnik rufowy z mechanizmami pędników[2]. Masywną nadbudówkę typu stealth wykonano z kompozytów poliestrowo-szklanych wzmocnionych włóknami kevlarowymi[1][2]. Zarówno kadłub, jak i nadbudówkę pokryto materiałem absorbującym i rozpraszającym fale radarowe (HPA-1), a niski poziom pola magnetycznego jest dodatkowo redukowany poprzez okrętowy system demagnetyzacyjny[1][2]. Wyporność standardowa wynosi 235 ton, zaś pełna 270 ton[6][8]. Siłownię okrętu stanowią dwa turbodoładowane 16-cylindrowe silniki wysokoprężne w układzie V MTU 16V538 TB93 o łącznej mocy 7510 KM przy 1900 obr./min, napędzające poprzez dwustopniową przekładnię redukcyjną Velmet M1HC-420 ES dwa pędniki strugowodne KaMeWa 90SII (o maksymalnym wychyleniu +/-65°)[3][9]. Maksymalna prędkość jednostki wynosi 32 węzły[6][8]. Okręt może zabrać 88 mazutu, co zapewnia zasięg wynoszący 500 Mm przy prędkości 30 węzłów[6][7]. Energię elektryczną zapewniają dwa generatory prądu zmiennego 220 V Saab-Scania 11DGSJGM o mocy 295 KM każdy[3][6]. Siłownią zarządza automatyczny system nadzoru CAE Valmarine, który umożliwia jej bezwachtową pracę, a kolektory wydechowe wyposażono w instalację chłodzenia spalin wodą zaburtową norweskiej firmy Mecmar AS[6][3]. Autonomiczność okrętu wynosi 5 dób[6].

Główne uzbrojenie okrętu stanowi poczwórna wyrzutnia przeciwokrętowych pocisków rakietowych RBS-15SF3 produkcji szwedzkiej, umieszczona na śródokręciu, w tylnej części nadbudówki[10]. Pocisk rozwija prędkość 0,8 Ma, masa głowicy bojowej wynosi 200 kg, zaś maksymalny zasięg sięga 100 km[7]. Na dziobie w wieży umieszczono pojedynczą armatę uniwersalną Bofors kalibru 57 mm Mark 3 L/70[4][7]. Masa naboju wynosi 2,6 kg, donośność 17 000 metrów i szybkostrzelność teoretyczna 220 strz./min[7]. W nadbudówce zainstalowano też pionową ośmioprowadnicową wyrzutnię rakiet plot. Umkhonto-IR (o zasięgu 12 km, prędkości 2 Ma i masie głowicy bojowej 22 kg)[3][11]. Broń małokalibrową stanowią umieszczone na nadbudówce na wysokości masztu dwa pojedyncze stanowiska wkm Ittk (licencyjne radzieckie NSW) kal. 12,7 mm[7][11].

Broń przeciwpodwodną stanowi zrzutnia bomb głębinowych[7][8]. Okręt może też przenosić do 10 min typu Merimiina 2000[11][12].

Wyposażenie radioelektroniczne obejmuje system walki EADS ANCS SQ 2000, radar dozoru ogólnego EADS TRS-3D/16ES, radar nawigacyjny Furuno, system kierowania ogniem CEROS 200, głowica optroniczna Sagem EOMS NG, system walki radioelektronicznej Thales SIEWS DR 3000, sonar kadłubowy Simrad Subdea Toadfish, sonar holowany Finnyards Sonac/PTA (z 78-metrową pasywną anteną), system IFF EADS MSSR 2000, zintegrowany system łączności ICS-2000, ostrzegacz o opromieniowaniu laserowym EADS COLDS oraz system nawigacyjny oparty na ECDIS i AIS[7][12][13].

Jednostka została dostosowana do biernej obrony przeciwatomowej i przeciwchemicznej. W tym celu zamontowano 50 dysz do zraszania i spłukiwania okrętu wodą morską, a pomieszczenia wewnętrzne chronione są specjalnymi uszczelkami[1][2].

Załoga okrętu składa się z 5 oficerów oraz 14-15 marynarzy[6][12][a].

Służba[edytuj | edytuj kod]

„Tornio” został wcielony do służby w Fińskiej Marynarce Wojennej w dniu 12 maja 2003 roku[2][3]. Kuter otrzymał numer burtowy 81[2][8]. Problemy finansowe marynarki i zbyt późne ogłoszenie przetargów na systemy uzbrojenia i wyposażenia radioelektronicznego spowodowało, że okręt rozpoczął próby morskie bez uzbrojenia i większości wyposażenia radioelektronicznego (miał jedynie radar nawigacyjny i system łączności)[4][14].

W latach 2004–2005 „Tornio” otrzymał uzbrojenie i wyposażenie radioelektroniczne, stając się pierwszą w pełni wyposażoną jednostką typu Hamina[3][b].

Wraz z bliźniaczymi kutrami „Tornio” bazuje w Upinniemi (na południe od Kirkkonummi)[2][7]. 4 stycznia 2018 roku Patria i Saab zawarły kontrakt na modernizację i dozbrojenie kutrów typu Hamina, warty 205 mln USD (prace mają objąć m.in. instalację systemu zwalczania okrętów podwodnych opartego na torpedach Saab NLT i nowego zintegrowanego systemu łączności TactiCall, a także modernizację systemu walki[16].

Okręt nadal służy w fińskiej flocie (stan na 2019 rok)[5].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Według Saunders 2009 ↓, s. 235 załoga liczy 29 osób.
  2. Prototyp, czyli „Haminę” doprowadzono do standardu wyposażenia jednostek seryjnych dopiero w 2006 roku[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]